Politicized space in terms of energy diplomacy, Caspian: Problem of statue and allocation

Year 2014, Issue: 62, 29 - 38, 30.06.2014

Deniz Taşkın

https://doi.org/10.17211/tcd.73154

Cited By: 2

Abstract

Caspian Basin, which is one of the first oil existing places, has turned into an important oil center since 19th century. Oils of Baku have provided to most of oil production tens of years in both Russia and USSR. But, after USSR, the problem of the Caspian’s status and sharing has emerged due to increasing of the country number which has a border to the Caspian shore. Five of those governments could not compromise about status and sharing yet, because of their attitudes on the way of national and international profits. Global powers and energy projects concerns closely with status of the Caspian. EU cares about the region’s sources in order to find alternative sources. Russia tries not to stay behind in energy game, not to be impressed negatively of natural gas sale of the profits in Caspian, and not to be effective of Western companies in the region. USA tries to dissolve Russia’s domination in Caspian Basin. As to Turkey demands to increase the influence in the region by using the advantages it’s strategic location in international markets offer of oil and natural gas pipelines. Caspian together with its features continues to come into prominence as a place that warms up international competition in terms of energy diplomacy and where set in motion to imperialist powers again.

Keywords: Energy Diplomacy, Caspian, Russia, Azerbaijan, Turkey.

Keywords

 Energy Diplomacy,  Caspian,  Russia,  Azerbaijan,  Turkey. 

Enerji diplomasisi açısından siyasallaşan mekân, Hazar: Statü ve Paylaşım Sorunu

Abstract

Hazar Havzası, petrolün ilk bulunduğu yerlerden biri olup 20. Yüzyıldan itibaren önemli  bir petrol merkezine dönüşmüştür. Bakü’den çıkartılan petroller onlarca yıl gerek Rusya  gerekse de SSCB’deki tüm petrol üretiminin büyük kısmını karşılamıştır. Ancak SSCB  sonrasında Hazara kıyıdaş ülke sayısının artması, Hazarın statüsü ve paylaşımı sorununu  gündeme getirmiştir. Kıyıdaş beş devlet, ulusal ve uluslararası çıkarları doğrultusunda  hareket  etmeleri  nedeniyle  henüz  statü  ve  paylaşım  konusunda  ortak  karara  varamamıştır.  Hazar’ın  statüsü,  küresel  güçleri  ve  enerji  projelerini  yakından  ilgilendirmektedir.  AB,  alternatif  kaynaklar  bulmak  için  bölgenin  kaynaklarını  önemsemektedir. Rusya, enerji oyununda geriye düşmemek için bir taraftan Hazar'daki  çıkarlarının ve doğalgaz satışının olumsuz etkilenmemesi, diğer taraftan Batılı şirketlerin  bölgede  etkin  olmaması  için  çabalamaktadır.  ABD,  Hazar  Havzası’nda  Rusya  egemenliğini kırmak için uğraşmaktadır. Türkiye ise, petrol ve doğal gaz boru hatlarının  uluslar arası piyasalara arzında stratejik  konuma sahip olmasının  verdiği avantajları  kullanarak, bölgedeki nüfuzunu artırmak istemektedir. Hazar, sahip olduğu özellikleri ile  enerji diplomasisi açısından uluslar arası rekabeti ısıtan ve adeta emperyalist güçleri  yeniden harekete geçiren bir mekân olarak ön planda kalmaya devam etmektedir.

Anahtar Kelimeler: Enerji Diplomasisi, Hazar, Rusya, Azerbaycan, Türkiye.

 

