Alp Er Tonga the mythological sovereign of the Lancls of Turan ıvhose
name ıvas cited in a variety offorms as Alp Er Tonga or Tonga Alp Er in Turkic
sources; as Aı)asp, Franngrasyon, Frasyav, Frasiyak, Frangrasyak or
Afrasiyab in Persian soıırces; and as Frasyab or Frasyat in Arabic sources
respectively, has ıvidely been accepted as the "prinwgenitor of the lineage of
TlIrkic sovereigns". Thus he is encoııııtered as an epic hero among many TlIrkic
peoples. The present article, surveying and analyzing the information in
Turkic, Persian, and Arabic soıırces and inquiring into the genealogical links
among the ruling houses of the Karakhanid. Kodııı (ldikllt) Uygıır, and Seliukid Turkic states, argues that the Alp Er Tonga figure had be en evolved into a
symbol oLgallantry and a chimerical common potentate of Turkic peoples in the
course ol history, rather than Iıe had ever been tlıe actual nt/er of a certain
Turkic group at any period of time as it has beeTl contended by a number of
researchers.
Türkçe kaynaklarda Alp Er Tonga veya Tonga Alp Er. Farsça kaynaklarda
Aıjasp, Franngrasyon, Frasyav, Frasiyak, Frangrasyak ve Efrasiyab, Arap
kaynaklar/nda Frasyab ve Frasyat şeklinde geçen efsanevi Turan padişahı,
Türk hükümdar soyunun atası kabul edilmiş ve birçok Türk boylar/nın tarihi
destanlar/nda kahramanll/lln sembolü olarak günümüze kadar devam
etmiştir.Bu makalede Türkçe kaynaklar, jran kaynakları ve ilgili Arap
kaynaklar/ndaki bilgilerin lşığlJ1da Karahanlılar Devleti, Koçu(jdikut)Uygur
Devleti ve Selçuklular Devletinin hükümdar ailelerinin menşe ilşkilerini
aydlJ1latmak suretiyle Alp Er Tonga 'n III kimi araştırmaCllaml iddia etti,~i gibi
belli bir dönemdeki belli bir Türk boyıma özgü hükümdar değil de uzun tarihi
süreç içerisinde birçok Türk boylar/Jlln ortak hükümdarı ve kahramanlık
sembolü haline dönüştü,qü görüşü savıııwlmaktadır.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Arkeoloji |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Mayıs 2004 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2004 Cilt: 23 Sayı: 35 |