COVID-19 sürecinde kentsel açık ve yeşil alan erişilebilirliği: Uşak kenti örneği

Year 2021, Issue: 79, 17 - 24, 31.12.2021

Fatih Adıgüzel Münevver Özge Balta

https://doi.org/10.17211/tcd.993130

Abstract

Son yıllarda, kentlerde yaşanan hızlı nüfus artışı, sanayileşme, artan çevre kirliliği, yaşanan afetler
ve salgınlar ile sürdürülebilir kentlere olan toplumsal ilgi ve talep artmaktadır. Bu bağlamda,
sürdürülebilir kentsel gelişme hedefine ulaşmada önemli mekânsal olgulardan biri de açık ve
yeşil alanların rolünün ve öneminin belirlenmesi gerekliliğidir. Tüm dünyayı kısa zamanda etkisi
altına alan COVID-19 sürecinin kentler üzerindeki olumsuzluklarını azaltmak ve yaşam kalitesinin
artırmak için güncel mekânsal değişimler tartışılmaya başlamıştır. Küresel boyutta kentler
üzerinde etkili olan COVID-19 sürecinde kentlerde açık ve yeşil alanların niteliği, yeterliliği ve
erişilebilirliği güncel mekânsal paradigma tartışmalarının önemli başlıkları arasında yer almıştır.
Pandemi sürecinde uygulanan kısıtlamalar, yaşam çevrelerinin komşuluk ünitesi ile sınırlı
kalmasına sebep olurken, erişilebilir kentsel fonksiyonlara paralel olarak açık ve yeşil alanların
öneminin de artmasına sebep olmuştur. Pandemi sonrası açık yeşil alanların nasıl yeniden yapılanması
gerekliliği ve yeni mekânsal önerilerin tartışılabilmesi için öncelikle kentlerdeki mevcut
durumun değerlendirilmesi gereklidir. Bu çalışma ile kentsel açık ve yeşil alan erişilebilirliklerinin
Uşak kenti özelinde değerlendirilmesi ve çözüm önerileri sunulması amaçlanmaktadır.

Keywords

COVID-19, erişilebilirlik, açık ve yeşil alan, mahalle.

Open and green space accessibilty in the COVID-19 pandemic process: A case study of Uşak

Abstract

In recent years, with the rapid population growth, industrialization, increasing environmental
pollution, disasters and epidemics, the social interest and demand for sustainable settlements
has been increasing. In this context, one of the important spatial phenomena in achieving the
goal of sustainable urban development is the necessity of determining the role and importance
of open and green spaces. Current spatial changes have begun to be discuss to increase
the quality of life by reducing the negative effects of the COVID-19 process on cities which
has affected the whole world in a short time. The quality, adequacy and accessibility of open
and green spaces have an crucial role on cities on a global scale in cities during the COVID-19
process which have been among the important topics of current spatial paradigm discussions.
While the restrictions during the pandemic process that causes the living space to be limited
to the neighborhood unit has also increased the importance of open and green spaces in together
with accessible urban functions. The necessity of restructuring open green spaces in
the post pandemic process and new spatial suggestions should be discussed after evaluating
the current situation in the cities. The present study is aimed to examine the accessibility of
urban open and green space on the COVID-19 global pandemic process. As a result of the
evaluation of the accessibility of open and green space at the neighborhood scale in Uşak,
various solutions are proposed with this study.

