BÜLENT ECEVİT: DP İKTİDARINA MUHALİF AYDIN / SİYASETÇİ SİLUETİ

Year 2022, Volume: 41 Issue: 72, 498 - 527, 30.09.2022

Yaşar Özkandaş

https://doi.org/10.35239/tariharastirmalari.1038128

Abstract

Mustafa Bülent Ecevit, Türk siyasal hayatını şekillendiren en önemli aktörlerden biri olmuştur. 1950’lı yıllar-dan itibaren Türkiye’deki siyasal yaşam üzerine düşünmeye başlamıştır. Çeşitli gazete ve dergilerde yayımlanan köşe yazılarında DP iktidarına karşı oldukça sert bir muhalefet sergilemiştir. Bir müddet sonra da aktif siyase-te katılmıştır. Bu çalışma Ecevit’in Ulus, Yeni Ulus ve Halkçı gazetelerindeki yazılarından hareketle 1950’li yıllardaki siyasal tavrını ve görüşlerini ortaya koymayı amaçlamıştır. Yapılan çözümleme sonucunda Ecevit’in, DP iktidarıyla birlikte başlayan dönemi Türk demokrasinin gelişimi üzerinde olumsuz etkiler bırakan bir dö-nem olarak tasvir ettiği gözlemlenmiştir. Kuvvetler ayrılığına dayalı ve anayasal kurumlar vasıtasıyla denetle-nebilen bir parlamenter sistemi DP’ye alternatif bir siyaset anlayışı olarak öne sürdüğü görülmüştür.

Keywords

Anayasa, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrasi, Demokrat Parti, Parlamenter Sistem

References

• Ahmad, Feroz, Demokrasi Sürecinde Türkiye 1945-1980, Hil Yayınları, 4. Baskı, İstanbul, 2010.
• Ahmad, Feroz, “Türkiye Cumhuriyeti Dönemi Siyasal Gelişmeleri” Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.7, İletişim Yayınları, İstanbul, 1987.
• Ahmad, Feroz & Bedia Turgay, Türkiye’de Çok Partili Politikanın Açıklamalı Kronolojisi 1945-1971, Kırmızı Kedi, İstanbul, 2021.
• Aydemir, Şevket Süreyya, Menderes’in Dramı, Remzi Kitabevi, 16. Basım, İstanbul, 2015.
• Aydemir, Şevket, Süreyya, İkinci Adam 1950-1964, Cilt III, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2000.
• Akşin, Sina, “Siyasal Tarih 1950-1960”, Türkiye Tarihi 4 Çağdaş Türkiye 1908-1980, Yay Yön: Sina Akşin, Cem Yayınları, İstanbul, 2008.
• Baban, Cihad, Politika Galerisi, Büstler ve Portreler, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1970.
• Belli, Orhan Şemsi, Çocukluğundan Liderliğine Kadar Bülent Ecevit, Ak Kitabevi, İstanbul.
• Bila, Hikmet, CHP 1919-1999, Doğan Kitap, 2. Baskı, İstanbul, 1999.
• Boratav, Korkut, “İktisat Tarihi” Çağdaş Türkiye 1908-1980, Yay Yön: Sina Akşin, Cem Yayınları, İstanbul, 2008.
• Çavdar, Tevfik, “Cumhuriyet Halk Partisi (1950-1980) “, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, İletişim Yayınları, İstanbul, 1983.
• Çavdar, Tevfik, “Demokrat Parti”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.8, İletişim Yayınları, İstanbul, 1987.
• Çavdar, Tevfik, Türkiye’nin Demokrasi Tarihi 1950’den Günümüze, İmge Kitabevi, 5. Baskı, Ankara, 2013.
• Çolak, Mustafa, Bülent Ecevit Karaoğlan, İletişim Yayınları, İstanbul, 2020.
• Duverger, Maurice, Siyasi Partiler, Bilgi Yayınevi, 4. Baskı, Ankara, 1993.
• Dündar, Can, Rıdvan Akar, Karaoğlan, Can Yayınları, İstanbul, 2015.
• Eroğlu, Cem, “Çok Partili Düzenin Kuruluşu: 1945-71”, Geçiş Sürecinde Türkiye, Der: İrvin C. Schick, E. Ahmet Tonak, Beşinci Baskı, Belge Yayınları, İstanbul, 2006.
• Eroğlu, Cem, Demokrat Parti Tarihi ve İdeolojisi, İmge Kitabevi, 4. Baskı, Ankara, 2003.
• Heper, Metin, Türkiye’nin Siyasal Hayatı, Doğan Kitap, İstanbul, 2011.
• Kayalı, Kurtuluş, Türk Kültür Dünyasından Portreler, İletişim Yayınları, 3. Baskı, İstanbul, 2014 Koloğlu, Orhan, Kim Bu Ecevit, Boyut Kitapları, İstanbul, 2001.
• Kongar, Emre,21. Yüzyılda Türkiye, 2000’li Yıllarda Türkiye’nin Toplumsal Yapısı, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2016. Öymen, Altan, Değişim Yılları, Doğan Kitap, 11. Baskı, İstanbul, 2018.
• Öymen, Altan, Öfkeli Yıllar, Doğan Kitap, 12. Baskı, İstanbul, 2018.
• Sağlamer, Kayhan, Ecevit Olayı Bir Başbakanın Doğuşu, Belge Yayınları, Ankara, 1974.
• Tachau, Frank, “Bülent Ecevit”, Türkiye’de Liderler ve Demokrasi, Ed: Metin Heper, Sabri Sayarı, Çev: Zuhal Bilgin, Kitapyayınevi, İstanbul, 2008.
• Toker, Metin, Demokrasimizin İsmet Paşalı Yılları- DP’nin Altın Yılları 1950-1954, Bilgi Yayınevi, 2. Basım, Ankara, 1991.
• Toker, Metin, Demokrasimizin İsmet Paşalı Yılları DP Yokuş Aşağı 1954-1957, Bilgi Yayınevi.
• Toker, Metin, İsmet Paşayla 10 Yıl 1954-1957, Cilt: 1, Akis Yayınları, Ankara, 1966.
• Tunçay, Mete, “Siyasal Hayat- Siyasal Gelişmenin Evreleri”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.7, İletişim Yayınları, İstanbul, 1987, s.1979.
• Turan, Şerafettin, Türk Devrim Tarihi Çağdaşlık Yolunda Yeni Türkiye (14 Mayıs 1950- 27 Mayıs 1960), 4. Kitap 2. Bölüm, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1999.
• Uyar, Hakkı, Demokrat Parti İktidarında CHP 1950-1960, Doğan Kitap, İstanbul, 2017.