KÜTAHYA MECMUASI VE MECMUADAKİ EDEBÎ METİNLERİN DÖNEMİYLE İLİŞKİSİ

Yıl 2021, Cilt: 128 Sayı: 252, 197 - 216, 12.06.2021

Tuğba Demircan , Ahmet Demircan

Öz

Kütahya mecmuası, Kütahya Sınaî-i Ziraiye Yurdu’nun yayın organıdır. 1 Aralık 1925 - 15 Mayıs 1930 tarihleri arasında 107 sayı olarak yayımlanmış, 107. sayıdan sonra vilayet gazetesine dönüştürülmüştür. Mecmuanın asıl gayesi ziraat hakkında çıkan yeni kanun, yöntem ve teknikleri düzenli olarak halka duyurmak, dönemin tarım politikaları doğrultusunda çiftçiyi bilinçlendirmektir. Mecmua, ziraî temelli meslek yayını olarak yayın hayatına başlamış, farklı alanlarda yazılara yer vermesiyle de dikkat çekmiştir. Bunun yanında
yerel ve ulusal pek çok haberi yayımlamak suretiyle Kütahya’nın gazete ihtiyacını karşılamıştır. Mecmuadaki yazıların büyük bir kısmı yerel uzmanlar tarafından kaleme alınmış olan ziraat ve hayvancılık konulu metinlerdir. Ziraat ve hayvancılık usulleri, bilinçli tarım, tarım zararlıları, hayvan ve tohum ıslahı, kooperatifçilik gibi konuların ele alındığı yazılarla çiftçi bilgilendirildiği gibi dünyada ve ülkemizdeki örnek uygulamalar anlatılarak çiftçiye yol gösterilmeye de çalışılmıştır. Mecmuada, ziraat ve hayvancılık dışında farklı edebî
türlerde 80 adet yazı bulunmaktadır. Bu metinlerin çoğu estetik zevki amaç edinmiş yazılar olmakla birlikle dikkate değer bir kısmı dönemin politik koşullarının yansıması olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışmanın amacı, Kütahya mecmuasını tanıtmak, mecmuadaki yazıların ve edebî metinlerin dönemin politikalarıyla ilişkisini ortaya koymaktır. Mecmuada ziraat ve hayvancılık konularına dair ayrıntılı bilgiler izlemek mümkündür. Aynı konuların yoğunluk kazandığı edebî yazılarda, çiftçinin ve köylünün eğitilmesi ve kendine güven temin etmesi amacıyla tarımda makineleşme, tasarruf, birlik olmanın önemi, çiftçi ve köylüden beklenen ahlaki davranışlar gibi konular işlenerek ziraat ve ekonomi politikalarına katkı sağlanmaya çalışıldığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Kütahya Mecmuası, Ziraat, Hayvancılık, Edebiyat, Erken Cumhuriyet Dönemi

Kaynakça

• GÖKDÜL, Ali, SARIKOYUNCU, Ali: “Kütahya Vilayet Gazetesi’ne Göre Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası (1925-1944)”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2017, Sayı: 52, s. 103-122.
• APAYDIN, Dinçer, ÖZAKMAN İbrahim: “Erken Cumhuriyet Döneminde Kısa Ömürlü Edebiyat Dergileri”, Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, 2019, Cilt: 3. Sayı:1, s. 14-30.
• ÇANKAYA, Erol: “Köy Edebiyatı ve Türk Edebiyatında Köye İçerden Bakış Doğuşu, Etkileri, Sonuçları”, Turkish Studies, 2013, Volume 8/4, s. 473-488.
• MİZAN, Esra: “Türkiye’de Tek Parti Dönemi Köycülük Düşüncesi ve Köycülük Uygulamaları”, T.C. Genelkurmay Başkanlığı Harp Akademileri Komutanlığı Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Müdürlüğü, Strateji ve Stratejik Araştırmalar Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2010.
• ÜLKÜ, F.: “Atatürk ve Kooperatifçilik”, Kooperatifçilik Dergisi, 1978, Sayı: 41, s. 3-10.
• DİNÇ, Güven: “Resmî Veriler Işığında Hatay’ın Demografik Yapısı (1939-1980)”, Anavatana Katılışının 80.Yılında Hatay Uluslararası Sempozyumu Bildiriler, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara 2020, s. 623-664.
• HAYAT MECMUASI, Sayı: 19 (7 Nisan 1927).
• İNCİ, İbrahim: “Atatürk’ün Direktif ve Tavsiyeleri Işığında Türk Tarımındaki Gelişmeler (1923-1938)” Atatürk Araştırma Merkezi Mecmuası, 2010, Cilt: XXVI, Sayı. 77, s. 345-385. ÇETİN, İsmet: “Köy Kitapları”, Prof. Dr. Vahit Türk Armağanı, (Ed. Öbek v.d.), Kesit Yayınları, İstanbul 2020, s. 1063-1073.
• ERMAN, Kubilayhan: “Sovyetler Birliği’nin Afganistan’ı İşgali ve Türkler”, SUTAD, 2018, Sayı 44, s. 303-320.
• KÜTAHYA MECMUASI, 1-107. Sayılar, Kütahya Mustafa Hakkı Yeşil Kütüphanesi Arşivi.
• BULUT, Mehmet: “1929 Dünya Ekonomik Buhranı ve Türkiye'de Devletçiliğe Geçiş”, Bilig, 2003, Sayı: 26, s. 77-101.
• DOĞAN, Mesut: “Türkiye Ziraatında Makineleşme: Traktör ve Biçerdöverin Etkileri”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Coğrafya Mecmuası, 2005, Sayı 14, s. 66-75.
• BÜYÜKBAŞ, Murat: “Amerika Birleşik Devletleri’nin Afganistan’a Müdahalesi ve Afganistan’da Oluşturulan Yeni Yönetim Yapısı”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Isparta 2006.
• KÜÇÜK, Serhat: “Erken Cumhuriyet Dönemi Bilim Dergilerinin Vizyon ve Misyonları”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2015, Cilt: 12, Sayı: 31, s. 346-357.
• GÖKALP, Ziya: Yeni Hayat, (Haz. Salim Conoğlu), Ötüken Neşriyat, İstanbul 2014.