SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNDEKİ SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ: ÖĞRETİM ELEMANLARININ GÖRÜŞLERİ

Yıl 2010, Cilt: 8 Sayı: 4, 839 - 867, 01.12.2010

Kaya Yılmaz

Öz

Bu çalışma, daha etkili bir sosyal bilgiler eğitimi için gerekli koşulların belirlenmesine yardımcı olmak amacıyla sosyal bilgiler eğitimcilerinin alanda gördükleri sorunları ve çözüm önerilerini ortaya koymaktadır. Nitel araştırma deseninin kullanıldığı bu araştırmada, amaçlı bir örneklem seçimi ve yarı yapılandırılmış bir görüşme protokolü kullanılmıştır. Araştırma verileri, verilerdeki gizli temaları tespit etmede etkili olan sürekli karşılaştırma yöntemiyle analiz edilmiştir. Verilerin analizi sonucunda, alandaki sorunlar (1) eğitim sistemi ve politikası, (2) akademisyenler, (3) öğrenciler ve (4) öğrenme ortamı, eğitim araçları ve kaynaklara erişimle ilgili olmak üzere dört ana kategoride toplanmıştır. Akademisyenlerin alandaki problemlere ilişkin görüşleri ve çözüm önerileri kendi görüşlerinden alıntı yapılarak açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal bilgiler eğitimi, ilköğretim, akademisyen görüşleri, eğitimsel sorunlar, program geliştirme

ISSUES AND SUGGESTED SOLUTIONS IN SOCIAL STUDIES EDUCATION: VIEWS OF TEACHING FACULTY

Öz

This study explored social studies educators’ viewpoints on the problems and
constraints confronting social studies education in Turkey and their suggestions for
solving them. Qualitative research methods were used for carrying out the study
based on a purposeful sampling procedure and semi-structured interviews.
Interview transcripts were analyzed through the strategies of inductive qualitative
data analysis which yielded four categories of problems as to the (1) educational
administration and policy, (2) social studies educators, (3) students, and (4)
learning environment, educational tools and access to resources. Participants’
views of the problems were documented with the extracts from their own words.

Anahtar Kelimeler

Social studies education, elementary education, academicians’ viewpoints, educational problems, curriculum development

Kaynakça

• Aykaç, N. (2007). İlköğretim sosyal bilgiler dersi eğitim-öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(22), 46– 73.
• Bay, E. T., M. N. ve Gençdoğan, B. (2005). Üniversite öğrencilerin ders çalışma becerilerinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14), 94– 105.
• Charmaz, C. (2006), Constructing grounded theory: A practical guide through qualitative analysis. Thousand Oaks: Sage Publications.
• Coffey, A., Atkinson, P. (1996). Making sense of qualitative data: complementary research strategies. Thousand Oaks, CA. Sage Publications.
• Çınar, O., Teyfur, E. ve Teyfur, M. (2006). İlköğretim okulu öğretmen ve yöneticilerinin yapılandırmacı eğitim yaklaşımı ve programı hakkındaki görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 47–64.
• Demircioğlu, İ. H. (2006). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal bilimler hakkındaki görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), 161–172.
• Dewey, J. (1916). Democracy and education. New York: Free Press.
• Dönmez, C. (2003). Sosyal bilgiler programının (1998) değerlendirilmesi ve ders kitapları. İçinde: C. Şahin (Ed.), Sosyal Bilgiler Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu. Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık.
• Dönmez, C. (2003). Sosyal bilimler ve sosyal bilgiler kavramları. İçinde: C. Şahin (Ed.), Sosyal Bilgiler Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu. Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık.
• Eraslan, L. (2004). Öğretmenlik mesleğine girişte Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) yönteminin değerlendirilmesi [Electronic version]. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi www.insanbilimleri.com (07.05.2008).
• Gürsoy, H. (2003). Öğretmen yetiştirmede sorunlar ve öneriler. Çağdaş Eğitim Dergisi, 28(299), 28–35.
• Kan, Ç. (2006). Etkili sosyal bilgiler öğretimi arayışı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2), 537–544.
• Kayabaşı, Y. (2007). Öğretimin değerlendirilmesinde güncel sorunlar ve sistemde yapılması mümkün düzeltmeler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 537– 548.
• Marshall, C., Rossman, G. B. (1999). Designing qualitative research (3rd ed.). Thousand Oaks: Sage Publication.
• Miles, M. B., Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2nd ed.). Thousand Oaks: Sage Publications.
• NCSS [National Council for the Social Studies] (1993), Position statement: A vision of powerful teaching and learning in the social studies: Building social understanding and civic efficacy. Social Education 57(5), 213–23.
• Öztürk, C., Ünal, S. (1998). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersine karşı tutumu. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1).
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods (3rd ed.). Thousands Oaks: Sage Publications.
• Sağlamer, E. (1980). İlkokulda sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Tek Işık Matbaası Yayınları.
• Stenbacka, C. (2001). Qualitative research requires quality concepts of ıts own. Management Decision, 39(7), 551–555.
• Taş, M. A. (2004). Sosyal bilgiler öğretmenliği eğitimi program standartlarının belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(1), 28–54.
• Yılmaz. K. (2008). Social studies teachers‟ views of learner-centrered instruction. European Journal of Teacher Education, 31(1), 35–53.
• YÖK (1998). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. http://www.yok.gov.tr/egitim/ogretmen/ogretmen_yetistirme_lisans/giris.do c (25.07.2008).