The Progressive Education System and Imam Hatip Middle Schools in the Context of Religious Education

Yıl 2017, , 89 - 118, 01.06.2017

Fikriye Rana Kara

https://doi.org/10.12738/talim.2017.1.0001

Öz

Religious education has been seen as a danger to the requirements of the principle of secularism throughout the history of the Republic of Turkey and has been subjected to different practices in almost every period of government. When mentioning religious education, Imam Hatip Schools are the first to come to mind. These schools, which have seen intense interest from society since the day they were established, have formed the dart board of implementations. The Imam Hatip Schools, which have been subjected to different practices in the historical process, today operate as middle schools and high schools, and in terms of the number of students, now possess the greatest number of all times. This article analyzes the findings obtained from the domain of trying to determine the level of expectations and reasons why the parents of students studying in Imam Hatip Middle Schools, which have come again into action after a span of 14 years, chose these schools. The study has been applied as a field survey in six Imam Hatip Schools to a total of 285 seventh-grade students who were identified as having high and low socioeconomic levels from three different municipalities found in the center of Konya Province in Turkey. In this sense, the article attempts to explain the extent to which parents’ expectations from the school have been met in the period that provided the first Imam Hatip Middle School graduates in the mandated 4+4+4 progressive education system that has been implemented since 2012.

Anahtar Kelimeler

Religious education , Imam Hatip , Middle School, Parent , Student

Din Eğitimi Bağlamında Kademeli Eğitim Sistemi ve İmam Hatip Ortaokulları

Öz

Din eğitimi, Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunca, laiklik ilkesinin gereği tehlike olarak görülmüş ve hemen hemen her hükûmet döneminde farklı uygulamalara tabi tutulmuştur. Din eğitimi denince akla ilk olarak İmam Hatip Okulları gelmektedir. Kurulduğu günden bu yana toplum tarafından yoğun ilgi gören İmam Hatip Okulları, uygulamaların hedef tahtası olmuştur. Tarihsel süreçte farklı uygulamalara tabi tutulan İmam Hatip Okulları bugün ortaokul ve lise kısmı olarak faaliyet göstermektedir ve öğrenci sayısı bakımından tüm zamanların en fazla öğrenci sayısına sahiptir. 14 yıl aradan sonra tekrar faaliyete geçen İmam Hatip’lerin ortaokul kısmında öğrenim gören öğrenci velilerinin söz konusu okulları tercih nedenlerinin ne olduğu ve beklenti düzeyini tespit etmeye çalışılmış olan bu makalede, sahadan elde edilen bulgular analiz edilmiştir. Bir saha araştırması olan çalışma Konya ili merkezinde bulunan üç ayrı ilçeden sosyoekonomik düzeyi düşük ve yüksek olarak belirlenen ve toplamda altı İmam Hatip Okulu 7. sınıf 285 öğrenci velisine uygulanmıştır. Bu anlamda bu makale, 2012’den bu yana uygulamaya geçen 4+4+4 zorunlu kademeli eğitim sisteminde, İmam Hatip Ortaokulu olarak ilk mezunlarını verdiği bu dönemde velilerin söz konusu okullardan beklentilerinin ne derece karşılandığını açıklamaya çalışmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Din eğitimi, İmam Hatip, Ortaokul, Veli, Öğrenci

Kaynakça

• Akın, M. H. (2011). Toplumsallaşma sözlüğü. Konya: Çizgi Yayınevi.
• Aydın, M. (2000). Kurumlar sosyolojisi. Ankara: Vadi Yayınları.
• Bozan, İ. (2007). Devlet ile toplum arasında bir okul: İmam Hatip Liseleri Bir Kurum: Diyanet İşleri Başkanlığı. İstanbul: TESEV Yayınları.
• Bozkurt, B. (2007). Cumhuriyet Halk Partisi’nin eğitim politikaları (1923-1950) (Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir). https://tez.yok.gov.tr/ UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Canatan, K. & Yıldırım, E. (2013). Aile sosyolojisi. İstanbul: Açılım Kitap.
• Çakır, R., Bozan, İ. & Talu, B. (2004). ‘İmam Hatip Liseleri: Efsaneler ve gerçekler. http://rusencakir. com/ekitaplar/Imam-Hatip-Liseleri-Efsaneler-ve-Gercekler/19 adresinden edinilmiştir.
• Dinçer, N. (1998). 1913’ten günümüze İmam Hatip okulları meselesi (E. Düzdağ, Yay. Haz.). İstanbul: Şule Yayınları.
• Gökaçtı, M. A. (2005). Türkiye’de din eğitimi ve imam hatipliler. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Göle, N. (2000). İslam’ın yeni kamusal yüzleri. İstanbul: Metis Yayınları.
• İzzetbegovic, A. (2012). İslam deklarasyonu. İstanbul: Fide Yayıncılık.
• Mardin, Ş. (2002). Türkiye’de Din ve siyaset. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Öcal, M. (1994). İmam Hatip Liseleri ve ilköğretim okulları. İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Özensel, E. & Aydemir, M. A. (2016). Türkiye’de İmam Hatipli olmak temel sorunlar, beklentiler ve değer yapıları. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Özensel, E., Aydemir, M. A. & Akın, M. H. (2012). Türkiye’de İmam Hatip Lisesi ve İmam Hatipliler algısı. http://www.timav.org.tr/dosya/imam%20hatip%20liseleri%20arastirmasi.pdf adresinden edinilmiştir.
• Soylu, Ö. (2013). Türkiye’de din eğitimi ve imam hatip liseleri (Yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş). https://tez.yok.gov.tr/ UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Ünsür, A. (2005). Kuruluşundan günümüze imam hatip liseleri. İstanbul: Ensar Neşriyat. Vergin, N. (2000). Din, toplum ve siyasal sistem. İstanbul: Bağlam Yayınları.