Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Empire of Trebizond Relationships with its Vicinity in the Foundation Period

Yıl 2009, Cilt: 28 Sayı: 46, 143 - 162, 01.10.2009

Murat Keçiş

https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000443
Cited By: 3

Öz

The foundation of the Empire of Trebizond is indissolubly connected with the Fourth Crusade and the formation of the Latin Empire in Constantinople in 1204. At that time the territory of the Byzantine Empire was divided into a great number of states, partly Greek, partly Frankish. The three Greek States were destined to play an important part in the history of the Near East after 1204. These there Greek centers orginated the idea of the restoration of the Byzantine Empire with its capital in Constantinople, and one of them successfully carried it out. The Despotat of Epirus, which in 1222 was proclaimed the Empire of Thessalonica (Saloniki), after a short period of ephemeral political success in the Balkans was crushed in 1230 by the Bulgarian king, John Asen, and forced to give up its ambitious plan to take possession of Constantinople. The two other Greek centers were the Empire of Nicaea under Theodore Lascaris and the Empire of Trebizond under Alexis Comnenus. Both of these were established in Asia Minor. But the Empire of Nicaea, geographically close to Constantinople, had a better chance than remote Trebizond to accomplish the task of recovering Constantinople

Anahtar Kelimeler

Trebizonde Byzantine State XIIIth Century

Kaynakça

  • AKROPOLITES, Georgios, Historia, yay. A. Heisenberg, Georgii Acropolitae Opera, 2 Cilt, Leipzig 1903; Almanca çevirisi: Die Chronik Georgios Akropolites, von Wilhelm Blum, Bibliothek der Griechischen Literatur: Bd. 28, Stuttgart A. Hiersemann 1989; İngilizce Çevirisi: Ruth Macrides, A Translation and Historical Commentary of George Akropolites’ History, Oxford Universty Press 2007.
  • ALLEN, W. E. D., A History of the Georgian People from the Beginning down to the Russian Conquest in the Nineteenth Century, London 1932.
  • eL-ÖMERî, İbn Fazlullah, Mesâlikü’l-Ebsâr fî Memâliki’l-Emsâr, nşr. F. Taeschner, Leipzig 1929; M. Quatremere, Notice de L’ouvrage qui a pour titre Mesalek al-absar fi memalek al-amsar, Voyages des yeux dans les royaumes des differentes contrees (ms. Arabe 583), Notices et extraits des Manuscrits de la Bibliotheque du Roi, XIII (Paris 1835) 334-381; Mesâlikü’l-Ebsâr ve Memâliki’l-Emsâr, ed. Fuad Sezgin, Frankfurt 1988.
  • ANGELOV, Dimiter, Imperial Ideology and Political Thought in Byzantium (1204-1330), Cambridge 2007.
  • ANGOLD, Michael, A Byzantine Government in Exile Government and Society Under the Laskarids of Nicaea (1204-1461), Oxford University Press 1975.
  • ________, _______, The Fourth Crusade, Harlow 2003.
  • ________, _______, “Nikaia Kenti MS 1000-1400”, Tarih Boyunca İznik, Editörler: Işıl Akbaygil, Halil İnalcık, Oktay Aslanapa, İstanbul 2004, s. 27-55.
  • A. Vasiliev, “The Foundation”, s. 12.
  • ARTUN, Tuna, The Regestes of the Medieval Acts of Vazelon Monastery: The Codex E of the Timios Prodromos on Mount Vazelon as a Source for the Social, Economic and Institutional History of Rural Matzouka from the Thirteenth to the Fifteenth Century, Boğaziçi Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2006.
  • AYÖNÜ, Yusuf, “Batı Anadolu’da Bizanslı Yerel Hâkimlerin Bağımsızlık Hareketleri (XII. Yüzyılın Sonları ve XIII. Yüzyılın Başlarında)”, Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt: 26, Sayı: 42, Ankara 2007, s. 141-154.
  • ______, _____,“Türkiye Selçuklu Devleti İle Trabzon İmparatorluğu Arasında Karadeniz Bölgesindeki Hâkimiyet Mücadeleleri (1204/1243)”, Tarih İncelemeleri Dergisi, Cilt: XXIII, Sayı:1, (Temmuz 2008), s. 15-35.
  • BOOTH, Ian, “Theodore I Laskaris and Paphlagonia, 1204-1214: towards a chronological description”, Αρχειον Ποντου, 50 (2003-2004), pp. 151-224.
  • _______, __, “The Sangarios Frontier: The History and Strategic Role of Paphlagonia, Byzantine Defence in the Thirteenth Century”, Byzantinische Forchungen, Band XXVIII, Verlag Adolf M. Hakkert, Amsterdam 2004, pp. 45-87.
  • _______, __, “Ghazis, roads and Trade in North-West Anatolia”, Byzantine and Modern Greek Studies, vol. 31, No:2 (2007), p. 127-145.
  • BRAND, M. Charles, “The Turkish Element in Byzantium, Eleventh-Twelfth Centuries”, Dumbarton Oaks Papers, 43 (1989), pp. 1-25; Bu makalenin Türkçe tercümesi için bakınız: “XI. ve XII. Yüzyıllarda Bizans’ta Türk Varlığı”, Uluslarası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Çev. Melek Öksüz, Sayı: 4 (Bahar 2008), s. 115-157.
