Birinci Dünya Savaşı’nda çok sayıda Türk askeri esir düşmüş ve dünyanın farklı yerlerinde kurulan kamplara konulmuşlardır. Bu esirlerin hayatlarıyla ilgili -yeterli olmasa da- yayınlanmış anılar, arşiv belgeleri, yapılmış akademik çalışmalar vardır. Ancak, yine aynı dönemde Azerbaycan’a yardım için kurulan ve Bakü’nün kurtarılmasını sağlayan Kafkas İslam Ordusu askerlerinden bu ülkede kalanların
hayatları hakkında çok az şey bilinmektedir. Oysa bu askerler, Sovyetler Birliği’nin kurulmasıyla bir tür esir durumuna düşmüşler, çeşitli baskılara maruz kalmalarının yanı sıra önce Azerbaycan içinde oluşturulan kamplara, ardından Sibirya’nın Tomsk şehrine sürgün edilmişlerdir. Çalışmada, 2004-2007 yılları arasında Azerbaycan’da belgesel film amaçlı gerçekleştirilen sözlü tarih çalışmaları ekseninde, Kafkas İslam Ordusu askerlerinden Azerbaycan’da kalanların yaşadıkları sürgünler, birinci derece yakınlarının tanıklıkları yoluyla ele alınmıştır. Nicel araştırma tekniklerinden olan derinlemesine görüşme yoluyla elde edilen veriler, içerik çözümlemesi yöntemi ile analiz edilerek Türk tarihinin kayıp sayfalarından birine ışık tutulmaya çalışılmıştır.
Çalışmanın çerçevesinin sınırlanabilmesi için de yalnızca askerlerin Sibirya sürgünlerine odaklanılmış ve bu sürgünün temel nedeninin Sovyet yönetiminin Türkiye Türklerini düşman görme ve ötekileştirme politikası olduğu ortaya konulmuştur.
Many Turkish soldiers were taken prisoner in the First World War and were put in camps set up in different places of the world. There are published memories, archival documents and academic studies about the lives of these prisoners. However, very little is known about the lives of the soldiers of the Caucasian Islamic Army, which was founded in the same period to help Azerbaijan and ensure the liberation of Baku, who remained in this country. In the study, the exile of Caucasian Islamic Army soldiers who remained in Azerbaijan was discussed through the testimonies of their first-degree relatives, on the axis of oral history studies carried out for documentary film purposes in Azerbaijan between 2004-2007. In order to limit the scope of the study, only the Siberian exiles of the soldiers were focused on and it was revealed that the main reason for this exile was the Soviet administration's policy of seeing the Turks of Türkiye as the enemy and marginalizing them.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Modern Turkish History |
Journal Section | Araştırma Makaleleri |
Authors | |
Publication Date | December 9, 2023 |
Submission Date | May 7, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 Volume: 135 Issue: 267 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.