Mâziperestler ve Sanat Tarihi

Year 2009, Issue: 14, 11 - 32, 01.09.2009

Selçuk Mülayim

Abstract

Bu inceleme, modern çağ Osmanlı aydınlarına ilişkindir. 19. yüzyıl, devlet reformları sonrasında Batı etkilerinin yükseldiği bir dönemdir. 1800’den 1924’e kadar olan süreç, Osmanlı entellektüellerinin ulusal kimlik endişelerinin belirdiği süreç olarak görülür. Osmanlı sanatı ve kültürü üzerindeki yabancı etkilere karşı Osmanlı aydınları neoklasik bir tepkide bulundular. Neoklasik biçimlere dayalı sanatsal beğeni, öncelikle zihinlerin yabancı biçimlere tepkisi üzerinde şekillenmiştir. Bu durumun, ait olunan sosyal sınıflar ve belirli kişilikler analiz edilmeden anlaşılması ve açıklanması mümkün değildir. Çünkü her kimlik, Batı’nın karşısında değişen durumun kaçınılmaz bir parçasıdır. Dolayısıyla bu araştırma, 19. yüzyılda Osmanlı sanat stilinin başkalaşımı ve zihinsel dönüşüm bağlamında beliren sorunlarla ilgilidir. Buna bağlı olarak gelişen diğer bir mesele de, sanat tarihi yayınlarının dönemin tarih yaklaşımı ile belirgin yakınlığıdır.

Keywords

Batılılaşma, Neoklasik, Kimlik, Sanat, Tarih Yazıcılığı

Yearning for the Past and the History of Art

Abstract

The principle concern of this study resides in the modern history of Ottoman elite. In the nineteenth century, the Western influence had already reached its peak following the state reforms. From 1800 to 1924, there occurred a marked change regarding the national identity status of Ottoman intellectuals. One of the responses of the elite against foreign influence on Ottoman culture and art was to develop a neoclassical reaction. Artistic enjoyment of neoclassical forms was based essentially upon the reaction of elite minds to foreign forms. This fact cannot be explained nor understood without analyzing the related personal identities and social classes; each identity was an inevitable piece of a changing state towards the West. Hence this inquiry is concerned with the transformation of Ottoman artistic style of the nineteenth century, and thereby with the questions of mental change. Another problem, in this context, is to point to a remarkable correlation of the publications of art history with the historiography of the period.

Keywords

Westernization, Neoclassical, Identity, Art, Historiography