  • BRATIANU, Georges, La Mer Noire, Münih 1969.
  • __________, _______, Recherches sur le commerce Génois dans la Mer Noire au XIIIe siécle, Paris 1929.
  • BRENDEMOEN, Bernt, The Turkish Dialect of Trabzon, c. I, Harassowitz Verlag, Wiesbaden 2002.
  • BRYER, Anthony A. M., The Society and Institutions of the Empire of Trebizond, (unpublished doctoral thesis), Oxford 1967.
  • _______, _______________, “A Byzantine Family: the Gabrades c. 979-c. 1653”, University of Birmingham, Historical Journal, 12 (1970) pp. 164-187.
  • _______, _______________, “Greeks and Türkmens: The Pontic Exception”, Dumbarton Oaks Papers 29 (1975) Variorum Reprints, London 1980, pp. 113-149.
  • ______, _________,-David Winfield, The Byzantine Monuments and Topography of the Pontos, With Maps and Plans by Richard Anderson and Drawings by June Winfield, Volume I-II, Dumbarton Oaks Research Library and Collection, Washington D.C. 1985.
  • CAHEN, Claude, Osmanlılardan Önce Anadolu, Çeviri: Erol Üyepazarcı, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2000.
  • EASTMOND, Antony, Royal Imagery in Medieval Georgia, Pennsylvania State University Press 1998.
  • ___________, ______, Art and Identity in Thirteenth-Century Byzantium Hagia Sophia and The Empire of Trebizond, Birmingham Byzantine and Ottoman Monographs, Volume 10, Ashgate Variorum 2004.
  • ERDEM, İlhan, Türkiye Selçukluları-İlhanlı İlişkileri (1258-1308), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara 1995.
  • _______, ____, “XIII. Asrın İlk Yarısında Anadolu’nun Doğusunda Yaşanan Hakimiyet Mücadeleleri”, Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt: XIX, Sayı: 30, (Ankara 1998), s. 57- 68.
  • el-ÖMERÎ, Şihabeddin Abu’l-Abbas Ahmed b. Yahya İbn Fadlulllah el-Adavi, trans. M. Quatremère, “Notice de l’ouvrage qui a pour titre: Mesalek Alabsar fi Memalek Alamsar (Mesalikü’l-Ebsâr) Voyage des yeux dans les différentes contrées”, Notices et extraits des manuscripts de la Bibliothèque du Roi et autres bibliothèques, 13 (1838), s. 379-80.
  • FALLMERAYER, Jakob Philip, Geschichte des Kaisertthuns von Trapezunt, München 1964; Türkçe çevirisi: Trabzon Rum İmparatorluğu’nun Tarihi, Münih’te 1827 yılında basılan Almancasından tercüme eden: Ahmet Cevat Eren, Türk Tarih Kurumunda Basılmamış Nüsha: No: 40/86.
  • _______________, __________, Doğu’dan Fragmanlar, Çeviren: Hüseyin Salihoğlu, Ankara 2002.
  • FINLAY, George (1799-1875), The History of Greece, Medieval Greece and the Empire of Trebizond A.D. 1204-1461, vol. IV, Oxford 1877.
  • FOSS, Clavijo (with the colloboration of J. Tulchin), Nicaea: a Byzantine capital and its praises, with the speeches of Theodore Lascaris “In praise of the Great City of Nicaea”, and Thedore Metochites “Nicene oration”, Brookline 1996, pp. 59-63.
  • FOTHERINGHAM, J. K., “Genoa and the Fourth Crusade”, The English Historical Review, Volume 25, Issue 97 (Jan., 1910), pp. 26-57.
  • GALSTYAN, A. G., Ermeni Kaynaklarına Göre Moğollar, XIII.-XIV. Yüzyıllara Ait Eserlerden Alıntılar, Ekler ve Açıklamalar ile Rusçadan çeviren: İlyas Kamalov, İstanbul 2005.
  • GARDNER, Alice, The Laskarids of Nicaea, Cambridge 1912.
  • Gürcistan Tarihi (Eski Çağlardan 1212 Yılına Kadar), Gürcüceden Çeviren: Marie Felicite Brosset, Çeviren: Hrand D. Andreasyan, Notlar ve Yayına Hazırlayan: Erdoğan Merçil, Ankara 2002.
  • K’art ‘lis c ‘xovreba, The Georgian Royal Annals And Their Medieval Armanian Adaptation, Edited by Stephen H. Rapp, Jr. Volume I, Caravan Boks Delmar, New York 1998.
  • KOROBEINIKOV, D. A., Byzantium and Turks in the Thirteenth Century, Unpublished Ph.D Thesis, Oxford University 2003.
  • KURŠANSKIS, Michel, “L’empire de Trébizonde et la Géorgie”, Revue des Études Byzantines (RÉB), 35 (1977), pp. 237-256.
  • _____________,____, “L’Empire de Trebizonde et les Turcs au 13e siècle”, Revue des Études Byzantines (RÉB), 46 (1988), pp. 109-124.
  • LAIOU, Angeliki E., “On Political Geography: The Black Sea of Pachymeres”, The Making of Byzantine History: Studies Dedicated to D. M. Nicol, London 1993, pp. 94-121.
  • LAMPSIDES, O., “La Rivalité entre l’État des Grands Comnènes et celui de Nicée á propos de l’héritage de l’idée Byzantine”, Actes du XVe Congrés International d’études Byzantines, vol. IV: Histoire, Athens 1980, p. 186-191.
  • LANG, David Marshall, The Georgians, London 1966; Türkçesi: Gürcüler, Çeviren: N. Domaniç, İstanbul 1997.
