XV. yy. sonu ve XVI. yy. başlarındaki
tarihî olayları, Şeybânî Han ve Timurlular arasındaki savaşları anlatan Şeybânî-nâme,
sadece ferdî duygu ve düşünceleri yansıtan bir edebî eser değil aynı zamanda
toplum hayatı ve kültürünü (devrini, değer ölçülerini, yaşayışını) yansıtan,
topluma ve devrine adeta ayna tutan bir eser olma özelliğini de taşımaktadır.
Muhammed Sâlih, eserde, dönemin önemli şahsiyeti, şair ve hükümdar Şeybânî
Han’ı tanıp değerlendiriyor. Muhammed Sâlih, bunda başarılıdır, çünkü bizzat
Han’ın yanında yer almakla O’nu yakından tanımaktadır. Bu bakımlardan eser;
orijinaldir, incelemeye değerdir.
Şeybânî-nâme şâiri Muhammed Sâlih,
aklın önemini kavradığından olsa gerek manzum kroniğinde akla dair çeşitli yorumlarda
bulunmuştur. Burada yer alan beyitlerdeki açıklamaların ışığında, Muhammed
Sâlih’in aklı, hangi özellikleriyle ele alıp değerlendirdiğine dair ipuçları
gözden geçirilecek, şairin izahatlarında, aklın, birey, halk ve idareci için
önemi ortaya konacaktır.
Çalışma, Muhammed Sâlih, Şeybânî-nâme
(Giriş-Tıpkıbasım-Metin-Tercüme) (Haz. Yıldız Kocasavaş), İstanbul, Çantay
Kitabevi yayınının 1b-100b varakları taranarak konuya ilişkin elde edilecek beyitlerin
değerlendirilmesi suretiyle ele alınacaktır.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Araştırma Makaleleri |
Authors | |
Publication Date | December 16, 2019 |
Submission Date | November 8, 2019 |
Published in Issue | Year 2019 Volume: 123 Issue: 243 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.