Deprem Bölgesindeki Okullarda Kriz Yönetimi
Year 2025,
Volume: 7 Issue: 2, 268 - 279
Zehra Keser Özmantar
,
Zeynep Karahan Eker
,
Özcan Kalaylı
Abstract
6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri, Türkiye’de eğitimin sürekliliğini ciddi şekilde sınamış ve eğitim kurumlarının krizlere karşı hazırlık düzeyini gündeme getirmiştir. Bu çalışmanın amacı, deprem öncesinde ve sonrasında okullara gönderilen resmi yazıları kriz yönetimi açısından incelemektir. Araştırmada, 2023 yılında deprem merkezi olan Kahramanmaraş’taki okullara gönderilen resmi yazılar desimal dosyalama sistemine göre tematik olarak incelenmiş ve üç aşamalı kriz yönetimi modeli çerçevesinde analiz edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular ışığında, deprem dönemlerinde proaktif planlama ve kapsayıcı politikaların kriz yönetimi süreçlerine entegrasyonunun önemi ele alınmıştır. Ayrıca, öğretmenlerin iyi olma halinin desteklenmesi ve okul yöneticilerinin liderlik rollerinin güçlendirilmesinin, kriz sonrası eğitim süreçlerine olumlu katkılar sunabileceği tartışılmıştır. Eğitimde kriz yönetimi üzerine yeni stratejik ve sürdürülebilir uygulamaların geliştirilmesi için önerilerde bulunulmuştur.
Ethical Statement
Gaziantep Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulu’nun 02.02.2024 tarih ve 04 nolu
toplantısında alınan 21 nolu kararı ile izni alınmıştır.
References
- Akar F., 2021. Kriz Yönetiminde Proaktif ve Reaktif Yaklaşım: Covid-19 Krizi Üzerine Bir Değerlendirme, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (45), 244-259, https://doi.org/10.52642/susbed.899311.
- Akın M., 2020. Afet ve acil durumlarda etkin kriz yönetimi, Yuksek Lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 118s.
- Arıcı F., Bozkaya H., Cengiz E., Kuzey M., 2023. Education in Disaster Situations: The Impact of The Kahramanmaraş Earthquake on Teachers' Experiences, Sakarya University Journal of Education, 13(4 (Special Issue-Disaster Education and Education in Disaster Regions)), 650-684.
- Arrieta T., Davies J.S., 2024. Crisis management in English local government: the limits of resilience, Policy & Politics, 1-19.
- Boin A., Hart P.T., Stern E., Sundelius B., 2005. The politics of crisis management, Public Leadership under Pressure, Cambridge University Press, https://doi.org/10.1017/CBO9780511490880
- Bozkurt Y., Akdeniz B., 2014. Bir Kamu Yönetimi Sorunsalı Olarak Çevresel Kriz Yönetimi: ABD-Türkiye Karşılaştırması, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30(30), 95-114.
- Bundy J., Pfarrer M.D., Short C.E., Coombs W.T., 2016. Crises and crisis management: Integration, interpretation, and research development, Journal of management, 43(6), 1661-1692, https://doi.org/10.1177/0149206316680030.
- Coombs W.T., 2007. Ongoing crisis communication: Planning, managing, and responding, Sage Publications.
- Çakmak G.S., 2019. Crisis preparadness in educational institution in Turkey: Perception of crisis management in private schools, Yuksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çalışkan A., 2020. Kriz yönetimi: bir ölçek geliştirme çalışması, Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(2), 108-123.
- Durusu N.T., 2006. Kriz dönemi yönetim stratejileri, Yuksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 143s.
- Elhaty I.A., Elhadary T., 2023. Online education in Turkish universities after the earthquake: the pros and cons, Journal of Survey in Fisheries Sciences, 10(4S), 330-340.
- Fearn-Banks K., 2016. Crisis communications: A casebook approach, 5th Edition, Routledge, New York, https://doi.org/10.4324/9781315684857.
- Gencer E.G., Korlu O., Kesbiç K., Akay S.S., Kotan H., Arık B.M., 2023. Eğitim izleme raporu 2023. Eğitim Reformu Girişimi, Erişim adresi: https://www.egitimreformugirisimi.org/wp-content/uploads/2023/12/EgitimIzlemeRaporu2023.pdf.
