The “Indetermınate Place” of a Battle: Is It Antioch or Alasehir? Determinations that The Byzantine-Seljuk War of 1211 Took Place in Antioch of Meander

Yıl 2024, Cilt: 43 Sayı: 76, 105 - 128, 29.03.2024

Berkay Yekta Özer

https://doi.org/10.35239/tariharastirmalari.1386562

Öz

Considering its causes and consequences, the battle of Antioch is one of the most significant struggle between the Byzantine Empire and the Saljūqs. The events before and after the battle have frequently been the subject of academic studies in the context of political and military relations. However, some uncertainties such as the place, and exact date of the battle, the size of the armies, and the ambiguous death of the Ghiyāth al-Dīn I Kaykhusraw remain. The main reason for this situation is the contradictory and different narratives of historical sources.
This study is focused only on the uncertainty of where the battle occurred. In the introduction, the events leading to the battle have been dealt with concisely, and then the sources have been criticized and evaluated. At this point, sources that provide information about the place where the battle took place are discussed. In the following sections, some conclusions have been drawn, taking into account the comments and suggestions of the modern literature on the subject. In addition, the data obtained during the research process were digitized using ArcGIS programs. Based on an important anecdote stated by Nicephorus Gregoras, topographic examinations of both Antioch and Alasehir were made and geographical elements that might have affected the course of the battle were tried to be determined. Consequently, historiography, modern research, and geographic information systems have shaped the main arguments of the research.

Anahtar Kelimeler

The Battle of Antioch, The Battle of Alasehir, Theodor I Lascaris, Ghiyāth al-Dīn I Kaykhusraw, Empire of Nicaea, Seljuks of Rum

Bir Savaşın “Meçhul Mekânı”: Antiokheia Mı? Alaşehir Mi? 1211 Tarihli Bizans-Selçuklu Savaşının Menderes Antiokheiası’nda Vuku Bulduğuna Dair Tespitler

Öz

Antiokheia Savaşı, nedenleri ve sonuçları itibariyle Bizans İmparatorluğu ve Türkiye Selçukluları arasında gerçekleşen en önemli muharebelerden biridir. Sürecin öncesi ve sonrası gerek politik gerekse de askerî ilişkiler bağlamında akademik çalışmalara sıkça konu olmuştur. Fakat orduların karşı karşıya geldiği mekân başta olmak üzere muharebenin vuku bulduğu tarih, tarafların asker sayıları ve Sultan I. Gıyâseddin Keyhüsrev’in muğlak ölümü gibi belirsizlikler hâlen sürmektedir. Kaynakların çelişkili ve farklı anlatılar içermeleri bunun temel sebebidir.
Çalışmamızda özellikle mekân üzerine olan belirsizliğe yoğunlaşılmıştır. Giriş kısmında savaşa ön ayak olan gelişmelere muhtasar ölçüde değinilmiş ve ardından kaynakların tenkit ve değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu noktada savaşın gerçekleştiği yer hakkında bilgi içeren kaynaklar ele alınmıştır. İlerleyen bölümlerde ise modern literatürün konu hakkındaki yorum ve önerileri de göz önüne alınarak birtakım sonuçlar çıkarılmıştır. Ayrıca araştırma süreci içerisinde elde edilen veriler ArcGIS programları kullanılarak dijitalize edilmiştir. Nikepheros Gregoras’ın belirtmiş olduğu önemli bir anekdottan hareketle iki yerin topografik incelemeleri yapılmış ve savaşın seyrine etki etmiş olabilecek coğrafî unsurlar saptanmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak ana kaynaklar, modern araştırmalar ve coğrafî bilgi sistemleri araştırmanın temel argümanlarına yön vermiştir.

Anahtar Kelimeler

Antiokheia Savaşı, Alaşehir Savaşı, I. Theodoros Laskaris, I. Gıyâseddin Keyhüsrev, İznik İmparatorluğu, Türkiye Selçukluları

Kaynakça

• Altan, E. (2001). “Haçlı Ordularının Anadolu’da Geçtiği Yollar”, Belleten, LXV/243, s. 571-582.
• Ateş, A. (1945). “Hicri VI-VIII. (XII-XIV.) Asırlarda Anadolu’da Farsça Eserler”, Türkiyat Mecmuası, C. 8, s. 94-135.
• Ayönü, Y. (2015). “İslam ve Bizans Kaynaklarına Göre Antiokheia Savaşı”, Ege ve Balkan Araştırmaları Dergisi, I, s. 1-12.
• Baykara, T. (1997). I. Gıyâseddin Keyhusrev (1164-1211) Gazi Şehit, TTK, Ankara.
• Cahen, C. (2000). Osmanlılardan Önce Anadolu, Trk. trc. Erol Üyepazarcı, Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul.
• Duda, H. (2011). “İbn Bîbî’nin Selçuk Tarihi”, Şarkiyat Mecmuası, II, s. 1-10.
• Eskikurt, A. (2014). “7. ve 12. Yüzyıllar Arasında Anadolu’yu Kateden Bazı Askerî Seferler ve Güzergâhları”, Tarih Okulu Dergisi, S. 20, s. 33-79. Foss, C. (1977). “Archaeology and the "Twenty Cities" of Byzantine Asia”, American Journal of Archaeology, 81/4, s. 470-486. Karaca, B. & Karacan K. (2018). “Frederick Barbarossa'nın Haçlı Seferi ile Miryokefalon Savaş Güzergâhı İlişkisi ve Miryokefalon Savaş Yeri Tzipritze”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 32, s. 241-264. Kaya, S. (2006). I. Gıyâseddin Keyhüsrev ve II. Süleymanşah Dönemi Selçuklu Tarihi (1192-1211), TTK, Ankara.