  • LANGDON, John Springer, John III Ducas Vatatzes’ Byzantine Imperium in Anatolian Exile, 1222-54: The Legacy of His Diplomatic Military and Internal Program for the Restitutio Orbis, Unpublished Ph.D Thesis, University of California, Los Angeles 1978.
  • _________, ___________, Byzantium’s Last Imperial Offensive in Asia Minor: The Documentary Evidence for and the Hagiographical Lore about John III Dukas Vatatzes’ Crusade against the Turks, 1222 or 1225 to 1231, Aristide D. Caratzes New Rochelle, New York 1992.
  • LILIE, R.-J., “Twelfth-century Byzantine and Turkish State”, A.A.M. Bryer-M. Ursinus (ed.) Manzikert to Lepanto, The Byzantine World and the Turks (1071-1571), coll. Byzantinische Forshungen, Vol. XVI, Amsterdam 1991, pp. 35-51; Bu makalenin Türkçe çevirisi için bkz: “XII. Yüzyılda Bizans ve Türk Devletleri”, Tarih İncelemeleri Dergisi, C. XX, Sayı 1, çev. Yusuf Ayönü, Temmuz 2005, s. 197-209.
  • MACRIDES, Juliana Ruth, A Translation and Historical Commentary of George Akropolites’ History, Oxford 2007.
  • __________, ________, “The Thirteenth Century in Byzantine Historical Writing”, C. Dendrinos, J. Harris, E. Harvalia-Crook, J. Herrin, ed. Porphyrogenito: Esssays on History and Literature of Byzantium and the Latin East in Honour of Julian Chrysostomides, London 2002, pp. 63-76.
  • MELIKOFF, Irène, “Géorgiens, Turcomans et Trébizonde: Notes sur le “Livre de Dédé Korkut”, Bedi Kartlisa, XVII-XVIII, no: 45-46, (1964), p. 18-27. Bu makalenin Türkçe çeviri için bak. “Gürcüler, Türkmenler ve Trabzon: “Kitâb-ı Dede Korkut Üzerine”, Destan’dan Masal’a Türkoloji Yolculuklarım, Çev. Turan Alptekin, İstanbul 2008, s. 27-40.
  • OSTROGORSKY, Georg, Bizans Devleti Tarihi, Türkçeye Çeviren: Fikret Işıltan, Ankara 1995.
  • PAGE, Gill, Being Byzantine Greek Identity before the Ottomans, Cambridge 2008.
  • PANARETOS, Michael, (Trabzon İmparatorluğunun Kroniği), yay. A. Papadopulos- Kerameus, Ανάλεκτα Ίεροσολυµιτικής Σταχυολαγιας, 5 cilt, St. Petersburg 1891-1898; Ierosolimitike Bibliotheke, 4 cilt, St. Petersburg 1891-1899; Yay. S. P. Lambros, Mikhael Panaretos, NE, 4 (1907), s. 266-294; yay. O. Lampsides, “Michael tou Panaretos peri ton Megalon Komnenon”, Arkheion Pontou, 22 (1958), s. 5-128.
  • PAPAYIANNI, A., Aspects of the Relationship between the Empire of Nicaea and the Latins, 1204-1254, Unpublished Ph.D. Thesis, Royal Holloway and Bedford New College, London 2000.
  • PEACOCK, A. C. S., “The Saljuq Campaign against the Crimea and the Expansionist Policy of the Early Reign of Àlâ’ al-Dîn Kaykqubâd”, JRAS, Series 3, 16, 2 (2006), pp. 133- 149.
  • _________, _______, Medieval Islamic Historiography and Political Legitimacy, Vanguard Books 2007.
  • _________, _______, “Georgia and the Anatolian Tuks in the 12th and 13th centuries”, Anatolian Studies 56 (2006), p. 127-146.
  • _________, ________, “Nomadic Society and the Seljūq campaigns in Caucasia” Iran and the Caucasus, 9, pp. 205-230.
  • ROBERT DE CLARI, İstanbul’un Zaptı (1204), Çeviren: Prof. Dr. Beynun Akyavaş, TTK Yay., Ankara 2000.
  • ROSENQVIST, Jan Olof, The Hagiographic Dossier of St Eugenios of Trebizond in Codex Athous Dionysiou 154, A Critical Edition with Introduction, Translation, Commentary and Indexes, Uppsala 1996.
  • SAVVIDES, Alexios G.C., Byzantium in the Near East: Its Relations with the Seljuk Sultanate of Rum in Asia Minor, the Armenians of Cilicia and the Mongols, A.D. 1192- 1237, Thessaloniki 1981.
  • SHUKUROV, Rustam, “Trebizonde and the Seljuks (1204-1299)”, Mésogeios, 25-26 (2005), p. 71-136.
  • TELLİOĞLU, İbrahim, Osmanlı Hakimiyetine Kadar Doğu Karadeniz’de Türkler, Trabzon 2004.
  • ___________, _______, “Trabzon Rum Devleti’nin Kuruluşu Hakkındaki Tartışmalar”, Erdem Atatürk Kültür Merkezi Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 41, Eylül 2004, s. 139-146.
  • ___________, _______, “Panaretos Kroniği’nin Türklerle İlgili Bölümleri”, Türk Dünyası Araştırmaları, 143, (Nisan 2003), s. 63-68.
  • ___________, _______, “Doğu Karadeniz Bölgesinde Komnenos Hakimiyeti (1204-1461) ve Türkler”, Başlangıçtan Günümüze Pontus Sorunu, Trabzon 2008, s. 109-124.
  • TOUMANOFF, Cyrill, “On the Relationship between the Founder of the Empire of Trebizond and the Georgian Queen Thamar”, Speculum, Volume 15, Issue 3 (Jul., 1940), pp. 299-312.
  • USPENSKİ, F. İ., Trabzon Tarihi (Kuruluşundan Fethine Kadar), Çeviren: Dr. Enver Uzun, Trabzon 2003.
  • VASILIEV, A. A., “The Foundation of the Empire of Trebizond (1204-1222)”, Speculum, 11, Issue 1 (Jan., 1936), pp. 3-37.

