Tarımsal Kredi Kullanımının Belirleyicileri: Giresun Fındık Üreticileri Örneği

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 43 - 55, 30.06.2023

Çağlar Orak , Emine Tahsin

Öz

Finansal varlıkların ekonomideki reel değişkenleri belirleme gücünün giderek artması ve belirleyici olması finanslaşma olgusu çerçevesinde ele alınmaktadır. Türkiye özelinde de 24 Ocak kararları birlikte hız kazanan tarımsal piyasalara yönelik liberalizasyon politikaları sonucunda tarımsal kredilerin dağıtımını farklılaşmıştır. 2001 krizinin ardından özel bankaların tarımsal kredilerin dağıtımında belirleyici olmaya başlaması tarımda finanslaşmanın yeni bir boyutunu temsil etmektedir. Araştırma bu olgulardan yola çıkarak Giresun ili özelinde fındık üreticilerinin tarımsal kredileri kullanma biçimlerini analiz etmeyi hedeflemektedir. Giresun ilinde fındık üreticilerinin krediler aracılığı ile finansallaşmasını ele alan bu çalışmada, fındık üreticilerinin kredi kullanımını belirleyen faktörler araştırılmıştır. Anket yöntemi ile yürütülen çalışma sonucunda Giresun’daki fındık üreticilerinin kredi kullanımlarının eğitim, yaş, mülk durumu değişkenlerinden bağımsız olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen anket verileri ile gerçekleştirilen regresyon analizi sonucunda, analize dahil edilen bağımsız değişkenler olan fındık üretim gelirleri, üretim masraflarının, bağımlı değişken olan kullanılan kredi miktarını doğrudan ve olumlu etkilediği tespit edilmiştir. Bunun sonucunda Türkiye’de gıdada dışa bağımlılık ve gıda güvenliği gibi sorunların kaçınılmaz hale gelmemesi için devletin erişilebilir, düşük maliyetli tarımsal finansman politikaları uygulaması gereklidir.

Anahtar Kelimeler

Finansallaşma, Tarım, Tarımsal Finansallaşma, Tarımsal Krediler

The Determinants of Agricultural Credit: The Case of Hazelnut Farmers in Giresun Province

Öz

The decisive characteristics of financial aspects on real economic variables have commonly been taken into account under the financialization framework. Türkiye's agricultural liberalization, accompanied by the January 24 reforms, resulted in a rapid shift in the distribution of agricultural credits. The aftermath of the 2001 financial crisis enabled private banks to play a vital role in agricultural credit distribution, which represents a paradigm shift in agricultural financilaziton. This paper investigates the main determinants of hazelnut farmers' credit usage in Giresun province, Türkiye. After conducting surveys of farms to obtain relevant data for analysis, it is documented that age, education, and property status variables were not related to credit usage. However, multiple regression analyses revealed that credit usage of hazelnut farmers in Giresun province was significantly affected by production cost and production revenue. Hence post 1980 period in Türkiye experienced the enaction of neo-liberal policy which resulted in immense and constant external dependence on agriculture and food security issues. Undeniably, affordable, farmer-centered, and accessible financing policies ought to be implemented in Türkiye.

Anahtar Kelimeler

Financialization, Agriculture, Agricultural Financialization, Agricultural Credit

