A Study on The Social and Religious Buildings in Antalya and The Demographic Indications of The City

Yıl 2004, , 11 - 34, 01.10.2004

A. Latif Armağan

https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000177

Cited By: 2

Öz

The present study gives detailed information -under the light of archival documents- about the outstanding nature of religious and socio-cultural buildings-as well as their vakıf (pious foundation s) incomes- of the city of Antalya. Additionally, the analysis of the changes on the demographic indications in the city during the century und er review was also discussed within the context of the study. In the first half of the XVIth century (in 1530), the city consisted in 20 streets, 3 mosques (Cami -i Atik, Cami -i Cedid, Bali Bey), 16 small mosques(the mescits of Has Balaban, Ahi Yusuf, Baba Doğan, Karatay, Makbul (Mukbil) Ağa, Limon (Liman), Cüllah Kara, Mücdeddin, İbn-i Tuzcu, Bariye (Mariya), Demirci Süleyman, Arap Reis, Çoban İsa, İskender Bey, Karataş and Hacı Yusuf), a theological school (the medrese of Mevlana Muhyiddin), a school for teachers (the muallimhane of Hace Genç), apublic kitchen (the imaret of Hace Süleyman Hatib/Mecnun Çelebi), 2 lodges of dervishes(the zaviyes of Ahikızı and Hace İbrahim). The streets were named after the above indicated mosques, public kitchen and small mosques within their boundaries. In the second half of the century, in 1588, the number of street raised to 39, that of mosque to 4, that of small mosque to 28 and that of muallimhane to 2. At that time, the city embraced 1 medrese, 1 imaret, 1 zaviye and a school for training civil servants (mektebhane). The population of the city in the first half of the XVIth century, in 1530, was approximately 3609 and raised to 4827 with the %33.7 increase rate in the second half of the century, in 1588. The city of Antalya was among the Anatolian cities of average size in the century under study

Anahtar Kelimeler

Antalya, The Tahrir Defters, Yivli Minare, Mosque, Small Mosque, Streets, XVIth Century, Demography.

XVI. Yüzyıl’da Antalya’da Dini-Sosyal Yapılar ve Şehrin Demografik Durumu Üzerine Bir Araştırma

Öz

Bu çalışmada, Anadolu'nun önemli çıkış kapılarından biri olan Antalya'da XVI. yüzyılda yer alan dını, sosyal ve kültürel yapılar ve bu yapıların varlıklarını sürdürebilmeleri için ayrılan vakıf gelirleri üzerinde durulmuştur. Ayrıca XVI. yüzyılda şehirde yer alan mahalleler ve demografik durumları tespit edilerek şehrin tahminı nüfusu belirlenmeye çalışılmıştır. XVI. yüzyılın ilk yarısında 1530 yılında 20 mahallenin yer aldığı şehirde, 3 cami, 16 mescit, 1 medrese, 1 muallimhane, 1 imaret ve 2 zaviye bulunmaktaydı. Şehirdeki camiIer, Cami-i Atik, Cami-i Cedid ve Bali Bey camileriydi. Mescitler ise Has Balaban, Ahi Yusuf, Baba Doğan, Karatay, Makbul (Mukbil) Ağa, Limon (Liman), Cüllah Kara, Mücdeddin, İbn-i Tuzcu, Bariye (Mariya), Demirci Süleyman, Arap Reis, Çoban İsa, İskender Bey, Karataş ve Hacı Yusuf mescitleriydi. Bu tarihte şehirde yer alan diğer yapı ve kurumlar ise Mevlana Muhyiddin Medresesi, Hace Genç Muallimhanesi, Hace Süleyman Hatip/Mecnun Çelebi İmareti, Ahikızı ve Hace İbrahim zaviyeleriydi. Şehirde yer alan isimleri belirtilen cami, imaret ve mescitler bulundukları mahalleIere isimlerini vermişlerdir. XVI. yüzyılın ikinci yarısında 1588 yılında mahalle sayısının 39'a yükseldiği şehirde, cami sayısı 4'e, mescit sayısı 28'e ve muallimhane sayısı ise 2'ye yükselmiştir. Ayrıca şehirde 1 medrese, 1 imaret, 1 zaviye, 1 mektebhane yer almaktaydı. XVI. yüzyılda Antalya'nın tahminı nüfusu yüzyılın ilk yarısında 1530 yılında 3609 iken, yüzyılın ikinci yarısında 1588' de % 33.7 oranında bir artış göstererek 4820 olmuştur. Bu dönemde Antalya, Anadolu'nun orta büyüklükteki şehirleri arasında yer almaktaydı.

Anahtar Kelimeler

Antalya, Tahrir Defterleri, Yivli Minare, Cami, Mescit, Mahalle, XVI. Yüzyıl, Nüfus.