Trabzon Rum İmparatorluğunun Kuruluşunda Çevreyle Olan İlişkileri

Yıl 2009, Cilt: 28 Sayı: 46, 143 - 162, 01.10.2009

Murat Keçiş

https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000443
Cited By: 3

Öz

Trabzon Rum İmparatorluğu’nun kuruluşu, IV. Haçlı Seferi sonucunda (13 Nisan 1204) Latinlerin İstanbul’u işgal etmeleriyle doğrudan ilgilidir. Bu tarihten sonra Bizans topraklarında, hanedan üyelerinin ve işgalci Latinlerin kurduğu devletler ortaya çıkmıştır. Bu işgalden sonra Bizans; İznik, Trabzon ve Epir’de kurulan yerel hanedanlıklarla varlığını devam ettirmeye çalışmıştır. XIII. yüzyıl Yakın-Doğu tarihinde önemli rol oynayacak bu üç yerel Bizans Devleti’nin temel düşüncesi Latinler’den İstanbul’u geri alarak Bizans İmparatorluğu’nu tekrar ihya etmekti. Fakat bunu sadece bir tanesi başarıyla gerçekleştirecekti. Balkanlar’da kısa süren politik başarılarına rağmen, Epir Despotluğu 1230’da Bulgar Kralı John Asen tarafından yenilgiye uğratıldı. Böylece Epir Despotu, İstanbul’u ele geçirmek planlarından vazgeçmek zorunda kaldı. Diğer iki merkez ise, Theodoros Laskaris’in hakimiyetinde kurulan İznik İmparatorluğu ve Komnenos Hanedanından Aleksios ve David kardeşlerin kurduğu Trabzon Rum İmparatorluğu idi. Her iki devlet de Anadolu topraklarında kurulmuştu. Fakat İznik (Nicaea) coğrafi olarak İstanbul’a daha yakındı ve İstanbul’u tekrar Latinlerden geri alma planını gerçekleştirmede merkeze uzak olan Trabzon’a göre daha avantajlı konumdaydı. Bu makalede Trabzon Rum İmparatorluğu’nun kuruluş ve bölgeye yerleşme sürecinde çevresiyle olan ilişkileri ve devletin dış politikalarının oluşumunda bu sürecin etkisi tartışılacaktır

