İber Yarımadası’nda VIII-XV. yüzyıllar arasında devam eden İslâm hakimiyeti boyunca Müslüman yazarlar tarafından telif edilen dünya tarihi, bölge tarihi, şehir tarihi, tabakât-terâcim eserleri, fehreseler, tezkireler ve o dönemde tarih yazıcılığından ayrı düşünülemeyecek olan coğrafya kitapları gibi eserlerle zengin bir tarih yazıcılığı literatürü ortaya çıkmıştır. Endülüs’te yaşayan çeşitli milletlere mensup kişilerin tarih alanında yazdıkları eserle söz konusu literatür daha da zengin bir hal almıştır. Günümüze ulaşan en eski örnekler, söz konusu tarih yazıcılığının Endülüs’ün fethinden yaklaşık bir buçuk asır sonra kaleme alınan eserlerle başladığını göstermektedir. Endülüslü tarihçilerin kaleme aldıkları ilk örneklerden itibaren Endülüs’te tarih yazıcılığının İslâm tarih yazıcılığı geleneğinin etkisi altında geliştiği görülmektedir. Bu erken dönem eserlerinin bazılarının Endülüs coğrafyası ve bölgenin İslam hakimiyeti öncesi tarihi hakkında da bilgiler sunması, Endülüslü tarihçiler arasında Latince kaleme alınmış mahalli eserlerden de faydalanan kişilerin varlığını göstermektedir. Endülüs’te ilmin çeşitli sahalarında büyük gelişmelerin yaşandığı XI-XII. yüzyıllarda tarih yazıcılığı açısından da son derece önemli eserler telif edilmiştir. Bu çalışma, Endülüs’te IX-XV. yüzyıllar arasında Müslüman yazarlar tarafından dünya tarihi, bölge tarihi ve şehir tarihi olarak telif edilen eserleri genel hatlarıyla ele alarak bu eserlerin karakteristik özelliklerini, Endülüs tarihi açısından taşıdıkları kaynaklık değerini ve İslâm tarih yazıcılığı geleneği ile ilişkisini tespit etmeyi amaçlamaktadır.
During the Islamic rule in al-Andalus between the 8-15th centuries, a rich historiographical literature had emerged by means of works such as world history, regional history, urban history, bio-bibliographic dictionaries, fahrasas, literature biographies and geography books that were inseparable from historiography of that time, which were written by Muslim writers. In addition to this, the literature had been flourished in the field of history by the people of various nations living in there. The oldest examples had reached this time show that the historiography started in al-Andalus with the works written approximately one and a half century after the Muslim conquest of al-Andalus. It is seen that historiography in al-Andalus had developed under the influence of the Islamic historiographical tradition from the first examples of Andalusian historians. Some of these early works also provide information about the geography of Iberian Peninsula and its history before the Islamic rule. Thus, the fact indicates that the existence of people among the Andalusian historians benefited from local works written in Latin. The Andalusian historians had compiled extremely important works in terms of historiography in the 11-12th centuries when remarkable developments were produced in various fields of science in al-Andalus. This work aims to determine the characteristic features of the history books which were written as world history, regional history and urban history in al-Andalus between the 9-15th centuries, their values of source in terms of history of al-Andalus and their relations with the Islamic historiography.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Research/Ttheoretical |
Authors | |
Publication Date | December 25, 2020 |
Acceptance Date | December 22, 2020 |
Published in Issue | Year 2020 Volume: 2 Issue: 2 |
Ethical Committee Approval
With the decision of ULAKBİM on February 25th, 2020, there is a condition that "All the disciplines of science (including social sciences), there should be an Ethical Committee Approval for research involving human and animal (clinical and experimental) separately and this approval must be mentioned in the article and it should be documented". The research conducted by quantitative or qualitative approaches which require data collection such as questionnaire, interview, observation, focus group study, the experiment is regarded under the aforementioned content.