Ölüm ve Ölümsüzlük: “The Fountain” Filmi Üzerine Çözümleme

Year 2024, Volume: 10 Issue: 2, 1041 - 1075, 31.12.2024

Gülsüm Turhan

https://doi.org/10.47424/tasavvur.1554681

Abstract

Çalışmamızda “The Fountain” filminden hareketle insanın doğasındaki sonsuzluğa duyulan özlemi ve ölümle yüzleşme sürecinin karmaşıklığını yansıtmak temel problemimizdir. Film, ölümün insan yaşamında nasıl bir anlam taşıdığını ve insanın ölümle nasıl bir barış içinde olabileceğini vurgu-lamak açısından önemlidir. Din felsefesi açısından ölüm, ölümsüzlük, ölüm ötesi hayat konuları ele alınıp “The Fountain” filmi üzerinden ölümsüzlük arzusu, ölüm korkusu ve bu konularda görüşleri olan filozofların düşüncele-rinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Din felsefesi, dinin temel kavram-ları ve inançları üzerine derin düşünceler geliştiren bir felsefe dalıdır. “The Fountain” filmi; ölümsüzlük, ölüm, ruh ve beden gibi konulara dair biyolojik ölümsüzlük ve ruhsal ölümsüzlük olmak üzere iki temel ölümsüzlük anlayı-şını ele alarak bu kavramları din felsefesi ile ilişkilendirmeye olanak sağlar. Biyolojik ölümsüzlük arayışı, insanın maddi varoluşuna odaklanırken, ruh-sal ölümsüzlük arayışı, din felsefesindeki ölümden sonraki varoluş sorusuna yönelir. Filmin, mitolojik öğelerle zenginleştirilmiş derinlikli anlatımı, din felsefesi bağlamında ölümsüzlüğün, ölümün ve insanın varoluşsal arayışının derin anlamlarını keşfetmemize olanak sağlar. Bu çalışmada yöntem olarak metin analizi yapılacak ve “The Fountain” filminin senaryosu, karakterleri, ölüm, ölümsüzlük ve ölüm ötesi hayatla ilgili geçen diyaloglar incelenecek-tir. Çalışmada felsefi ve dini perspektiflerin incelemesi yapılacak, ölüm, ölümsüzlük ve ölüm ötesi hayat konularında farklı filozofların ve dini dü-şünürlerin görüşleri değerlendirilecektir. Film analizinin bir metodoloji ola-rak kullanılması, özellikle simgesel ve metaforik içerikler yoluyla soyut felsefi kavramların daha anlaşılır hale getirilmesini sağlar. Din felsefesi, genellikle soyut kavramlar ve teoriler etrafında dönerken, sinema gibi görsel sanatlar bu soyut konuları somutlaştırarak izleyiciye ve okuyucuya yeni bakış açıları sunar. Bu temalar, geleneksel metinlere dayalı yöntemlere ek olarak görsel-leştirildiğinde, felsefi kavramlar farklı boyutlarıyla incelenebilir. Din felsefesi, günümüz dünyasında giderek disiplinler arası bir yaklaşımla ele alınmakta-dır. Film analizi, felsefe, sanat ve kültürün kesişiminde yer alan bir yöntem olarak bu alanın zenginleşmesine katkıda bulunur. Sinema gibi popüler kül-tür unsurları, toplumun ölüm ve ölümsüzlük gibi derin dini ve felsefi sorun-lara nasıl yaklaştığını göstermede güçlü araçlardır. Film analizini din felsefe-sine uygulamak, bu kavramların modern dünyadaki algısını anlamamıza yardımcı olur. Bu bağlamda çalışma, din felsefesinin sınırlarını genişleten bir katkı sunmaktadır.

Keywords

Din felsefesi, Ölüm, Ölümsüzlük, Ölüm Ötesi Hayat, Ölümsüzlük Arzusu, The Fountain

Death and Immortality: An Analysis of the Film “The Fountain”