Anahtar Kelimeler

Trabzon Bizans Devleti XIII. Yüzyıl

Kaynakça

  • AKROPOLITES, Georgios, Historia, yay. A. Heisenberg, Georgii Acropolitae Opera, 2 Cilt, Leipzig 1903; Almanca çevirisi: Die Chronik Georgios Akropolites, von Wilhelm Blum, Bibliothek der Griechischen Literatur: Bd. 28, Stuttgart A. Hiersemann 1989; İngilizce Çevirisi: Ruth Macrides, A Translation and Historical Commentary of George Akropolites’ History, Oxford Universty Press 2007.
  • ALLEN, W. E. D., A History of the Georgian People from the Beginning down to the Russian Conquest in the Nineteenth Century, London 1932.
  • eL-ÖMERî, İbn Fazlullah, Mesâlikü’l-Ebsâr fî Memâliki’l-Emsâr, nşr. F. Taeschner, Leipzig 1929; M. Quatremere, Notice de L’ouvrage qui a pour titre Mesalek al-absar fi memalek al-amsar, Voyages des yeux dans les royaumes des differentes contrees (ms. Arabe 583), Notices et extraits des Manuscrits de la Bibliotheque du Roi, XIII (Paris 1835) 334-381; Mesâlikü’l-Ebsâr ve Memâliki’l-Emsâr, ed. Fuad Sezgin, Frankfurt 1988.
  • ANGELOV, Dimiter, Imperial Ideology and Political Thought in Byzantium (1204-1330), Cambridge 2007.
  • ANGOLD, Michael, A Byzantine Government in Exile Government and Society Under the Laskarids of Nicaea (1204-1461), Oxford University Press 1975.
  • ________, _______, The Fourth Crusade, Harlow 2003.
  • ________, _______, “Nikaia Kenti MS 1000-1400”, Tarih Boyunca İznik, Editörler: Işıl Akbaygil, Halil İnalcık, Oktay Aslanapa, İstanbul 2004, s. 27-55.
  • A. Vasiliev, “The Foundation”, s. 12.
  • ARTUN, Tuna, The Regestes of the Medieval Acts of Vazelon Monastery: The Codex E of the Timios Prodromos on Mount Vazelon as a Source for the Social, Economic and Institutional History of Rural Matzouka from the Thirteenth to the Fifteenth Century, Boğaziçi Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2006.
  • AYÖNÜ, Yusuf, “Batı Anadolu’da Bizanslı Yerel Hâkimlerin Bağımsızlık Hareketleri (XII. Yüzyılın Sonları ve XIII. Yüzyılın Başlarında)”, Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt: 26, Sayı: 42, Ankara 2007, s. 141-154.
  • ______, _____,“Türkiye Selçuklu Devleti İle Trabzon İmparatorluğu Arasında Karadeniz Bölgesindeki Hâkimiyet Mücadeleleri (1204/1243)”, Tarih İncelemeleri Dergisi, Cilt: XXIII, Sayı:1, (Temmuz 2008), s. 15-35.
  • BOOTH, Ian, “Theodore I Laskaris and Paphlagonia, 1204-1214: towards a chronological description”, Αρχειον Ποντου, 50 (2003-2004), pp. 151-224.
  • _______, __, “The Sangarios Frontier: The History and Strategic Role of Paphlagonia, Byzantine Defence in the Thirteenth Century”, Byzantinische Forchungen, Band XXVIII, Verlag Adolf M. Hakkert, Amsterdam 2004, pp. 45-87.
  • _______, __, “Ghazis, roads and Trade in North-West Anatolia”, Byzantine and Modern Greek Studies, vol. 31, No:2 (2007), p. 127-145.
  • BRAND, M. Charles, “The Turkish Element in Byzantium, Eleventh-Twelfth Centuries”, Dumbarton Oaks Papers, 43 (1989), pp. 1-25; Bu makalenin Türkçe tercümesi için bakınız: “XI. ve XII. Yüzyıllarda Bizans’ta Türk Varlığı”, Uluslarası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Çev. Melek Öksüz, Sayı: 4 (Bahar 2008), s. 115-157.
  • BRATIANU, Georges, La Mer Noire, Münih 1969.
  • __________, _______, Recherches sur le commerce Génois dans la Mer Noire au XIIIe siécle, Paris 1929.
  • BRENDEMOEN, Bernt, The Turkish Dialect of Trabzon, c. I, Harassowitz Verlag, Wiesbaden 2002.
  • BRYER, Anthony A. M., The Society and Institutions of the Empire of Trebizond, (unpublished doctoral thesis), Oxford 1967.
  • _______, _______________, “A Byzantine Family: the Gabrades c. 979-c. 1653”, University of Birmingham, Historical Journal, 12 (1970) pp. 164-187.
  • _______, _______________, “Greeks and Türkmens: The Pontic Exception”, Dumbarton Oaks Papers 29 (1975) Variorum Reprints, London 1980, pp. 113-149.
  • ______, _________,-David Winfield, The Byzantine Monuments and Topography of the Pontos, With Maps and Plans by Richard Anderson and Drawings by June Winfield, Volume I-II, Dumbarton Oaks Research Library and Collection, Washington D.C. 1985.
