A comparative statistical stylistic study of political and preaching speeches based on the Bozeman scale
Abstract
The Bozeman scale is the most famous scale of statistical stylistics, and is based on the study of the vocabulary used by the author, and the number of verbs and adjectives in the text. Based on this scale, the ratio of dividing the number of verbs by the number of adjectives indicates its literary or sci-entific style and rationality. Therefore, this study aims to answer the follow-ing questions: How accurate is the Bozeman equation in measuring the lit-erary texts and the emotionality of their authors? How does the style of a sermon differ from the style used in other literary arts? Do the subject and content of the sermon play a role in raising the level of the literary style and emotionality of the preacher? What factors affect the value of the Bozeman scale in political speeches and preaching sermons? What factors affect the value of the Bozeman scale in political speeches and preaching sermons? This study aims to apply this objective scale to sermons and compare the value of the scale in them with the percentages in other literary genres on which similar studies were conducted, such as poetry and letters. It also focuses on the impact of the content of the text on the value of the scale by comparing political speeches and preaching speeches. The study chose a sample of political speeches by Ziyâd b. Ebîh and Al-Hajjaj bin Yusuf Al-Thaqafi, and a sample of preaching sermons by `Omar bin Abdul Aziz and Al-Hassan Al-Basri, adopting the descriptive statistical analytical approach. The results revealed that the style of sermons is the most literary and emo-tional one among all other literary genres. Besides, preaching sermons sur-pass political speeches based on the value of the Bozeman scale, thus imply-ing that their style employs emotion, conscience, and literary images. In con-trast, political speeches are characterized by a rational style that relies on arguments and proofs.
References
- Abbâs, İhsân. el-Hasan el-Basri siretuhu şahsiyyetuhu teâlimihi ve arâuhu. Mı-sır: Dâru’l-Fikril-Arabi, y.y. Abdulmuttalib, Muhammed. el-Belega ve’l-uslûb. Lübnân: Mektebetü Lübnân Nâşirûn, y.y. 1994.
- Ayyâd, Şükrî Muhammed. Medhal ilâ ilmi’l-uslûb. Mısır: el-Meşru’ Littebâ, Baskı 2, y.y. 1992.
- Buhrâtî, Sellâf. "el-Ayâtu’l-hicâciyyeti fi hutbeti’l-bettârî li-Zeyd B. Ebihi". Mecelletü Müntedî El-Üstâz 191/ (2023), 41-55.
- Cebr, Muhammed Abdullah. el-Uslûb ve’n-nahv. İskenderiye: Dâru’d-Da’veti Linneşri, y.y. 1988.
- Dervîş, Ahmed. Dirâsetu’l-uslûbi beynel-muâsırîn v’et-turâs. Kahire: Dâru Garîb Littebâa ven-Neşr, y.y. 2006.
- Esterâbâzi, Muhammed b. Hasan er-Riza. Şerhu şâfiyeti İbni’l-Hacib. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, y.y. 1975.
- Fadl, Salâh. İlmi’l-uslûb mebâdiuhu ve icrâatuhu. Kahire: Dâru’s-Şark, y.y. 1998
- Fellâtî, Sagirî – Sıdkı, Hâmid – Eşref, İsmail, “Diresetün uslubiyyetun ıhsâiy-yetun linnemâzici min makâmâtil- hamzâni ve’l-yâzicî fi davi muâdeleti Bozeman”. İdâetu Nakdiyye. 16/1 (1393), 129-130
- Maslûh, Sa’d. el-Uslûbu diresetün lugaviyyetün ıhsâiyyetun. Kahire: İlmul-Kitâb, y.y. 1992.
- Maslûh, Sa’d. fi’n-Nassil-edebî diresetün uslubiyyetun ıhsâiyyetun. Kahire: Ay-nun Lid-dirâseti vel-Buhûsil- İnsâniyyeti vel-İctimâiyyeti, y.y.
- Mesedî, Abdusselâm. el-Uslûb ve’l-uslûbiyye. Kahire: Dâru’l-Arabiye Lil-Kitâb, y.y.
- Muhtâr, Ahmed Abdulhamîd Ömer. Mu’cemu’l-lugati’larabiyyeti’l-muâsira. Beyrût: Âlemu’l-Kütüb, y.y. 2008.
- Râcihî, Abduh. İlmu'l-luga ve’n-nakdi'l-edebî “ilmul-uslûb”. Meceulletul-Fusûl, 2/1 (1981).