Keywords

-

References

• ABD Enerji Bakanlığı. (2008). Caspian Sea Region: Survey of  Key Oil and Gas Statistics and Forecast. 
• Aydın, N. Z. (2012). “Hazar Enerji Kaynakları ve Siyaset”, KSÜ  Sosyal Bilimler Dergisi, 207‐224. 
• Abilov,  S.  (2013).  Hazar’ın  Hukuki  Statüsü,  Hazar  Raporu,  http://hasen.org.tr/content/userfiles/files/MAKALE‐ 4.pdf46‐67.  
• Baykal,  F.  H.  (1995).  “Bölgedeki  Siyasi  Gelişmelerin  Işığı  Denizi’nin  Değerlendirilmesi”, Basım Dünyası, Ekim‐Aralık, 7:55.  Hukuki  Rejiminin 
• Çelebioğlu,  T.  (2005).  “1990  Sonrası  Türkiye‐Gürcistan  İlişkileri”, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları,  Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. 
• Dion, R. R. (1998). “Cutting up Caspian”, The World Today,  80–82.   
• Djalili,  M.  R.  and  Kellner,  T.  (2009).  Yeni  Orta  Asya  Jeopolitiği:  SSCB’nin  Bitiminden  11  Eylül  Sonrasına,  Çev: Reşat Tüzmen, İstanbul: Yaylacılık Matbaası.  
• Gayibov,  A.  (2005).  “Hazar  Havzası’nın  Doğal  Statüsü  ve  Bakü‐Ceyhan  Petrol  Boru  Hattı’nın  Ekonomik  Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi Araştırmalar  Enstitüsü, İstanbul, 5‐6. 
• Gouliev,  R.  (1997).  Petrol  ve  Politika,  Çev:  Fatma  Feran,  İstanbul: Ar Matbaası, 37. 
• Gökçe,  M.  (2008).  “Sovyet  Sonrası  Dönemde  Hazar  Çevresinde  Yaşanan  Rekabet”,  Uluslar  arası  Sosyal  Araştırmalar Dergisi, 1/3: 177‐209. 
• İşcan,  İ.  H.  (2010).  “Uluslararası  Enerji  Güvenliği  Açısından  Hazar  Bölgesi  Enerji  Ekonomisi  ve  Hazar  Denizi’nin  Paylaşım Sorunu”, Sosyoekonomi, Özel Sayı, 63‐92. 
• Kahraman,  A.  (2008).  “Hazar  Ekseninde  Boru  Hatları  Diplomasisi”,  Stratejik  Araştırmalar  Dergisi,  12:  133‐ 144. 
• Karabayram, F. (2011). Güney Kafkasya Jeopolitiğinde Rusya  Gerçeği, İstanbul: IQ Kültür – Sanat Yayıncılık.  
• Kodaman, T. (2002). “Azerbaycan Petrollerinin Uluslararası  Politikadaki  Önemi  ve  Türkiye”,  Ankara  Üniversitesi  Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora tezi,  Ankara. 73. 
• Meftun, M. (2004). Politik ve Bölgesel Güç Hazar, İstanbul:  IQ Kültür – Sanat Yayıncılık. 15. 
• Nugman,  G.  (1998).  “Hazar  Denizi’nin  Hukuki  Statüsü”,  Avrasya Etütleri, Sayı 13, Ankara. 
• Onan,  S.  (2006).  “Yeni  Global  Oyun  ve  Hazar’ın  Statüsü”,  http://www.turksam.org/tr/yaziyazdir, 20.08.2006. 
• Öğütçü, M. (1995). Eurasian Energy Prospects and Politics.  Need for a Longer Term Western Strategy, Futures, V:  27,  No:  1.  akt:  Mustafa  Aydın,  (2005),  Küresel  Politikada  Orta  Asya,  Nobel  Yayın  Dağıtım,  Ankara,  276‐296. 
• Romano,  P.  R.,  (1997).  La  Caspienne:  Un  Flou  Juridique,  source  de  conflicts,  Cahiers  d’etudes  sur  la  Mediterraneee  orientale  et  le  monde  turco  iranien,  No:  23:  9–69.  ;  Hazar:  Hukuki  Bulanıklık,  Uyuşmazlıkların  Kaynağı,  akt:  Yasin  Poyraz,  2010,  EÜHFD, 14(3‐4): 271‐289.   
• Sekenova,  G.  (2006),  Hazar  Denizi:  Uluslararası  Potansiyel  İhtilaflar  Bölgesi,  Kafkasya  Dosyası,  İstanbul:  Tatav  Yayınları. 244. 
• Sevaioğlu,  O.  Hazar:  Umut,  Yaşam  ve  Savaşın  Denizi;  Kaynak: Dr. Cenk Pala, Elvira Borombaeva, BOTAŞ. 
• Terzioğlu,  S.  S.  (2008).  “Hazar’ın  Statüsü  Hakkında  Kıyıdaş  Devletlerin Hukuksal Görüşleri”, OAKA, 3(5): 26‐47.  
• Uslu,  K.  (2006).  “Hazar  Bölgesi  Enerji  Kaynaklarının  Ekonomik  ve  Uluslar  arası  Boyutu”,  Marmara  Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(1): 99‐130.    İnternet Sayfası 
• https://www.google.com.tr/search?q=d%C3%BCnyadaki+p etrol+ve+do%C4%9Falgaz+boru+hatlar%C4%B1&espv =210, erişim tarihi: 02.03.2014. 
• http://www.sabah.com.tr/ekonomi_turkiye‐irak‐ dogalgazini‐avrupaya‐tasiyacak  01.10.2013  erişim  tarihi: 
• http://www.enerjidergisi.com.tr/haber/2013/02/  enerjide‐ arz‐guvenligini‐boru‐hatlariyla‐garantiliyor  tarihi: 11.10.2013  erişim