Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Tarafından Verilen Afet Gönüllülüğü Eğitimlerinin Değerlendirilmesi

Year 2025, Volume: 7 Issue: 2, 201 - 210, 30.08.2025

Sevda Aydın , Mustafa Cin

https://doi.org/10.46464/tdad.1603327

Abstract

Bu araştırma Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından verilen gönüllülük eğitim sistemini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada nicel verilerle nitel verilerin birlikte değerlendirildiği karma araştırma modeli benimsenmiştir. Veriler araştırmacı tarafından geliştirilen ‘‘Afet Gönüllüleri Görüşleri Anket Formu’’ aracılığıyla çevrimiçi olarak elde edilmiştir. Çalışmada basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılarak 653 kişi araştırmaya dahil edilmiştir. Elde edilen nicel veriler karşılaştırmalı istatistiksel analizlere, nitel veriler de içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırmanın sonucunda katılımcıların AFAD Gönüllülük Eğitim Sistemine yönelik görüşlerinin olumlu olduğu görülmüştür. Bunun yanında gönüllülerinin afet eğitimlerine yönelik görüşlerinde cinsiyet, medeni durum ve meslek değişkenlerinde anlamlı fark bulunmadığı, yaş ve eğitim değişkenlerinde ise anlamlı farklılık bulunduğu araştırmanın sonucunda ortaya çıkmıştır. Elde edilen sonuçlar ışığında AFAD yetkililerine ve sonraki araştırmacılara yönelik çeşitli öneriler getirilmiştir.

Keywords

AFAD , Afet eğitimi , Afet gönüllüsü , Gönüllülük eğitim programı

Ethical Statement

Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Fen ve Mühendislik Bilimleri Araştırmaları Etik Kurulu Başkanlığından 50288587-050.06.04-2300008417 sayılı etik kurul izni alınmıştır.

Thanks

Araştırmaya katılarak değerli görüşlerini paylaşana AFAD Gönüllüleri ile fikir ve yorumlarıyla araştırma sürecine katkısı olan AFAD çalışanlarına teşekkür ederiz.

Evaluation of Disaster Volunteering Trainings Provided by Disaster and Emergency Management Presidency

Abstract

The purpose of this research is to evaluate the disaster volunteering training system provided by the Disaster and Emergency Management Presidency (AFAD). In the study, a mixed research methodology in which quantitative and qualitative data were evaluated together was adopted. The data were obtained online through the “Opinions of Disaster Volunteers Survey Form” developed by the researcher. In the study, 653 people were included in the study by using simple random sampling method. The quantitative data obtained were subjected to comparative statistical analysis and qualitative data were subjected to content analysis. As a result of the research, it was seen that the participants' views on AFAD Volunteer Training System were positive. In addition, the results of the study revealed that there was no significant difference in gender, marital status and occupation variables in the opinions of volunteers towards disaster trainings, while there was a significant difference in age and education variables. In the light of the results obtained, several suggestions were made for AFAD authorities and subsequent researchers.