- Saffet, Ahmed Zekî. Cemheretü’l-hutabi'l-arab fî ʿusûri'l-arabiyyeti'z-zâhire. Beyrût: Mektebetu’l-İlmiyye, y.y.
- Zâde, İsa Muttakî – Hâni, Ali Hacı. “Muvâzene beyne nehcü’l-belâga ve’s-sahîfeti’s-seccâdiye alâ esâsil- uslubiyyeti’l-ihsâiyye vifkan li nazariyyeti Bozeman ve Cunsûn”. Efâku’l-Hadârati’l-İslamiyye Akademiyye, Ulumul-İnsaniyye ved-Dirasâtis-Sekâfeti say. 2 (1441). 193-217
- Zemahşerî, Mahmûd b. Ömer. Esâsu'l belağa. Beyrût: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, y.y. 1998.
Bozeman Ölçeği Işığında Siyaset ve Vaaz Hitapları: Karşılaştırmalı, İstatistiksel ve Üslupsal Bir Araştırma
Abstract
İstatistikçi üslupçuluğun en meşhur uygulamasını teşkil eden Bozeman ölçeği, edebiyatçının kullandığı kelime dağarcığının incelenmesini ve metin-de yer alan fiillerin ve sıfatların sayımını gerçekleştirir ve fiil sayısının sıfat sayısına oranını üslubun edebîliğinin veya onun bilimselliğinin ve rasyonel-liğinin bir göstergesi olarak görür. Bu çalışmada şu sorulara yanıt aranmak-tadır: Metinlerin edebîliğini ve yazarının duygusallığını ölçmede Bozeman denklemi ne kadar isabetlidir? Hitapların üslubunun diğer edebî sanatlarda izlenen üsluptan ayrıldığı yönler nelerdir? Hitabın konu ve içeriğinin üslu-bun edebîlik düzeyini ve hatîbin duygusallık seviyesini yükseltmede bir rolü var mıdır? Siyaset ve vaaz hitaplarında Bozeman ölçeğinin değerini etkile-yen faktörler nelerdir? Çalışma, bu nesnel ölçeği hitaplara uygulamayı, on-lardaki bu ölçeğin -benzer çalışmaların yürütüldüğü- şiir, mektup ve makâme gibi diğer edebî türlerde kaydedilen oranlarla karşılaştırılmasını ve bir yandan siyasî konuşmalar arasında, diğer yandan vaaz hitapları arasın-da karşılaştırma yapmak suretiyle metnin içeriğinin bu ölçeğin değerine etki-sini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, Ziyâd b. Ebîh ve Haccâc b. Yûsuf es-Sekafî'nin hitaplarından birer siyasî hitap örneği ile Ömer b. Abdü-lazîz ve Hasan-ı Basrî 'nin hitaplarından birer vaaz hitabı örneği seçilmiştir. Çalışma, tanımlayıcı, istatistiksel ve analitik bir yöntem benimsemiştir. Ça-lışmanın ulaştığı belli başlı sonuçlar şunlardır: Hitapların üslubu, diğer tüm edebî türler arasında en edebî ve duygusal olanıdır. Vaaz hitapları, Bo-zeman ölçeğindeki değer bakımından siyasî hitaplardan daha üstündür. Bu şu anlama gelir: siyasî hitaplar, argümanlara ve kanıtlara dayanan akılcı bir üslupla öne çıkarken vaaz hitaplarının üslubu duygu, vicdan ve edebî imge-leri kullanmaktadır.
References
- Abbâs, İhsân. el-Hasan el-Basri siretuhu şahsiyyetuhu teâlimihi ve arâuhu. Mı-sır: Dâru’l-Fikril-Arabi, y.y. Abdulmuttalib, Muhammed. el-Belega ve’l-uslûb. Lübnân: Mektebetü Lübnân Nâşirûn, y.y. 1994.
- Ayyâd, Şükrî Muhammed. Medhal ilâ ilmi’l-uslûb. Mısır: el-Meşru’ Littebâ, Baskı 2, y.y. 1992.
- Buhrâtî, Sellâf. "el-Ayâtu’l-hicâciyyeti fi hutbeti’l-bettârî li-Zeyd B. Ebihi". Mecelletü Müntedî El-Üstâz 191/ (2023), 41-55.
- Cebr, Muhammed Abdullah. el-Uslûb ve’n-nahv. İskenderiye: Dâru’d-Da’veti Linneşri, y.y. 1988.