Kaynakça

• Aglietta, M. (2000). Shareholder Value and Corporate Governance: Some Tricky Questions. Economy and Society, 29(1), 146-159. doi:10.1080/030851400360596
• Aladejebi, O. J., Omolehin, R. A., Ajiniran, M. E., Ajakpovi, A. P. (2018). Determinants of Credit Acquisition and Utilization among Household farmers in the Drive towards Sustainable Output in Ekiti State, Nigeria. International Journal of Sustainable Development, 11(9), 25-36. https://ssrn.com/abstract=3286491 adresinden alındı
• Alkan, I., Kılıç, O. (2007). Samsun İli Terme İlçesinin Ova ve Yüksek Kesimindeki Fındık İşletmelerinin Karşılaştırmalı Ekonomik Analizi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 22, 171-178. https://dergipark.org.tr/tr/pub/omuanajas/issue/20227/214337 adresinden alındı
• Artukoğlu, M., Adanacıoğlu, H., Güneş, E. (2017). Türkiye'de Tarımsal Kredi Performansının Çok Boyutlu Ölçekleme Yaklaşımıyla Analizi. Tarım Ekonomisi Dergisi , 23(2), 195-204. doi:10.24181/tarekoder.364932
• BIS. (2022, Mart 12). About Credit Statistics. https://www.bis.org/statistics/about_credit_stats.htm?m=2673 adresinden alındı
• BDDK. (2022, Haziran 18). Haziran 22, 2022 tarihinde BDDK Aylık Bankacılık Sektörü Verileri (Temel Gösterim): https://www.bddk.org.tr/BultenAylik adresinden alındı
• Berk, A. (2019). A Research on Determination of Farmer’s Preference and Their Problems in Credit Use. 3thInternational Conference on Food and Agricultural Economics (s. 86-94). Alanya: ECONAGRO. doi:10.22004/ag.econ.296775
• Cinemre, H., Kılıç, O. (2015). Tarım Ekonomisi (5. b.). Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Clapp, J. (2014). Financialization, Distance and Global Food Politics. The Journal of Peasant Studies, 41(5), 797-814. doi:10.1080/03066150.2013.875536
• Coleman, W. D., Grant, W. P. (1998). Policy Convergence and Policy Feedback: Agricultural Finance Policies in a Globalizing Era. European Journal of Political Research, 34(2), 225-247. doi:10.1111/1475-6765.00406
• Davis, G. F. (2009). Managed By the Markets : How Finance Reshaped America. Oxford: Oxford University Press.
• Epstein, G. (2001). Financialization, Rentier Interests, and Central Bank Policy. Financialization of World Economu (s. 1-43). Amherst: PERI. doi:10.4337/9781788978415.00024
• Erdal, B., Tipi, T. (2020). Factors Affecting Credit Use for Fruit Farms: The Case of Bursa. Journal of Biological and Environmental Sciences, 14(41), 81-89. http://hdl.handle.net/11452/21401 adresinden alındı
• Fairbairn, M. (2013). “Just another asset class”?: Neoliberalism, finance, and the construction of farmland investment. S. Wolf, & B. Alessandro içinde, The neoliberal regime in the agri-food sector: Crisis, resilience, and restructuring (s. 245-262). Routledge. doi:10.4324/9780203583111
• Fairbairn, M. (2014). "Like Gold With Yield": Evolving Intersections Between Farmland and Finance. Journal of Peasant Studies, 41(5), 777-795. doi:10.1080/03066150.2013.873977
• Field, A. (2013). Discovering Statistics Using IBM Spss Statistics (4. b.). London: Sage.
• Fuchs, D., Meyer-Eppler, R., Hamenstädt, U. (2013). Food for Thought : The Politics of Financialization in The Agrifood System. Competition and Change, 17(3), 219-233. doi:10.1179/1024529413Z.00000000034
• Ghosh, J. (2010). The Unnatural Coupling: Food and Global Finance. Journal ofAgrarian Change, 10(1), 72-86. doi:10.1111/j.1471-0366.2009.00249.x
• Hannanu, B., Abdallah, A.-H., Zakaria, H. (2015). Factors Influencing Agricultural Credit Demand in Northern Ghana. African Journal of Agricultural Research, 10(7), 645-652. doi:10.5897/AJAR2014. 9330
• Hayran, S., Gül, A. (2018). Mersin İlinde Çiftçilerin Tarımsal Kredi Kullanım Kararlarını Etkileyen Faktörler. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1), 271-277. doi:10.21597/jist.407885
• Hobsbawm, E. (1995). Age of Extremes - the Short Twentieth Century : 1914-1991. London: Abacus.
• Kalaycı, Ş. (2018). Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (9. b.). Anakara: Dinamik Akademi.
• Katchova, A. L. (2005). Factors Affecting Farm Credit Use. Agricultural Finance Review, 65(Haziran), 17-29. doi:10.1108/00214660580001164
• Kim, H.-Y. (2013). Statistical Notes for Clinical Researchers: Assessing Normal Distribution (2) Using Skewness and Kurtosis. Restorative Dentistry & Endodontics, 52-54. doi:10.5395/rde.2013.38.1.52
• Lapavitsas, C. (2009). Financialisation, or the Search for Profits in the Sphere of Circulation. EKONOMIAZ, 72(3), 98-119. doi:10.1163/156920609X436153
• Martin, S., Clap, J. (2015). Finance for Agriculture or Agriculture for Finance? The Journal of Agrarian Change, 15(4), 549-559. doi:10.1111/joac.12110
• Nouman, M., Fahad Sıddıqi, M., Asım, S., Hussain, Z. (2013). Impact of Socio-Economic Characteristics of Farmers. Sarhad Journal of Agriculture, 29(3), 469-476. https://ssrn.com/abstract=2336223 adresinden alındı
• OECD. (2002). OECD Economic Surveys: Turkey 2002. Paris: OECD Publishing. doi:10.1787/eco_surveys-tur-2002-en.
• Özdamar, K. (2015). Paket Verileri İle İstatistiksel Veri Analizi (10. b., Cilt 1). İstanbul: Kaan.
• Philips, K. (1993). Boiling Point : Democrats, Republicans and The Decline of Middle Class Prospertity (1. b.). New York: Random House.
• Rad, S., Aydoğdu, C. (2019). Tarımsal Finansman: Mersin İlinde Tarımsal Kredi Kullanımı. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 5(2), 58-67. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tead/issue/50910/664327 adresinden alındı
• Sothorn, K. (2019). The Use of Credit by Rice Farmers in Takeo. R. Cramb içinde, White Gold: The Commercialisation of Rice Farming in the Lower Mekong Basin (s. 309-326). Beach: Palgrave Macmillan.
• Türker, M., Akdemir, Ş. (2017). Structural Characteristic of Agricultural Sector in Terms of Access to Agricultural Credits in Turkey. New Medit(Aralık), 66-72. doi:10.30682/nm1801e
• Visser, O. (2015). Finance and The Global Land Rush: Understanding The Growing Role of Investment Funds In Land Deals and Large-scale Farming. Canadian Food Studies, 2(2), 278–286. doi:10.15353/cfs-rcea.v2i2.122
• Williams, J. W. (2014). Feeding Finance: A Critical Account of The Shifting Relationships Between Finance, Food and Farming. Economy and Society, 43(3), 401-431. doi:10.1080/03085147.2014.892797
• Wise, J. O., Brannen, R. L. (1983). The Relationship Of Farmer Goals And Other Factors To Credit Use. Southern Journal of Agricultural Economics, 15(2), 1-6. doi:10.22004/ag.econ.30155