Abstract

In our study, our main concern, as inspired by the film “The Fountain”, is to reflect on the longing for eternity inherent in human nature and the complexity of confronting death. The film is significant in highlighting de-ath's meaning in human life and how one might come to terms with it pea-cefully. From the perspective of the philosophy of religion, topics such as death, immortality, and the afterlife will be examined through an analysis of “The Fountain”.This film, is a significant contribution to the field as it explo-res the desire for immortality, fear of death, and the thoughts of philosop-hers who have contributed to these discussions. The philosophy of religion is a branch of philosophy that develops deep reflections on religion's funda-mental concepts and beliefs. “The Fountain” addresses two fundamental understandings of immortality—biological and spiritual immortality—by considering themes like death, immortality, the soul, and the body, allowing for connections with the philosophy of religion. The film's deep narrative, enriched with mythological elements, enables us to explore the profound meanings of immortality, death, and humanity's existential quest within the context of religious philosophy. This paper will employ textual analysis to examine the screenplay, characters, and dialogues related to death, immor-tality, and the after life in “The Fountain”. Philosophical and religious pers-pectives will be analyzed, evaluating the views of various philosophers and religious thinkers on death, immortality, and the afterlife. Using film analy-sis as a methodology, particularly through symbolic and metaphorical con-tent, helps make abstract philosophical concepts more understandable. Whi-le the philosophy of religion typically revolves around abstract concepts and theories, visual arts like cinema concretize these abstract subjects, offering new perspectives to the viewer and reader alike. When these themes are visualized, alongside traditional text-based methods, philosophical concepts can be explored in their multifaceted dimensions. The philosophy of religion is increasingly approached in an interdisciplinary manner in the modern world, and film analysis is a significant part of this trend. As a method at the intersection of philosophy, art, and culture, film analysis contributes to the enrichment of this field. Popular culture elements, such as cinema, serve as powerful tools in illustrating how society approaches deep religious and philosophical issues like death and immortality. Applying film analysis to the philosophy of religion helps us understand the modern perception of these concepts, expanding the boundaries of the discipline.

Keywords

Philosophy of Religion, Death, Immortality, Life After Death, Desire for Immortality, The Fountain

