Ziya Gökalp'e Yeniden Bakmak: Literatür ve Yeniden Değerlendirme

Year 2008, Issue: 11, 435 - 476, 01.05.2008

Mehmet Karakaş

Abstract

Ziya Gökalp (1876-1924) Türk düşünce ve siyaset dünyasının önde gelen aktörlerinden biri olarak tanınmaktadır. Türk toplumunun sosyolojiyle tanışmasına ve II. Meşrutiyet'ten itibaren Türkçülük akımının doğuşuna öncülük etmiştir. Gökalp, yaşadığı dönemdeki diğer düşünürlerden farklı olarak eserleriyle günümüzde de yaşayan ender düşünürlerden biridir. Kitaplarının ve makalelerin tamamına yakını, özellikle Türkçülüğün Esasları ve Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak isimli eserleri yaygın bir biçimde yayınlanmakta ve okunmaktadır. Bu makalede Gökalp, eserleri, etkileşimleri, siyasal ve ideolojik yaklaşımları, yaşadığı yerler ve koşulları bağlamında değerlendirilecektir. Özellikle Sosyoloji ve Türkçülük hakkındaki eserleri merkeze alınarak hem bu konulardaki görüşleri tanıtılacak, hem de bir yeniden değerlendirmesi yapılacaktır. Ayrıca makalenin sonunda, Gökalp'in eserlerinden ve onun hakkında kaleme alınmış eserlerden oluşan bir bibliyografya da sunulmuştur.

Keywords

Ziya Gökalp, Türkçülük, Sosyoloji, Emile Durkheim, Toplumsal Dayanışma, Kültür ve Uygarlık

To Reconsider Ziya Gökalp: Literature and Re-Evaluation

Abstract

Ziya Gökalp (1876-1924) is known as one of the leading thinkers in Turkish intellectual and political world. He pioneered in both introducing sociology to Turkish society and emergence of Turkism in II. Meflrutiyet. On the other hand, Gökalp, as an intellectual, unlike his contemporaries, with his works still survives even today. Especially, his works The Principles of Turkism (Türkçüğün Esaslar), Turkisation, Islamisation and Modernisation (Türkleşmek, İslamlaşmak ve Muasırlaşmak), is widely published and read. In this article, Gökalp will be elaborated with respect to his works, interactions, political and ideological approaches. His works particularly related to sociology and Turkism are focused on and all the specific subjects around his works are taken into consideration and re-evaluated. In addition, it will be presented a bibliography which consists of both his works and the works that is written on him.

Keywords

Ziya Gökalp, Turkism, Sociology, Social Solidarity, Culture and Civilization, Emile Durkheim