Keywords

AFAD , Disaster training , Disaster volunteer , Volunteering training program

References

• AFAD, 2019. AFAD Gönüllülük Sistemi Gönüllü El Kitabı, T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Erişim adresi: https://cankiri.afad.gov.tr/kurumlar/cankiri.afad/dOKUMANLAR/Guvenli_Yasam_Klavuzu/Gonullu_El_Kitabi.pdf.
• Akgün Şahin Z., Sarıaslan A., 2023. Covit-19 Sürecinde Uzaktan Eğitim Alan Hemşirelik Öğrencilerinin Uzaktan Eğitime Yönelik Tutum ve Memnuniyetleri, Genel Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 324-336, https://doi.org/10.51123/jgehes.2023.96.
• Aksakal A., 2020. Eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi için hazırlanmış hizmet içi eğitim programlarının değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitimi Enstitüsü, İstanbul, 184 s.
• Arıcı B., 2021. Türkçe öğretmeni adaylarının topluma hizmet uygulamaları dersinde yapılan AFAD gönüllülük eğitimlerine ilişkin görüşleri, Social Science Development Journal, 6(25), 319-328, https://doi.org/10.31567/ssd.391.
• Başaran S.T., Ulubey O., 2018. 2013 Okul öncesi eğitim programının değerlendirilmesi, Ankara Universitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 51(2), 1-38, https://doi.org/10.30964/auebfd.417643.
• Bulut A., 2023. Bireylerin Afet Okuryazarlığı Düzeylerini Etkileyen Faktörlerin Sıralı Lojistik Regresyon Analizi ile İncelenmesi, Afet ve Risk Dergisi, 6(3), 691-709, https://doi.org/10.35341/afet.1297045.
• Büyüköztürk Ş., Kılıç Çakmak E., Akgün E., Karadeniz Ş., Demirel F., 2024. Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara, 392 s.
• Cin M., Bayram N., Topal T., 2011. Coğrafya Lisans Programları Üzerine Bir Değerlendirme: Giresun Universitesi Örneği, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 4(3), 55-64.
• Dikmenli Y., Yakar H., 2019. Öğretmen adaylarının afet bilinci algı düzeylerinin i̇ncelenmesi, Van Yüzüncü Yıl Üni̇versi̇tesi̇ Eği̇ti̇m Fakültesi̇ Dergi̇si̇, 16(1), 36-416.
• Doğru S., 2020. AFAD gönüllülük sisteminin müdahale açısından analizi, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 175 s.
• Gülüşen F., 2011. Bilgi teknolojilerine dayalı uzaktan eğitim programlarının erişilebilirliklerinin değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 92 s.
• Kaplan K., Demir M., 2023. Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın (2019) Bağlam-Girdi-Süreç-Ürün (CIPP) Modeli ile Değerlendirilmesi, Trakya Eğitim Dergisi, 13(1), 770-785, https://doi.org/10.24315/tred.1125160.
• Karazeybek E., Akcan A., Arıkan F., Sarvan S., Yıldırım N., Bademli K., Boz İ., İşler Dalgıç A., 2022. Hemşirelik Öğrencileri Tarafından İntern Eğitim Programının Değerlendirilmesi: Tanımlayıcı Bir Çalışma, Akdeniz Hemşirelik Dergisi, 1(1), 1-8.
• Kayışdağ E., Melekoğlu M.A., 2019. Bilim ve Sanat Merkezlerinin Eğitim Programlarının Öğrenci Görüşlerine Dayalı Olarak Değerlendirilmesi, Eskişehir Osmangazi Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 175-202, https://doi.org/10.17494/ogusbd.548321.
• Krakauer J.W., Hadjiosif A.M., Xu J., Wong A.L., Haith A.M., 2019. Motor Learning, Comprehensive Physiology, 9(2), 613–663. http://dx.doi.org/10.1002/cphy.c170043.
• Lawshe C.H., 1975. A quantitative approach to content validity, Personnel Psychology, 28(4), 563–575, https://psycnet.apa.org/doi/10.1111/j.1744-6570.1975.tb01393.x.
• Özçiçek Y., Karaca A., 2019. Yükseköğretim Kurumlarında Kalite ve Akreditasyon: Mühendislik Eğitim Programlarının Değerlendirilmesi, Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(1), 114-149.
• Selvi H., Bıçak B., 2013. Stufflebeam’in Program Değerlendirme Modeliyle Milli Eğitim Bakanlığı Sürücü Kurslarında Kullanılan Sürücü Eğitim Programının Değerlendirilmesi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 315-325, https://doi.org/10.17860/efd.82226.
• Sözcü U., Aydınözü D., 2019. Examining the natural disaster literacy levels of pre-service teachers according to some variables. International Journal of Geography and Geography Education (IGGE), 40, 79-91, https://doi.org/10.33902/JPR.2021270164.
• Temir M., 2021. Erbaa/(Tokat) halkının depreme hazırlık düzeyleri, Doktora Tezi, Giresun Universitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Giresun, 164 s.
• Tuncer M., Bahadır F., 2017. Uzaktan Eğitim Programlarının Bu Programlarda Öğrenim Gören Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi, Eğitim Yansımaları Dergisi, 1(2), 29-38.
• Yazıcıoğlu Y., Erdoğan S., 2004. Spss uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri, Detay Yayıncılık, Ankara, 448 s.