Evaluation of Agricultural Land of NUTS-2 Regions in Turkey with Location Quotient Method

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 36 - 48, 29.06.2020

Okan Murat Dede

Öz

Although the agricultural sector is the most strategic sector in terms of providing the most basic needs of the humankind, it can not get the value and priority it deserves as it does not create so much value added. Global climate change and increasing population increase the importance of agricultural production. In general, in the world, and in particular in Turkey, each region has a unique traditional crop production pattern. However, in order to ensure the sustainability of the agricultural sector and to increase the value added, practices such as greenhouse cultivation and organic agriculture are carried out and agricultural areas are being differentiated. The purpose of this study is to interpret the change of agricultural land of NUTS-2 regions of Turkey from the beginning of 21th century and contemporary condition, using “location quotient” technique. The method in the study is the application of location quotient technique to different croplands in NUTS-2 regions in the years 2000, 2008 and 2017. Thus, agricultural domination areas in general has tried to determined in Turkey. As a result, it will be revealed which regions have the potential to concentrate on which crop patterns for regional agricultural policies. The importance of the study comes from the introduction of the concept of “dominant space” to the relevant literature for the first time using the location coefficient. When used for agricultural production area, the concept of dominant area refers to a concentration, specialization value rather than the largest production area. Definite dominant areas in terms of agricultural land use in different regions can also be an important cornerstone in terms of establishing regional agricultural policies.

Anahtar Kelimeler

Agricultural areas, NUTS-2 regions, Location quotient technique, Dominant area

Türkiye Düzey-2 Bölgelerinde Tarım Alanlarının Yerseçim Katsayısı Metodu ile Değerlendirilmesi

Öz

Tarım sektörü, insanın en temel ihtiyacının sağlanması bakımından en stratejik sektör olmasına karşın fazla bir katma değer yaratmadığından hak ettiği değer ve önceliği alamamaktadır. Küresel iklim değişikliği ve artan nüfus, tarımsal üretimin önemini artırmaktadır. Genelde dünyada, özelde Türkiye’de her bölgenin kendine özgü geleneksel bir bitkisel üretim deseni bulunmaktadır. Bununla birlikte tarım sektöründe bitkisel üretimin sürdürülebilirliğinin sağlanması ve katma değerin artırılması için seracılık, organik tarım gibi uygulamalar gerçekleştirilmekte, bunlar için tarım alanları farklılaştırılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin Düzey-2 bölgelerinde tarım alanlarının 21. yüzyılın başından bu yana olan değişimlerinin ve bugünkü mevcut durumunun “Yerseçim Katsayısı” kullanılarak yorumlanmasıdır. Çalışmada metot, yerseçim katsayısı tekniğinin Düzey-2 bölgelerinde farklı tarımsal alanlar için 2000, 2008 ve 2017 verileri üzerinde uygulanmasıdır. Böylece, Türkiye genelinde tarımsal hâkim alanlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Sonuçta, bölgesel tarım politikaları için hangi bölgelerin tarımsal alan olarak hangi ürün deseninde yoğunlaşma potansiyeline sahip olduğu da ortaya çıkacaktır. Çalışmanın önemi, Yerseçim Katsayısı kullanarak “hâkim alan” kavramını ilk defa ilgili yazına tanıtmasından gelmektedir. Tarımsal üretim alanı için kullanıldığında, hâkim alan kavramı en fazla üretim yapılan alandan ziyade bir yoğunlaşma, ihtisaslaşma değerini ifade etmektedir. Farklı bölgelerde tarımsal üretim açısından hâkim alanların bilinmesi, bölgesel tarımsal politikaların oluşturulması açısından da önemli bir köşe taşını oluşturabilir.

Anahtar Kelimeler

Tarım alanları, Düzey-2 bölgeleri, Yerseçim katsayısı tekniği, Hâkim alan

Kaynakça

• Akgül B., Efe M., 2010. Kalkınma Ajanslarının Bölge Planlamasındaki Yeri, s: 415-446.
• Akgül, B., ,Uzay, N., (Eds), Türkiye’de Bölgesel Kalkınmanın Yeni Örgütleri Kalkınma Ajansları, Bursa, Ekin Basım Yayın Dağıtım, 768s.
• Aydın, Z., 2018. Çağdaş Tarım Sorunu, Ankara. İmge Kitabevi, 335 s.
• Dinler, Z., 2012. Bölgesel İktisat (9. Basım), Bursa. Ekin Kitabevi, 499 s.
• Durmuş, E., Yiğit, A., 2014. Türkiye’nin Tarım Yöreleri ve Bölgeleri, Ankara. Nobel Yayınları, 242 s.
• Er, C., Başalma, D., 2008. Organik Tarımdaki Gelişmeler, Ankara. Nobel Yayın Dağıtım, 309 s.
• Isserman, A. M., 1977. The Location Quotient Approach for Estimating Regional Economic Impacts, Journal of the American Institute of Planners 43, 33-41. New York State Department of Labor, 2017. Location Quotients: A Statewide and Regional Analysis, https://labor.ny.gov/stats/PDFs/Location-Quotients-A-Statewide-and-Regional-Analysis.pdf , Erişim: 01.02.2019.
• Nijkamp, P., 1978. A Spatıal Complex Analysis of Agglomeration and Settlement Patterns, http://pure.iiasa.ac.at/id/eprint/988/1/RM-78-009.pdf, Erişim: 02.02.2019.
• Uzay, N., 2010. Kalkınma Ajanslarına Genel Bir Bakış, s:3-24.