Gagavuz Dil ve Halk Kültürü Derlemeleriyle İlgili Önemli Bir Yayın

Year 2020, Issue: 49, 237 - 244, 16.03.2020

Nail Tan

https://doi.org/10.24155/tdk.2020.137

Abstract

Gagavuz Türkçesi, UNESCO’nun belirlediği “Tehlikedeki
Dünya Dilleri” ailesine mensuptur ve Türkiye Türkçesine çok yakın
bir lehçe konumundadır. Korunması ve yaşatılması için tedbir alınması
kararlaştırılmıştır. Bu karar doğrultusunda Moldova’da Gagauzluk Cümne
Birlii/ Gagavuzluk Halk Derneği Başkanı Todur Zanet’in önderliğinde
2016 yılında “Gagavuzların Kayıp Olan/Kaybolmaktaki Dilinin ve Kültürel
Âdetlerinin Moldova’da Korunması” adıyla bir proje hazırlanmış, ABD
Moldova Büyükelçiliği Kültürel Koruma Fonunun maddi desteğiyle hazırlanan
üç ciltlik külliyat, dört dilde (Gagavuz Türkçesi, İngilizce, Romence
ve Rusça) yayımlanmıştır. Kitabın künyesi şöyledir:
Gagauzların Kayıp Olan Dilinin Hem Kültüra Adetlerinin Moldova’da
Korunması, başredaktör Todur Zanet;
C I: Gagavuz Halk Masalları, Kişinev 2017, 584 s.
C II: Gagavuz Türküleri, Söyleyişleri, Bilmeceleri, Kişinev 2017, 656 s.
C III: Gagavuz Yortuları, Adetleri, Sıraları, Kişinev 2017, 648 s.
Külliyat, yazılı ve sözlü kaynaklardan yararlanılarak oluşturulmuş;
Ukrayna ve Bulgaristan Gagavuzlarından yapılmış ve yayımlanmış derlemelerden
de yararlanılmıştır. Gagavuz Türkçesi metinlerin çoğu Todur
Zanet tarafından kaleme alınmış, geriye kalanının ise redaksiyonu üstlenilmiştir.
Tanınmış Gagavuz ressam Dimitri Savastin, nefis resimleriyle
kitabın değerini artırırken, çok sayıda fotoğraf, çizim de kullanılmıştır. Her
cildin sonunda, kaynakça ve o cildin hazırlanmasında emeği geçenlerle
ilgili bilgi bulunmaktadır.

Keywords

Gagavuzyeri, Gagavuz Türkçesi, Todur Zanet, Gagavuz Türküleri