- Güngör B., 2020. Türkiye’de Covid-19 pandemisi süresince alinan önlemlerin kriz yönetimi perspektifinden değerlendirilmesi, Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, (4), 818-851.
- Harputlu M., 2017. Kriz yönetimi kapasitesinin incelenmesi ve geliştirilmesi: İzmir örneği, Yuksek Lisans Tezi, Polis Akademisi, Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, 136s.
- Hunter G.S., 2020. Developing and maintaining practical archives: A how-to-do-it manual, American Library Association.
- İrdem İ., Mert E., 2023. Deprem, dirençli kent ve acil afet yönetimi: Türkiye örneği. Kamu Yönetimi ve Politikaları Dergisi, 4(2), 241-276.
- Krippendorff K., 2004. Content Analysis: An Introduction to its Methodology (2nd Edition), Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
- Küçükakın P.M., Taştı Ö.Y., Cobanoğlu R., Gökmenoğlu T., 2024. The post-disaster response of a higher education institution in Türkiye: Insights from students and instructors, International Journal of Disaster Risk Reduction, 102, 104293.
- MEB, 2024. Deprem bölgesi illeri raporu, Millî Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
- OCHA, 2023. Türkiye: 2023 Earthquakes Situation Report No. 17, as of 6 May 2023, Erişim adresi: https://reliefweb.int/report/turkiye/turkiye-2023-earthquakes-situation-report-no-17-6-may-2023-entr
- Özalp U., Levent F., 2021. Okul müdürlerinin kriz yönetme becerilerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi, Milli Eğitim Dergisi, 50(230), 461-482.
- Özcan Ş., 2021. Etkili kriz yönetimi, İksad Yayınevi, 10.
- Özdemir L., Uçar Y., 2020. Kriz yönetimi etkinlik sistemine yönelik bir öneri, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (1), 131-164.
- Özer M., 2023. Education Policy Actions by the Ministry of National Education after the Earthquake Disaster on February 6, 2023 in Türkiye, Bartin University Journal of Faculty of Education, 12(2), https://doi.org/10.14686/buefad.1261101
- Özkan U.B., 2023. Doküman inceleme yönteminde geçerlik ve güvenirlik: eğitim bilimleri araştırmaları bağlamında kuramsal bir inceleme, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (56), 832-848.
- Patton M.Q., 2002. Qualitative research and evaluation methods, Thousand Oaks, Cal.: Sage Publications, 4.
- Polat H., Demirkol M., Özdemir T.Y., 2024. Kriz dönemlerinde okul yöneticilerinin mentorluk rollerine yönelik öğretmen görüşleri, EKEV Akademi Dergisi, (99), 130-142.
- Sak R., Şahin Sak İ.T., Öneren Şendil Ç., Nas E., 2021. Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi, Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-250, http://doi.org/10.33400/kuje.843306
- Salik Ata N., 2023. Kahramanmaraş merkezli 6 şubat depremlerinin kriz yönetimi bağlamında değerlendirilmesi, Meriç Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, 7(Özel Sayı), 59-77, https://doi.org/10.54707/meric.1327520.
- Smith L., Riley D., 2012. School leadership in times of crisis, School leadership & management, 32(1), 57-71.
- Tekin O.F., 2015. Kriz yönetimi ve kamu yönetimi için önemi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 18(2), 119-135.
- Tuncer C.O., 2022. Kamu Yönetimi Bağlamında Afet Yönetiminde Örnek Bir Uygulama: AYDES, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2022(59), 158-180, https://doi.org/10.47998/ikad.1154104.
- Tüzün I., 2023. Afet Döneminde Eğitim: 6 Şubat Depremlerinin Ardından ERG’nin Deneyimleri ve Önerileri, REFLEKTİF Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 373-381, https://doi.org/10.47613/reflektif.2023.111.
- UNESCO, 2020. School closures caused by Coronavirus (Covid-19), UNESCO, Erişim adresi: https://en.unesco.org/covid19/educationresponse.
- Unlu A., Kapucu N., Sahin B., 2010. Disaster and crisis management in Turkey: a need for a unified crisis management system, Disaster Prevention and Management: An International Journal, 19(2), 155-174.
- West H.M., 2020. Assessing School Crisis Plans: Development of the School Crisis Assessment and Logistical Evaluation, Doctoral Dissertation, Oklahoma State University.
