CHULYM TURKS AND THEIR LANGUAGES

Year 2012, Volume: 1 Issue: 1, 67 - 84, 01.06.2012

Eyüp Bacanlı

Abstract

This paper deals with the Chulym Turkic people who live around the Southwestern Siberia and speak their endangered language. The lower Chulym clans of the Tomsk region and their language are already extinct, while the Middle Chulym clans of the Tomsk and Krasnoyarsk regions and their language are gradually vanishing. The content of the paper can be divided into two main parts: the first part broadly examines ethnonym, history, geography, population, religion and means of living of the Chulym people. The second part addresses dialectal variations, grammatical and lexical features of the Chulym Turkic language that is known only by 30-40 old people, and to what extent this language is affected by Russian. Theend of the paper presents a short text in Middle Chulym Turkic, its grammatical features, and its translation into Turkish.

Keywords

Chulym Turks, Chulym ethnonym, Chulym Turkic language, Middle Chulym dialect, phonetics, grammar, bilingualism

ÇULIM TÜRKLERİ VE DİLLERİ

Abstract

Makalede Güneybatı Sibirya’da yaşayan ve yok olma tehlikesine maruz halklardan olan Çulım Türk halkı ve dilleri ele alınmaktadır. Çulım Türklerinin Tomsk topraklarındaki Aşağı Çulım boyları ve dilleri tamamen yok olmuştur. Yine Tomsk ve Krasnoyarsk topraklarında yaşayan Orta Çulım boyları ve lehçeleri ise yok olmak üzeredir. Makalenin başlıkları iki ana bölüme ayrılabilir. İlk bölümde genel olarak Çulım Türklerinin etnonimi, tarihi, yaşam bölgeleri, nüfusları, dinleri ve geçim kaynakları üzerinde durulmaktadır. İkinci bölümde Çulım Türk dilinin lehçesel farklılıkları, günümüzde 30-40 civarında yaşlı insanın bildiği Orta Çulım Türkdilinin gramer ve sözlük özellikleri ve bu dilin Rusçadan ne ölçüde etkilendiği irdelenmektedir. Makalenin sonunda Orta Çulım Türk dilinde kısa bir metin, onun Türkiye Türkçesine aktarımı ve gramatikal özellikleri sunulmaktadır.

Keywords

Çulım Türkleri, Çulım etnonimi, Çulım Türk dili, Orta Çulım lehçesi, fonetik, gramer, iki dillilik