  • CAHEN, Claude, Osmanlılardan Önce Anadolu, Çeviri: Erol Üyepazarcı, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2000.
  • EASTMOND, Antony, Royal Imagery in Medieval Georgia, Pennsylvania State University Press 1998.
  • ___________, ______, Art and Identity in Thirteenth-Century Byzantium Hagia Sophia and The Empire of Trebizond, Birmingham Byzantine and Ottoman Monographs, Volume 10, Ashgate Variorum 2004.
  • ERDEM, İlhan, Türkiye Selçukluları-İlhanlı İlişkileri (1258-1308), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara 1995.
  • _______, ____, “XIII. Asrın İlk Yarısında Anadolu’nun Doğusunda Yaşanan Hakimiyet Mücadeleleri”, Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt: XIX, Sayı: 30, (Ankara 1998), s. 57- 68.
  • el-ÖMERÎ, Şihabeddin Abu’l-Abbas Ahmed b. Yahya İbn Fadlulllah el-Adavi, trans. M. Quatremère, “Notice de l’ouvrage qui a pour titre: Mesalek Alabsar fi Memalek Alamsar (Mesalikü’l-Ebsâr) Voyage des yeux dans les différentes contrées”, Notices et extraits des manuscripts de la Bibliothèque du Roi et autres bibliothèques, 13 (1838), s. 379-80.
  • FALLMERAYER, Jakob Philip, Geschichte des Kaisertthuns von Trapezunt, München 1964; Türkçe çevirisi: Trabzon Rum İmparatorluğu’nun Tarihi, Münih’te 1827 yılında basılan Almancasından tercüme eden: Ahmet Cevat Eren, Türk Tarih Kurumunda Basılmamış Nüsha: No: 40/86.
  • _______________, __________, Doğu’dan Fragmanlar, Çeviren: Hüseyin Salihoğlu, Ankara 2002.
  • FINLAY, George (1799-1875), The History of Greece, Medieval Greece and the Empire of Trebizond A.D. 1204-1461, vol. IV, Oxford 1877.
  • FOSS, Clavijo (with the colloboration of J. Tulchin), Nicaea: a Byzantine capital and its praises, with the speeches of Theodore Lascaris “In praise of the Great City of Nicaea”, and Thedore Metochites “Nicene oration”, Brookline 1996, pp. 59-63.
  • FOTHERINGHAM, J. K., “Genoa and the Fourth Crusade”, The English Historical Review, Volume 25, Issue 97 (Jan., 1910), pp. 26-57.
  • GALSTYAN, A. G., Ermeni Kaynaklarına Göre Moğollar, XIII.-XIV. Yüzyıllara Ait Eserlerden Alıntılar, Ekler ve Açıklamalar ile Rusçadan çeviren: İlyas Kamalov, İstanbul 2005.
  • GARDNER, Alice, The Laskarids of Nicaea, Cambridge 1912.
  • Gürcistan Tarihi (Eski Çağlardan 1212 Yılına Kadar), Gürcüceden Çeviren: Marie Felicite Brosset, Çeviren: Hrand D. Andreasyan, Notlar ve Yayına Hazırlayan: Erdoğan Merçil, Ankara 2002.
  • K’art ‘lis c ‘xovreba, The Georgian Royal Annals And Their Medieval Armanian Adaptation, Edited by Stephen H. Rapp, Jr. Volume I, Caravan Boks Delmar, New York 1998.
  • KOROBEINIKOV, D. A., Byzantium and Turks in the Thirteenth Century, Unpublished Ph.D Thesis, Oxford University 2003.
  • KURŠANSKIS, Michel, “L’empire de Trébizonde et la Géorgie”, Revue des Études Byzantines (RÉB), 35 (1977), pp. 237-256.
  • _____________,____, “L’Empire de Trebizonde et les Turcs au 13e siècle”, Revue des Études Byzantines (RÉB), 46 (1988), pp. 109-124.
  • LAIOU, Angeliki E., “On Political Geography: The Black Sea of Pachymeres”, The Making of Byzantine History: Studies Dedicated to D. M. Nicol, London 1993, pp. 94-121.
  • LAMPSIDES, O., “La Rivalité entre l’État des Grands Comnènes et celui de Nicée á propos de l’héritage de l’idée Byzantine”, Actes du XVe Congrés International d’études Byzantines, vol. IV: Histoire, Athens 1980, p. 186-191.
  • LANG, David Marshall, The Georgians, London 1966; Türkçesi: Gürcüler, Çeviren: N. Domaniç, İstanbul 1997.
  • LANGDON, John Springer, John III Ducas Vatatzes’ Byzantine Imperium in Anatolian Exile, 1222-54: The Legacy of His Diplomatic Military and Internal Program for the Restitutio Orbis, Unpublished Ph.D Thesis, University of California, Los Angeles 1978.
  • _________, ___________, Byzantium’s Last Imperial Offensive in Asia Minor: The Documentary Evidence for and the Hagiographical Lore about John III Dukas Vatatzes’ Crusade against the Turks, 1222 or 1225 to 1231, Aristide D. Caratzes New Rochelle, New York 1992.