- Yilmaz E., Yildirim A., 2023. Too little, Too late: Addressing the Roles of A School Safety Programme in Earthquake Preparedness of Elementary Students in Turkey, Asia Pacific Journal of Education, 43(4), 1049-1070.
- Yolcu A.Ç., 2018. 17 Ağustos 1999 depremi ile 23 Ekim-9 Kasım 2011 Van depremlerinin kriz yönetimi açısından karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Crisis Management in the Earthquake-Affected Region Schools
Year 2025,
Volume: 7 Issue: 2, 268 - 279
Zehra Keser Özmantar
,
Zeynep Karahan Eker
,
Özcan Kalaylı
Abstract
The February 6, 2023 Kahramanmaraş earthquakes posed a significant challenge to the continuity of education in Türkiye, bringing the preparedness of educational institutions for crises into focus. This study aims to examine the official documents sent to schools before and after the earthquake from a crisis management perspective. The research thematically analyzes official correspondence sent to schools in Kahramanmaraş, the epicenter of the earthquake during 2023, using the decimal filing system and evaluating them within the framework of a three-phase crisis management model. Findings from the study highlight the importance of proactive planning and the integration of inclusive policies into crisis management processes during earthquake periods. Additionally, the study discusses how supporting teachers’ well-being and strengthening school administrators’ leadership roles can positively contribute to post-crisis educational processes. The study offers recommendations for the development of new strategic and sustainable approaches to crisis management in education.
References
- Akar F., 2021. Kriz Yönetiminde Proaktif ve Reaktif Yaklaşım: Covid-19 Krizi Üzerine Bir Değerlendirme, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (45), 244-259, https://doi.org/10.52642/susbed.899311.
- Akın M., 2020. Afet ve acil durumlarda etkin kriz yönetimi, Yuksek Lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 118s.
- Arıcı F., Bozkaya H., Cengiz E., Kuzey M., 2023. Education in Disaster Situations: The Impact of The Kahramanmaraş Earthquake on Teachers' Experiences, Sakarya University Journal of Education, 13(4 (Special Issue-Disaster Education and Education in Disaster Regions)), 650-684.
- Arrieta T., Davies J.S., 2024. Crisis management in English local government: the limits of resilience, Policy & Politics, 1-19.
- Boin A., Hart P.T., Stern E., Sundelius B., 2005. The politics of crisis management, Public Leadership under Pressure, Cambridge University Press, https://doi.org/10.1017/CBO9780511490880
- Bozkurt Y., Akdeniz B., 2014. Bir Kamu Yönetimi Sorunsalı Olarak Çevresel Kriz Yönetimi: ABD-Türkiye Karşılaştırması, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30(30), 95-114.
- Bundy J., Pfarrer M.D., Short C.E., Coombs W.T., 2016. Crises and crisis management: Integration, interpretation, and research development, Journal of management, 43(6), 1661-1692, https://doi.org/10.1177/0149206316680030.
- Coombs W.T., 2007. Ongoing crisis communication: Planning, managing, and responding, Sage Publications.
- Çakmak G.S., 2019. Crisis preparadness in educational institution in Turkey: Perception of crisis management in private schools, Yuksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çalışkan A., 2020. Kriz yönetimi: bir ölçek geliştirme çalışması, Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(2), 108-123.
- Durusu N.T., 2006. Kriz dönemi yönetim stratejileri, Yuksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 143s.
- Elhaty I.A., Elhadary T., 2023. Online education in Turkish universities after the earthquake: the pros and cons, Journal of Survey in Fisheries Sciences, 10(4S), 330-340.
- Fearn-Banks K., 2016. Crisis communications: A casebook approach, 5th Edition, Routledge, New York, https://doi.org/10.4324/9781315684857.
- Gencer E.G., Korlu O., Kesbiç K., Akay S.S., Kotan H., Arık B.M., 2023. Eğitim izleme raporu 2023. Eğitim Reformu Girişimi, Erişim adresi: https://www.egitimreformugirisimi.org/wp-content/uploads/2023/12/EgitimIzlemeRaporu2023.pdf.
- Güngör B., 2020. Türkiye’de Covid-19 pandemisi süresince alinan önlemlerin kriz yönetimi perspektifinden değerlendirilmesi, Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, (4), 818-851.
- Harputlu M., 2017. Kriz yönetimi kapasitesinin incelenmesi ve geliştirilmesi: İzmir örneği, Yuksek Lisans Tezi, Polis Akademisi, Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, 136s.