Keywords

COVID-19, Open and Green Areas, Accessibility, Neigborhood

References

• Bank, E., & Taştan, H. (1994). Coğrafi Bilgi Sistemlerinde Konuma Bağlı Analizler [Konferans sunumu], 1. Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, Trabzon (ss.33-52).
• Bilgen, N. (1999). Uşak kent coğrafyası (Yayın No.87085) [Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi]. TÜBESS veri tabanı.
• Büke C., & Ertugaç M. (2016). Ağ analiz yöntemiyle Sakarya Üniversitesi Esentepe Kampüsünün incelenmesi ve WEB tabanlı sunumu. Nature Sciences (NWSANS), 11(4), 14–25. http://dx.doi. org/10.12739/NWSA.2016.11.4.4A0053
• Cüce B., & Ortaçeşme V. (2020). Kentsel Yeşil Alanlara Erişilebilirlik. Peyzaj, 2(2), 65-77.
• Chiesura, A. (2004). The role of urban parks for the sustainable city. Landscape and Urban Planning, (68), 129-138. https://doi.org/ 10.1016/j.landurbplan.2003.08.003
• Deniz, M. (2018). Uşak Şehrinde Aile Sağlığı Merkezlerine Erişilebilirliğin CBS İle Analizi. Electronic Turkish Studies, 13(26). https:// doi.org/10.7827/TurkishStudies.14404
• Du, M., & Zhang, X. (2020). Urban Greening: A new paradox of economic or social sustainability? Land Use Policy, (92), 104487. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2020.104487
• Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ). (2020, Kasım 27). WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard. https://covid19.who.int/
• Dursun, D., & Güller, C. (2019). Relationship between child and urban space: accessibility and areal efficiency analysis of playgrounds in Erzurum. Journal of Graduate School of Natural and Applied Sciences of Mehmet Akif Ersoy University, 10(1), 11-27. https:// doi.org/10.29048/makufebed.515261
• Erdoğanaras, F., Çamur, K. C., Tamer, N. G., & Mercan, K. (2020). COVID-19, mahalle, müşterekler, kentsel yaşam ve halk sağlığı. Türk Coğrafya Dergisi, (76), 115-128. https://doi.org/10.17211/ tcd.816835
• Ertugay K., Düzgün H. Ş. (2006, Haziran 18-21). Integrating Physical Accessibility of Emergency Establishments into Earthquake Risk Assessment, 2006 ECI Conference on Geohazards. https:// dc.engconfintl.org/geohazards/45/
• Fan, P., Xu, L., Yue, W., & Chen, J. (2017). Accessibility of public urban green space in an urban periphery: The case of Shanghai. Landscape and Urban Planning, (165), 177-192. https://doi.org/ 10.1016/j.landurbplan.2016.11.007
• Grahn, P., & Stigsdotter, U. A. (2003). Landscape planning and stress. Urban Forestry & Urban Greening, 2(1), 1-18. https://doi. org/10.1078/1618-8667-00019
• Gupta, K., Roy, A., Luthra, K., & Maithani, S. (2016). GIS based analysis for assessing the accessibility at hierarchical levels of urban green spaces. Urban Forestry & Urban Greening, (18), 198-211. https://doi.org/10.1016/j.ufug.2016.06.005
• Honigsbaum, M. (2020). The Pandemic Century: One Hundred Years of Panic, Hysteria and Hubris. W. W. Norton & Company.
• Karahan, E. K. (2020). Stratejik Planlama Ekseninde Erişilebilirlik: Tampon ve Ağ Analizlerinin Karşılaştırmalı Değerlendirilmesi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 9(1), 335-349. https://doi.org/10.28948/ngumuh.620361
• Koçan, N. (2012). Çocuk oyun alanlarının yeterliliği üzerine bir araştırma: Uşak kenti Kemalöz mahallesi örneği. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, 28(4), 315-321.
• Koçan, N., (2013). Kentsel Alan Kullanımlarındaki Dönüşümlerin CBS Teknikleriyle İrdelenmesi ve Kent Planlama Çalışmalarını Yönlendirmede Değerlendirilmesi: Uşak Kenti Örneği (Yayın No.335230) [Doktora Tezi, Ege Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Koçan, N. (2021). Determination of urban sprawl on ecological network using edge analysis: a case study of Usak (Turkey). Journal of Environmental Engineering and Landscape Management, 29(3), 187-199. https://doi.org/10.3846/jeelm.2021.14643