- Dervîş, Ahmed. Dirâsetu’l-uslûbi beynel-muâsırîn v’et-turâs. Kahire: Dâru Garîb Littebâa ven-Neşr, y.y. 2006.
- Esterâbâzi, Muhammed b. Hasan er-Riza. Şerhu şâfiyeti İbni’l-Hacib. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, y.y. 1975.
- Fadl, Salâh. İlmi’l-uslûb mebâdiuhu ve icrâatuhu. Kahire: Dâru’s-Şark, y.y. 1998
- Fellâtî, Sagirî – Sıdkı, Hâmid – Eşref, İsmail, “Diresetün uslubiyyetun ıhsâiy-yetun linnemâzici min makâmâtil- hamzâni ve’l-yâzicî fi davi muâdeleti Bozeman”. İdâetu Nakdiyye. 16/1 (1393), 129-130
- Maslûh, Sa’d. el-Uslûbu diresetün lugaviyyetün ıhsâiyyetun. Kahire: İlmul-Kitâb, y.y. 1992.
- Maslûh, Sa’d. fi’n-Nassil-edebî diresetün uslubiyyetun ıhsâiyyetun. Kahire: Ay-nun Lid-dirâseti vel-Buhûsil- İnsâniyyeti vel-İctimâiyyeti, y.y.
- Mesedî, Abdusselâm. el-Uslûb ve’l-uslûbiyye. Kahire: Dâru’l-Arabiye Lil-Kitâb, y.y.
- Muhtâr, Ahmed Abdulhamîd Ömer. Mu’cemu’l-lugati’larabiyyeti’l-muâsira. Beyrût: Âlemu’l-Kütüb, y.y. 2008.
- Râcihî, Abduh. İlmu'l-luga ve’n-nakdi'l-edebî “ilmul-uslûb”. Meceulletul-Fusûl, 2/1 (1981).
- Saffet, Ahmed Zekî. Cemheretü’l-hutabi'l-arab fî ʿusûri'l-arabiyyeti'z-zâhire. Beyrût: Mektebetu’l-İlmiyye, y.y.
- Zâde, İsa Muttakî – Hâni, Ali Hacı. “Muvâzene beyne nehcü’l-belâga ve’s-sahîfeti’s-seccâdiye alâ esâsil- uslubiyyeti’l-ihsâiyye vifkan li nazariyyeti Bozeman ve Cunsûn”. Efâku’l-Hadârati’l-İslamiyye Akademiyye, Ulumul-İnsaniyye ved-Dirasâtis-Sekâfeti say. 2 (1441). 193-217
- Zemahşerî, Mahmûd b. Ömer. Esâsu'l belağa. Beyrût: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, y.y. 1998.
Abstract
يُعدُّ مقياس بوزيمان أشهر تطبيقات الأسلوبية الإحصائية، ويقوم على دراسة المفردات التي يستخدمها الأديب، وإحصاء عدد الأفعال وعدد الصفات الواردة في النص، ويرى في نسبة قسمة عدد الأفعال على عدد الصفات مؤشرا على أدبية الأسلوب أو علميته وعقلانيته. تسعى الدراسة إلى الإجابة عن الأسيلة الآتية: ما مدى دقة معادلة بوزيمان في قياس أدبية النصوص وانفعالية منشئها؟ بماذا يختلف أسلوب الخطب عن الأسلوب المتبع في غيرها من الفنون الأدبية؟ هل لموضوع الخطبة ومضمونها دور في رفع مستوى أدبية الأسلوب وانفعالية الخطيب؟ وما العوامل المؤثرة في قيمة مقياس بوزيمان في الخطب السياسية والخطب الوعظية. تهدف الدراسة إلى تطبيق هذا المقياس الموضوعي على الخطب ومقارنة قيمة المقياس فيها بالنسب المسجلة في أجناس أدبية أخرى أجريت عليها دراسات مشابهة كالشعر والرسائل والمقامات، والبحث عن أثر مضمون النص على قيمة المقياس من خلال إجراء مقارنة بين الخطب السياسية من جهة والخطب الوعظية من جهة أخرى. وقد اختارت الدراسة عينة الخطب السياسية من خطب زياد بن أبيه والحجاج بن يوسف الثقفي، وعينة الخطب الوعظية من خطب عمر بن عبد العزيز والحسن البصري، واعتمدت الدراسة المنهج الوصفي الإحصائي التحليلي. وتوصلت الدراسة إلى نتائج أهمها: أن أسلوب الخطب هو الأكثر أدبية وانفعالا من بين سائر الأجناس الأدبية الأخرى. وأن الخطب الوعظية تتفوق على الخطب السياسية في قيمة مقياس بوزيمان مما يعني أسلوبها يوظف العاطفة والوجدان والصور الأدبية، في حين تتسم الخطب السياسية بالأسلوب العقلي الذي يعتمد على الحجج والبراهين.
