ARIMA Modeli ile Türkiye Soya Üretim ve İthalat Projeksiyonu

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 1, 24 - 31, 27.06.2016

İlkay Uçum

Öz

Türkiye,
iklim ve toprak özellikleri dikkate alındığında, yağlı tohumlu bitkilerin
üretimi bakımından büyük bir potansiyele sahiptir. Ancak bu potansiyele rağmen
iç talebi karşılayacak düzeyde üretim gerçekleştirilememektedir. Gerek
beslenme, gerek sanayi hammaddesi olarak önemli bir yere sahip olan soya ise
yağlı tohumlu bitkiler arasında en yüksek protein oranına sahip bitkidir. Bu
çalışmanın amacı Türkiye’de soya üretiminde mevcut durumun incelenmesi ve
geleceğe yönelik üretim tahminlerinin yapılmasıdır. Soya üretim ve ticaretinin
gelecek beş yıllık dönemini tahmin etmek amacı ile TÜİK (üretim) ve FAO (ithalat)
istatistik sitelerinden alınan zaman serileri kullanılmıştır. Soya üretim ve dış ticaret miktarlarının tahmin edilmesinde ARIMA
modeli kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yağlı Tohumlar, Soya, ARIMA

Kaynakça

• Amin, M., Amanullah, M., Akbar, A. 2014. Time Series Modeling For Forecasting Wheat Production of Pakistan. The Journal of Animal & Plant Sciences, 24(5):Page:1444-1451, ISSN: 1018-7081.
• Anonim, 2014. 2014 Yılı Ayçiçeği Raporu, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Koperatifçilik Genel Müdürlüğü.
• Çelik, Ş. 2015. Türkiye’de Bal Üretiminin Zaman Serisi İle Modellenmesi. SAÜ Fen Bilimleri Dergisi 19. Cilt, 3. Sayı, s. 377-382.
• Gee, D. 2011. Soybeans in The Australıan and Global Market.
• Kaynar, O., Taştan, S., 2009. Zaman Serileri Tahmininde Arıma-Mlp Melez Modeli, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 3.
• Kumar, M., Madhu, A. 2012. An Applicatıon of Tıme Series Arıma Forecastıng Model For Predicting Sugarcane Production in İndia.
• Öner, T., 2006. Soya Sektör Raporu, İTO.
• USDA, 2015.http://apps.fas.usda.gov/psdonline [Erişim: 22.03.2016 ].