• Laan, C. M., & Piersma, N. (2021). Accessibility of green areas for local residents. Environmental and Sustainability Indicators. (10), 100114. https://doi.org/10.1016/j.indic.2021.100114
• Luo, M. (2014). Strategies for urban green space system plan based on the eco-oriented development mode. BioTechnology an Indian Journal, 10 (19), 11447-11451
• Megahed, N. A., & Ghoneim, E. M. (2020). Antivirus-built environment: Lessons learned from Covid-19 pandemic. Sustainable Cities and Society, (61), 102350. https://doi.org/10.1016/j. scs.2020.102350
• Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği (2014). Resmi Gazete, Sayı: 29030, Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü https:// www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/06/20140614-2.htm
• Nykiforuk, C. (2021). Understanding urban accessibility: a community-engaged pilot study of entrance features. Social Science & Medicine, (273) https://doi.org/10.1016/j. socscimed.2021.113775
• Olgun, R. (2019). Orta ölçekli kentler için kentsel yeşil alan sistem önerisi: Niğde Kenti Örneği. Artium, 7(1), 57-69.
• Önen, E. (2015). Kentsel açık yeşil̇ alan stratejil̇eriṅ in beliṙ lenmesi:̇ Güzelbahçe (İzmiṙ ) ilçesi örneği (Yayın No.405296) [Doktora Tezi, Ege Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Páez, A., Scott, D. M., & Morency, C. (2012). Measuring accessibility: positive and normative implementations of various accessibility indicators. Journal of Transport Geography, (25), 141-153. https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2012.03.016
• Pinheiro, M. D., & Luís, N. C. (2020). COVID-19 could leverage a sustainable built environment. Sustainability, 12(14), 5863. https:// doi.org/10.3390/su12145863
• Reyes, M., Páez, A., & Morency, C. (2014). Walking accessibility to urban parks by children: A case study of Montreal. Landscape and Urban Planning, (125), 38-47. https://doi.org/10.1016/j. landurbplan.2014.02.002
• Sezer, A., Deniz, M., & Topuz, M. (2018). Uşak Şehrinde Okullara Erişebilirliğin Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) İle Analizi/Analysis of Accessibility of Schools in Uşak City via Geographical Information Systems (GIS). Journal of History Culture and Art Research, 7(5), 470-494. https://doi.org/10.7596/taksad.v7i5.1802
• Tecim, V. (2008). Coğrafi Bilgi Sistemleri Harita Tabanlı Bilgi Yönetimi, 1. baskı. Ankara: Renk Form Ofset Matbaacılık Ltd Şti.
• Ulrich, R.S. (1981). Natural versus urban sciences: Some psycho-physiological effects. Environment and Behavior, 13 (5), 523-556. https://doi.org/10.1177/0013916581135001
• Wolff, M., Scheuer, S. & Haase, D. (2020). Looking beyond boundaries: Revisiting the rural-urban interface of Green Space Accessibility in Europe. Ecological Indicators, (113), 106245. https://doi. org/10.1016/j.ecolind.2020.106245
• Yasak, Ü. Y. (2014). Türkiye’de kent içi ikametgâh hareketliliğine bir örnek: Uşak Kenti (Yayın No.368448) [Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Ye, C., Hu, L., & Li, M. (2018). Urban green space accessibility changes in a high-density city: A case study of Macau from 2010 to 2015. Journal of Transport Geography, (66), 106-115. https:// doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2017.11.009
• Yenice, M. S. (2012). Kentsel yeşil alanlar için mekânsal yeterlilik ve erişebilirlik analizi; Burdur örneği, Türkiye. Turkish Journal of Forestry, 13(1), 41-47.
• Yomralıoğlu T. (2009). Coğrafi Bilgi Sistemleri Temel Kavramlar ve Uygulamalar, 5. baskı. İstanbul: Seçil Ofset.
• Zhang, J. (2021). How to accurately identify the underserved areas of peri-urban parks? An integrated accessibility indicator. Ecological Indicators. (122). https://doi.org/10.1016/j. ecolind.2020.107263.