  • LILIE, R.-J., “Twelfth-century Byzantine and Turkish State”, A.A.M. Bryer-M. Ursinus (ed.) Manzikert to Lepanto, The Byzantine World and the Turks (1071-1571), coll. Byzantinische Forshungen, Vol. XVI, Amsterdam 1991, pp. 35-51; Bu makalenin Türkçe çevirisi için bkz: “XII. Yüzyılda Bizans ve Türk Devletleri”, Tarih İncelemeleri Dergisi, C. XX, Sayı 1, çev. Yusuf Ayönü, Temmuz 2005, s. 197-209.
  • MACRIDES, Juliana Ruth, A Translation and Historical Commentary of George Akropolites’ History, Oxford 2007.
  • __________, ________, “The Thirteenth Century in Byzantine Historical Writing”, C. Dendrinos, J. Harris, E. Harvalia-Crook, J. Herrin, ed. Porphyrogenito: Esssays on History and Literature of Byzantium and the Latin East in Honour of Julian Chrysostomides, London 2002, pp. 63-76.
  • MELIKOFF, Irène, “Géorgiens, Turcomans et Trébizonde: Notes sur le “Livre de Dédé Korkut”, Bedi Kartlisa, XVII-XVIII, no: 45-46, (1964), p. 18-27. Bu makalenin Türkçe çeviri için bak. “Gürcüler, Türkmenler ve Trabzon: “Kitâb-ı Dede Korkut Üzerine”, Destan’dan Masal’a Türkoloji Yolculuklarım, Çev. Turan Alptekin, İstanbul 2008, s. 27-40.
  • OSTROGORSKY, Georg, Bizans Devleti Tarihi, Türkçeye Çeviren: Fikret Işıltan, Ankara 1995.
  • PAGE, Gill, Being Byzantine Greek Identity before the Ottomans, Cambridge 2008.
  • PANARETOS, Michael, (Trabzon İmparatorluğunun Kroniği), yay. A. Papadopulos- Kerameus, Ανάλεκτα Ίεροσολυµιτικής Σταχυολαγιας, 5 cilt, St. Petersburg 1891-1898; Ierosolimitike Bibliotheke, 4 cilt, St. Petersburg 1891-1899; Yay. S. P. Lambros, Mikhael Panaretos, NE, 4 (1907), s. 266-294; yay. O. Lampsides, “Michael tou Panaretos peri ton Megalon Komnenon”, Arkheion Pontou, 22 (1958), s. 5-128.
  • PAPAYIANNI, A., Aspects of the Relationship between the Empire of Nicaea and the Latins, 1204-1254, Unpublished Ph.D. Thesis, Royal Holloway and Bedford New College, London 2000.
  • PEACOCK, A. C. S., “The Saljuq Campaign against the Crimea and the Expansionist Policy of the Early Reign of Àlâ’ al-Dîn Kaykqubâd”, JRAS, Series 3, 16, 2 (2006), pp. 133- 149.
  • _________, _______, Medieval Islamic Historiography and Political Legitimacy, Vanguard Books 2007.
  • _________, _______, “Georgia and the Anatolian Tuks in the 12th and 13th centuries”, Anatolian Studies 56 (2006), p. 127-146.
  • _________, ________, “Nomadic Society and the Seljūq campaigns in Caucasia” Iran and the Caucasus, 9, pp. 205-230.
  • ROBERT DE CLARI, İstanbul’un Zaptı (1204), Çeviren: Prof. Dr. Beynun Akyavaş, TTK Yay., Ankara 2000.
  • ROSENQVIST, Jan Olof, The Hagiographic Dossier of St Eugenios of Trebizond in Codex Athous Dionysiou 154, A Critical Edition with Introduction, Translation, Commentary and Indexes, Uppsala 1996.
  • SAVVIDES, Alexios G.C., Byzantium in the Near East: Its Relations with the Seljuk Sultanate of Rum in Asia Minor, the Armenians of Cilicia and the Mongols, A.D. 1192- 1237, Thessaloniki 1981.
  • SHUKUROV, Rustam, “Trebizonde and the Seljuks (1204-1299)”, Mésogeios, 25-26 (2005), p. 71-136.
  • TELLİOĞLU, İbrahim, Osmanlı Hakimiyetine Kadar Doğu Karadeniz’de Türkler, Trabzon 2004.
  • ___________, _______, “Trabzon Rum Devleti’nin Kuruluşu Hakkındaki Tartışmalar”, Erdem Atatürk Kültür Merkezi Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 41, Eylül 2004, s. 139-146.
  • ___________, _______, “Panaretos Kroniği’nin Türklerle İlgili Bölümleri”, Türk Dünyası Araştırmaları, 143, (Nisan 2003), s. 63-68.
  • ___________, _______, “Doğu Karadeniz Bölgesinde Komnenos Hakimiyeti (1204-1461) ve Türkler”, Başlangıçtan Günümüze Pontus Sorunu, Trabzon 2008, s. 109-124.
  • TOUMANOFF, Cyrill, “On the Relationship between the Founder of the Empire of Trebizond and the Georgian Queen Thamar”, Speculum, Volume 15, Issue 3 (Jul., 1940), pp. 299-312.
  • USPENSKİ, F. İ., Trabzon Tarihi (Kuruluşundan Fethine Kadar), Çeviren: Dr. Enver Uzun, Trabzon 2003.
  • VASILIEV, A. A., “The Foundation of the Empire of Trebizond (1204-1222)”, Speculum, 11, Issue 1 (Jan., 1936), pp. 3-37.
Toplam 68 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Murat Keçiş

