The place and significance of the province of Yozgat in sugar beet production in Turkey

Year 2016, , 33 - 40, 27.12.2016

Hakan Koç , İhsan Bulut

https://doi.org/10.17211/tcd.281944

Cited By: 6

Abstract

Human beings have to consume such nutrients as flour, fat, protein, salt and sugar regularly and healthily to continue their daily, social and economic lives. As sweet food has a significant place in their nutritional habits, sugar has been not only a significant nutrient, but also a matter of investigation for various disciplines. This study focuses on sugar beet, one of the major sources for sugar production. The purpose of this study is to investigate the place and significance of Yozgat, a province in middle Anatolia, in sugar beet production. In line with this purpose, the answers to the following research questions were sought: A. How much sugar beet is produced in Turkey? What is the distribution of production across provincial areas in Turkey? B. How much is the sugar beet production in Yozgat, based on data from Turkish Statistical Institute (TSI)? What percentage of production in Turkey belongs to Yozgat? C. What is the distribution of production across counties in Yozgat? What are the geographical factors that affect such a distribution? This study is mainly based on literature review and correlational analyses. According to the data from Turkish Statistical Institute, 16.462.000 tons of sugar beet was produced in Turkey in 2015. Yozgat has a significant potential for sugar beet production. The second largest amount of production after Konya, another Middle Anatolian province, belongs to it. Yozgat boasts 9.97% of all sugar beet production in Turkey, with 1.640.493 tons. When the distribution of sugar beet production across counties of Yozgat is examined, Boğazlıyan, Sarıkaya, Yozgat’s city center, Sorgun and Yerköy rank among the largest producers. The smallest amount of production belongs to the counties of Çayıralan, Çekerek, Saraykent and Aydıncık. Climatological, geomorphological, edaphic and hydrological come foremost among the natural factors that impact sugar beet production. Among these factors, it is the topographical structure that shapes the areas where sugar beet could be grown and the amount of production in these areas. A strong significant correlation was found between sugar beet production and the size of the total agricultural areas in the counties; the size of the area reserved for sugar beet production and the total agricultural area; the size of the sugar beet production area and sugar beet production,  and finally size of the area for sugar beet production and sugar beet yield. 

Keywords

Sugar beet, Yozgat

Türkiye şekerpancarı üretiminde Yozgat ilinin yeri ve önemi

Abstract

İnsanoğlu, günlük, sosyal ve ekonomik yaşamını sağlıklı yürütebilmesi için un, yağ, protein, tuz ve şeker vb. içerikli besin maddelerini düzenli ve sağlıklı bir şekilde tüketmek zorundadır. İnsanların beslenme alışkanlıklarında tatlıya ayrı bir yer ayırmaları nedeniyle şeker, hem tarih boyunca insanoğlunun önemli bir besin maddesi olmuş hem de farklı disiplinlerin araştırma konusu olmuştur. Bu araştırma da şeker üretiminin önemli kaynaklarından birisi olan şekerpancarı üzerine odaklanmıştır. Araştırmanın amacı; Türkiye şekerpancarı üretiminde Yozgat ilinin yeri ve önemini tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda; aşağıdaki alt problemler belirlenmiş ve bu alt problemlere yönelik cevaplar aranmıştır. A. Türkiye şekerpancarı üretimi ne kadardır? Bu üretim illere göre nasıl bir dağılım göstermektedir? B. TÜİK (2015) verilerine göre, Yozgat ilinin şekerpancarı üretimi ne kadardır? Yozgat ili, Türkiye şekerpancarı üretiminin yüzde kaçını karşılamaktadır? C. Yozgat ilinde şekerpancarı üretiminin ilçelere göre dağılımı nasıldır? Bu dağılımda etkili olan coğrafi esaslar nelerdir? Araştırma tarama yöntemi ile yürütülmüştür. İstatiksel yöntem olarak ilişkisel analiz (Korelasyon) yöntemi kullanılmıştır. 2015 Türkiye İstatistik Kurumunun verilerine göre, 16.462.000 ülke genelinde şekerpancarı üretilmiştir. Şekerpancarı üretiminde Yozgat ili önemli bir potansiyele sahiptir. Konya ilinden sonra en fazla üretim Yozgat iline aittir.  Yozgat ili 1.640.493 ton şekerpancarı üretimi ile Türkiye şekerpancarı üretiminin % 9.97’lik kısmını karşılamaktadır. Yozgat ilinde ilçelere göre şekerpancarı üretimine bakıldığında en fazla üretim Boğazlıyan, Sarıkaya, Merkez ilçe, Sorgun ve Yerköy ilçelerinde yoğunlaşmaktadır. En az üretim Çayıralan,  Çekerek, Saraykent ve Aydıncık ilçelerine aittir. Klimatolojik, jeomorfolojik, edafik ve hidrolojik faktörler şekerpancarı üretimine etki eden doğal faktörlerdir. Bu faktörlerden daha çok jeololojik ve topografik faktörler, Yozgat ilindeki pancar ekim alanlarını ve üretimini şekillendirmiştir. İlçelerin toplam tarım alanları ile şekerpancarı üretimi, toplam tarım alanı ile şekerpancarı ekim alanı, şekerpancarı ekim alanı ile şekerpancarı üretimi arasında yüksek düzeyde ve şekerpancarı ekim alanı ile şekerpancarı verimi arasında pozitif orta düzeyde bir ilişkinin (korelasyon) olduğu tespit edilmiştir.  

Keywords

Şekerpancarı, Yozgat

References

• Avcı, S. (1993-1996). Türkiye’de Şeker Pancarı Ziraatının Coğrafi Esasları, İstanbul Üniversitesi Ed. Fak. Coğrafya Bölümü Coğrafya Dergisi sayı :4, s: 267- 270.
• Büyüköztürk Ş., Çakmak K.E, Akgül E.Ö., Karadeniz Ş ve Demirel F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi.
• Çatal, M.İ. ve Akındemir, F.(2013).Konya Koşullarında Bazı Şeker Pancarı Çeşitlerinin Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi, Selçuk Tar Gıda Bil Der, 27(2):112-120.