References

• Akbaş, Muhsin. “Ölüm ve Ölümsüzlük”. Din Felsefesi El Kitabı. ed. Recep Kılıç - Mehmet Sait Reçber. 319-335. Ankara: Grafiker Yayınları, 2014.
• Aronofsky, Darren. The Fountain [Kaynak] (Film, 2006). https://www.imdb.com/title/tt0414993/
• Aydın, Mehmet Sait. Din Felsefesi. İzmir: İzmir İlahiyat Vakfı Yayınları, 12. Basım, 2010.
• Cevizci, Ahmet. Paradigma Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayıncılık, 6. Basım, 2005.
• Demirci, Mehmet. “Ölümdeki Hayat: Tasavvuf Düşüncesinde Ölüm”. Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi 2/4 (2000), 9-16.
• Descartes, Rene. Ruhun Tutkuları. çev. Murat Erşen. İstanbul: Say Yayınları, 2014.
• Descartes, Rene. Söylem Kurallar Meditasyonlar. çev. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea Yayınevi, 1996.
• Durmaz, Uğur. “İnançtan Anlatıya Anlatıdan Perdeye: Ağaç Kültünün Geleneksel ve Modern Türlerdeki Görünümü”. III. Uluslararası Genç Halkbilimciler Sempozyumu Bildirileri (19 Kasım 2016, Ankara). ed. Metin Özarslan. 92-103. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Türk Halkbilimi Bölümü Yayınları, 2017.
• Efil, Şahin. “Düşünce Tarihinde ve Modern Tıpta Ölümsüzlük Arayışı ve Eleştirisi”. Beytulhikme An International Journal of Philosophys 6/1 (Haziran 2016), 165-286.
• Eliade, Mircea. Dinler Tarihi İnançlar ve İbadetlerin Morfolojisi. çev. Mustafa Ünal. Konya: Serhat Kitabevi, 2005.
• Epicurus. Letter to Menoeceus. çev. B. Inwood. ed. B. Inwood. Indianapolis: Hackett Publishing Company, 1994.
• Erdoğan Tuğran, Filiz - Tuğran, Aytaç Hakan. “Gilles Deleuze’ün Kristal-İmge Kavramı Aracılığıyla Olağanüstü Bir Adem ile Havva Hikayesi: Çeşme”. SineFilozofi 7/13 (2022), 45-60. https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.1090694
• Ersöz Koç, Evrim. “‘The Road to Awe’: Legitimating the Anomy of Death in Darren Aronofsky’s The Fountain”. Perspectives on the Sublime in Ameri-can Cultural Studies. ed. Carl Boon. 127-142. İzmir: Dokuz Eylül Univer- sity Publications, 2018.
• Fromm, Eric. To Have or To Be. New York: Continuum, 2008.
• Gashi, Feim. “Ölüm Psikolojisi ve Ölüm Konusunda Dini İnancın Etkisi”. Rumeli İslam Araştirmaları Dergisi 7 (2021), 80-99.
• Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed el-. İhya-u Ulûmi’d-Dîn. Cidde: Dar Al-Minhaj, 2011.
• Girard, Raphail. Popol-Vuh Maya-Kişel’erin Kutsal Kitabı. çev. Suat Tağsuğ. İstanbul: Ruh ve Madde Yayınları, 1991.
• Gündoğan, Saim. Muhammed İkbal’de Ölümsüzlük Düşüncesi. Ankara: Elis Yayınları, 2019.
• Heidegger, Martin. Varlık ve Zaman. çev. Kaan Ökten. İstanbul: Alfa Yayın-ları, 4. Basım, 2021.
• Hick, John. Death and Eternal Life. Louisville: Westminster/John Knox Press, 1994.
• Hökelekli, Hayati. “Ölüm ve Ölüm Ötesi Psikolojisi”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3/3 (1991), 151- 165.
• İbn Sînâ. Ölüm Korkusundan Kurtuluş Risalesi Namaz Risalesi. çev. M. Hazmi Tura. İstanbul: Orhan Mete ve Ortağı Kollektif Şirketi Matbaası, 1959.
• John B., Willamson - Moore, Calvin Conzelus. “The Unıversal Fear Of Death And The Cultural Response”. Handbook of Death & Dying. ed. Clifton D. Bryant. 3-13. London: Sage Publications, 2003.
• Kindî, Ya‘kūb b. İshak. “Risale fi’l-hile li-def’i’l-ahzan”. Ar-Rasâ’ıl Al-Falsafıyya Lıl-Kındî. ed. Abdulqader Muhammed Ali. 132-145. Beirut: Dar Al-Kotob Al-Ilmiyah, 2018.
• Koç, Turan. Ölümsüzlük Düşüncesi. İstanbul: İz Yayınları, 2021.
• Kutsal Kitap: Tevrat, Zebur İncil. İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi – Yeni Yaşam Yayınları, 2016.
• Milbrath, Susan. Star Gods of the Maya. Austin: University of Texas Press, 1999.
• Peixoto, Miriam Campolina Diniz. “Life, Birth and Death in Democritus. Atomistic Reflections Between Physics and Ethics”. Peitho Examina An-tika 8/1 (2017), 141-154. https://doi.org/10.14746/pea.2017.1.8
• Peterson, Michael vd. Reason and Faith: An Introduction to the Philosophy of Religion. Oxford: Oxford University Press, 2013.
• Platon. Phaidon. çev. Furkan Akderin. İstanbul: Say Yayınları, 5. Basım, 2022.
• Platon. “Sokrates’in Savunması”. çev. Teoman Aktürel. Diyaloglar. ed. Mus-tafa Bayka. 11-42. İstanbul: Remzi Kitabevi, 7. Basım, 2010.
• Platon. Şölen. çev. Furkan Akderin. İstanbul: Say Yayınları, 2015.
• Russell, Bertrand. In Paraise of Idleness and Other Essays. London: George Allen & Unwin Ltd, 1954.
• Sartre, Jean-Paul. Varlık ve Hiçlik. çev. Turhan Ilgaz - Gaye Çankaya Eksen. İstanbul: İthaki Yayınları, 3. Basım, 2010.
• Saruhan, Selim Müfit. “İslam Filozof ve Düşünürlerinde Ölüm Korkusu ve Tedavisi”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 47/1 (2006), 18-36.
• Schopenhauer, Arthur. Hayatın Anlamı. çev. Ahmet Aydoğan. İstanbul: Say Yayınları, 3. Basım, 2010.
• Spence, Lewis. Maya Mitolojisi. çev. Ayla Meltem Görgün. İstanbul: Kara-karga Yayınları, 2020.
• Spinoza, Benedictus Baruch. Ethics. ed. James Gutmann. New York: Hafner Publıshıng Company, 1954.
• Steward, David. Exploring the Philosophy of Religion. New Jersey: Prentice Hall, 2. Basım, 1988.
• Şahin, Gamze. Kavram Kullanımı ve Sine-Felsefik Yaklaşım Açısından “The Fountain” Filmi ve Alana Katkısı. Ankara: Gazi Üniversitesi, Güzel Sana-tlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2020. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp? id=B_BIlCXv7Y0IxweC9sbASQ&no=RHVXw0LFzjxbqxJFAVDDDA
• Topaloğlu, Aydın. “Ölüm ve Ölümsüzlük İnancı”. Din Felsefesi. ed. Latif Tokat. 271-293. Ankara: Bilay Yayıncılık, 2. Basım, 2019.
• Warren, J. I. “Democritus, the Epicureans, Death, and Dying”. The Classical Quarterly 52/1 (2002), 193-206.
• Yalom, Irvin D. Staring at the Sun Overcoming The Terror of Death. San Fran-cisco: Jossey Bass A Wiley Impirint, 2008.
• Yaran, Cafer Sadık. Din Felsefesine Giriş. İstanbul: Dem Yayınları, 2. Basım, 2017.
• Yasa, Metin. Felsefi ve Deneysel Dayanaklarla Ölüm Sonrası Yaşam. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2001.
• Yazoğlu, Ruhattin - İmamoğlu, Tuncay. “Mevlânâ Düşüncesinde Bir Ölümsüzlük Tecrübesi Olarak İradî ve Doğal Ölüm”. Atatürk Üniversi-tesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 14/34 (2007), 9-19.