Yayımlanma Tarihi 1 Ekim 2009
Yayımlandığı Sayı Yıl 2009 Cilt: 28 Sayı: 46

Kaynak Göster

APA Keçiş, M. (2009). Trabzon Rum İmparatorluğunun Kuruluşunda Çevreyle Olan İlişkileri. Tarih Araştırmaları Dergisi, 28(46), 143-162. https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000443
AMA Keçiş M. Trabzon Rum İmparatorluğunun Kuruluşunda Çevreyle Olan İlişkileri. TAD. Ekim 2009;28(46):143-162. doi:10.1501/Tarar_0000000443
Chicago Keçiş, Murat. “Trabzon Rum İmparatorluğunun Kuruluşunda Çevreyle Olan İlişkileri”. Tarih Araştırmaları Dergisi 28, sy. 46 (Ekim 2009): 143-62. https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000443.
EndNote Keçiş M (01 Ekim 2009) Trabzon Rum İmparatorluğunun Kuruluşunda Çevreyle Olan İlişkileri. Tarih Araştırmaları Dergisi 28 46 143–162.
IEEE M. Keçiş, “Trabzon Rum İmparatorluğunun Kuruluşunda Çevreyle Olan İlişkileri”, TAD, c. 28, sy. 46, ss. 143–162, 2009, doi: 10.1501/Tarar_0000000443.
ISNAD Keçiş, Murat. “Trabzon Rum İmparatorluğunun Kuruluşunda Çevreyle Olan İlişkileri”. Tarih Araştırmaları Dergisi 28/46 (Ekim 2009), 143-162. https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000443.
JAMA Keçiş M. Trabzon Rum İmparatorluğunun Kuruluşunda Çevreyle Olan İlişkileri. TAD. 2009;28:143–162.
MLA Keçiş, Murat. “Trabzon Rum İmparatorluğunun Kuruluşunda Çevreyle Olan İlişkileri”. Tarih Araştırmaları Dergisi, c. 28, sy. 46, 2009, ss. 143-62, doi:10.1501/Tarar_0000000443.
Vancouver Keçiş M. Trabzon Rum İmparatorluğunun Kuruluşunda Çevreyle Olan İlişkileri. TAD. 2009;28(46):143-62.

Cited By

TRABZON RUM İMPARATORLUĞU HAKKINDA BİR BİBLİYOGRAFYA DENEMESİ
Yönetim, Ekonomi, Edebiyat, İslami ve Politik Bilimler Dergisi
https://doi.org/10.24013/jomelips.287881
15-16. Yüzyıl Trabzon’unda Fetih, Toplumsal Değişim ve Din
İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.15869/itobiad.874852
XIII. VE XIV. YÜZYILLARDA TRABZON RUM DEVLETİ’NİN BATI SINIRLARI
Karadeniz İncelemeleri Dergisi
https://doi.org/10.18220/kid.1103446