Keywords
لغة عربية أسلوبية إحصائية خطب سياسية خطب وعظية مقياس بوزيمان
References
- Abbâs, İhsân. el-Hasan el-Basri siretuhu şahsiyyetuhu teâlimihi ve arâuhu. Mı-sır: Dâru’l-Fikril-Arabi, y.y. Abdulmuttalib, Muhammed. el-Belega ve’l-uslûb. Lübnân: Mektebetü Lübnân Nâşirûn, y.y. 1994.
- Ayyâd, Şükrî Muhammed. Medhal ilâ ilmi’l-uslûb. Mısır: el-Meşru’ Littebâ, Baskı 2, y.y. 1992.
- Buhrâtî, Sellâf. "el-Ayâtu’l-hicâciyyeti fi hutbeti’l-bettârî li-Zeyd B. Ebihi". Mecelletü Müntedî El-Üstâz 191/ (2023), 41-55.
- Cebr, Muhammed Abdullah. el-Uslûb ve’n-nahv. İskenderiye: Dâru’d-Da’veti Linneşri, y.y. 1988.
- Dervîş, Ahmed. Dirâsetu’l-uslûbi beynel-muâsırîn v’et-turâs. Kahire: Dâru Garîb Littebâa ven-Neşr, y.y. 2006.
- Esterâbâzi, Muhammed b. Hasan er-Riza. Şerhu şâfiyeti İbni’l-Hacib. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, y.y. 1975.
- Fadl, Salâh. İlmi’l-uslûb mebâdiuhu ve icrâatuhu. Kahire: Dâru’s-Şark, y.y. 1998
- Fellâtî, Sagirî – Sıdkı, Hâmid – Eşref, İsmail, “Diresetün uslubiyyetun ıhsâiy-yetun linnemâzici min makâmâtil- hamzâni ve’l-yâzicî fi davi muâdeleti Bozeman”. İdâetu Nakdiyye. 16/1 (1393), 129-130
- Maslûh, Sa’d. el-Uslûbu diresetün lugaviyyetün ıhsâiyyetun. Kahire: İlmul-Kitâb, y.y. 1992.
- Maslûh, Sa’d. fi’n-Nassil-edebî diresetün uslubiyyetun ıhsâiyyetun. Kahire: Ay-nun Lid-dirâseti vel-Buhûsil- İnsâniyyeti vel-İctimâiyyeti, y.y.
- Mesedî, Abdusselâm. el-Uslûb ve’l-uslûbiyye. Kahire: Dâru’l-Arabiye Lil-Kitâb, y.y.
- Muhtâr, Ahmed Abdulhamîd Ömer. Mu’cemu’l-lugati’larabiyyeti’l-muâsira. Beyrût: Âlemu’l-Kütüb, y.y. 2008.
- Râcihî, Abduh. İlmu'l-luga ve’n-nakdi'l-edebî “ilmul-uslûb”. Meceulletul-Fusûl, 2/1 (1981).
- Saffet, Ahmed Zekî. Cemheretü’l-hutabi'l-arab fî ʿusûri'l-arabiyyeti'z-zâhire. Beyrût: Mektebetu’l-İlmiyye, y.y.
- Zâde, İsa Muttakî – Hâni, Ali Hacı. “Muvâzene beyne nehcü’l-belâga ve’s-sahîfeti’s-seccâdiye alâ esâsil- uslubiyyeti’l-ihsâiyye vifkan li nazariyyeti Bozeman ve Cunsûn”. Efâku’l-Hadârati’l-İslamiyye Akademiyye, Ulumul-İnsaniyye ved-Dirasâtis-Sekâfeti say. 2 (1441). 193-217
- Zemahşerî, Mahmûd b. Ömer. Esâsu'l belağa. Beyrût: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, y.y. 1998.
Details
| Primary Language | Arabic |
|---|---|
| Subjects | Arabic Language and Rhetoric |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | December 31, 2024 |
| Submission Date | July 30, 2024 |
| Acceptance Date | October 31, 2024 |
| Published in Issue | Year 2024 Volume: 10 Issue: 2 |