- Hunter G.S., 2020. Developing and maintaining practical archives: A how-to-do-it manual, American Library Association.
- İrdem İ., Mert E., 2023. Deprem, dirençli kent ve acil afet yönetimi: Türkiye örneği. Kamu Yönetimi ve Politikaları Dergisi, 4(2), 241-276.
- Krippendorff K., 2004. Content Analysis: An Introduction to its Methodology (2nd Edition), Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
- Küçükakın P.M., Taştı Ö.Y., Cobanoğlu R., Gökmenoğlu T., 2024. The post-disaster response of a higher education institution in Türkiye: Insights from students and instructors, International Journal of Disaster Risk Reduction, 102, 104293.
- MEB, 2024. Deprem bölgesi illeri raporu, Millî Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
- OCHA, 2023. Türkiye: 2023 Earthquakes Situation Report No. 17, as of 6 May 2023, Erişim adresi: https://reliefweb.int/report/turkiye/turkiye-2023-earthquakes-situation-report-no-17-6-may-2023-entr
- Özalp U., Levent F., 2021. Okul müdürlerinin kriz yönetme becerilerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi, Milli Eğitim Dergisi, 50(230), 461-482.
- Özcan Ş., 2021. Etkili kriz yönetimi, İksad Yayınevi, 10.
- Özdemir L., Uçar Y., 2020. Kriz yönetimi etkinlik sistemine yönelik bir öneri, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (1), 131-164.
- Özer M., 2023. Education Policy Actions by the Ministry of National Education after the Earthquake Disaster on February 6, 2023 in Türkiye, Bartin University Journal of Faculty of Education, 12(2), https://doi.org/10.14686/buefad.1261101
- Özkan U.B., 2023. Doküman inceleme yönteminde geçerlik ve güvenirlik: eğitim bilimleri araştırmaları bağlamında kuramsal bir inceleme, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (56), 832-848.
- Patton M.Q., 2002. Qualitative research and evaluation methods, Thousand Oaks, Cal.: Sage Publications, 4.
- Polat H., Demirkol M., Özdemir T.Y., 2024. Kriz dönemlerinde okul yöneticilerinin mentorluk rollerine yönelik öğretmen görüşleri, EKEV Akademi Dergisi, (99), 130-142.
- Sak R., Şahin Sak İ.T., Öneren Şendil Ç., Nas E., 2021. Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi, Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-250, http://doi.org/10.33400/kuje.843306
- Salik Ata N., 2023. Kahramanmaraş merkezli 6 şubat depremlerinin kriz yönetimi bağlamında değerlendirilmesi, Meriç Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, 7(Özel Sayı), 59-77, https://doi.org/10.54707/meric.1327520.
- Smith L., Riley D., 2012. School leadership in times of crisis, School leadership & management, 32(1), 57-71.
- Tekin O.F., 2015. Kriz yönetimi ve kamu yönetimi için önemi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 18(2), 119-135.
- Tuncer C.O., 2022. Kamu Yönetimi Bağlamında Afet Yönetiminde Örnek Bir Uygulama: AYDES, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2022(59), 158-180, https://doi.org/10.47998/ikad.1154104.
- Tüzün I., 2023. Afet Döneminde Eğitim: 6 Şubat Depremlerinin Ardından ERG’nin Deneyimleri ve Önerileri, REFLEKTİF Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 373-381, https://doi.org/10.47613/reflektif.2023.111.
- UNESCO, 2020. School closures caused by Coronavirus (Covid-19), UNESCO, Erişim adresi: https://en.unesco.org/covid19/educationresponse.
- Unlu A., Kapucu N., Sahin B., 2010. Disaster and crisis management in Turkey: a need for a unified crisis management system, Disaster Prevention and Management: An International Journal, 19(2), 155-174.
- West H.M., 2020. Assessing School Crisis Plans: Development of the School Crisis Assessment and Logistical Evaluation, Doctoral Dissertation, Oklahoma State University.
- Yilmaz E., Yildirim A., 2023. Too little, Too late: Addressing the Roles of A School Safety Programme in Earthquake Preparedness of Elementary Students in Turkey, Asia Pacific Journal of Education, 43(4), 1049-1070.
- Yolcu A.Ç., 2018. 17 Ağustos 1999 depremi ile 23 Ekim-9 Kasım 2011 Van depremlerinin kriz yönetimi açısından karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.