MÜZE VE EĞİTİM

Yıl 2005, Cilt: 3 Sayı: 4, 487 - 501, 01.12.2005

Melek Şahan

Öz

Çalışmanın amacı, müzede çok yönlü ve etkili öğrenmenin önemini ve yararlarını pekiştirmektir. Bu çalışmada, dar kapsamda müzenin anlamı, müze-eğitim ilişkisinin kavram olarak içeriğinden söz edilmektedir. İlk kurulan eğitim müzelerinden örneklerle müze ve eğitim ilişkisinin gerekliliği vurgulanmaktadır. Türkiye müzelerinin genel olarak eğitim amaçlı ilk çalışmalarına değinilirken, Avrupa ve Amerikan müzelerinin eğitsel çalışmalarının yanı sıra sanat eğitimine ilişkin çalışmalarına da örnekler verilmektedir. Daha geniş kapsamda müzelerin kendi birikimleri ve etkinlikleri ile ilgili işlevleriyle birlikte gelişen ve genişleyen eğitimle ilgili işlevlerine yer verilmektedir. Eğitimle ilgili işlevleri, bu konuyla ilgili yapılmış olan araştırma örnekleriyle birlikte verilmektedir. Ayrıca çok yönlü öğrenme ve yaşam alanı olan müzelerin öğretime ve eğitime katkısı irdelenmektedir. Bu konuda, müzelerde, eğitimle ilişkili olarak yapılan uygulamalı çalışmaların sonuçlarına yer verilmektedir. Müzelere yapılan okul ziyaretlerinin katkısı, burada yer alan koleksiyonların okul müfredatıyla ilişkilendirilerek eğitime desteği örneklerle vurgulanmaktadır. Müzede öğrenme kapsamında, müzelerin sınıf ortamında sağlanamayan veya ortaya çıkarılamayan yetenek ve becerileri ortaya çıkarmadaki rolü, gerçek nesnelerle karşılaşmanın sağladığı olanaklar, müze-okul işbirliği sonucu sınıfta başarmanın çok zor olduğu nitelikleri müzelerin sunabilmesi ve tüm bunlarla birlikte getirdiği tecrübeler ifade edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Müze, eğitim, müzede öğrenme

MUSEUM AND EDUCATION

Öz

The aim of this study is to emphasize the importance and benefits of multi dimensional and effective learning in museums. The definition of museum and the content of museum-education relationship is mentioned as a concept. The necessity of forming a relation between museum and education is emphasized with examples of the first established museums. While the first studies of Turkish museums with the aim of education are mentioned, examples are given for the artistic studies of European and American museums as well as educational ones. In a wider sense, the educational functions of museums that are developing in addition to their own experiences and activities are studied. Their educational functions are given with the examples in the research done about this topic. Also, the contribution of the museums which are multiple learning and living environment to teaching and education are considered. With respect to this, results of the applied works done in the museums related to education are also included. The contribution of schools’ visit to museums and the support of relating the collections that are displayed with the school curriculum are indicated with examples. With learning in the museum, the role of the museums indicating the talent and ability which is not obtained in the classroom, opportunities provided as a result of encountering with the real objects, presenting the qualities which are hard to succeed in the classroom as a result of museum- school cooperation and the experiences that all brings is stated.

Anahtar Kelimeler

Museum, education, learning in museum

Kaynakça

• Ad güzel, H. Ve Öztürk, F. (1999). Türk E itim Dü üncesinde Okul Müzesinden Müze Pedagojisine De i im.
• E itim ve Bilim 14 (114) 73-81.
• Allan, A. D. (1963). Müzelerin Te kilatlanmas -Pratik Ö ütler. UNESCO, ICOM Türkiye Millî Komitesi Yay nlar s.5-19.
• Ar kan, A. (2001). Yedi Oniki Ya Aras Çocuklara Çizgi Film Yöntemi &le Müze E itiminin Verilmesi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yay mlanmam Yüksek Lisans Tezi.
• Ata, B. (2002). Müzelerle ve Tarihî Mekânlarla Tarih Ö retimi: Tarih Ö retmenlerinin “Müze E itimine” &li kin Görü leri. Ankara:G.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Yay mlanmam Doktora Tezi.
• Atagök, T. (1999). Ya ayan Müze ve E itim. Sanat Dünyam z 71 223-227.
• Atagök, T. (1999b). Yeniden Müzecili i Dü ünmek. stanbul: Y ld z Teknik Üniversitesi Bas m Yay n Merkezi.
• Atasoy, S. (1978). E itim Kurumu Olarak Müzeler. Arkeoloji ve Sanat 1 (1). 20-22.
• Atasoy, S. (1999). Müzecilikten Yans malar. stanbul: Anka Yay nlar
• Baltac o lu, . H. (1998). Hayat m. stanbul: Dünya Yay nlar .
• Benu ur, P. (2000). Arkeoloji Müzelerinin Çocuklara Yönelik Faaliyetleri. Ankara: Ankara Üniversitesi
• Sosyal Bilimler Enstitüsü Yay mlanmam Yüksek Lisans Tezi.
• Carr, D. (2001). A Museum is an Open Work. International Journal of Heritage Studies 7 (2) 173-183.
• Coremans, P. (1963). Laboratuar ve Görevi. Müzelerin Te kilatlanmas . Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Danois, E. B. (2004). Maryland Schools Embrace Black History. Crisis 111 (1) 14-15.
• Dow, P. B. (1993). Teaching With Objects: No Fault Learning? Social Studies 84 (5) 230-231.
• Earl, A. (1997). Müze Pedagojisi ngiltere’de Nas l Geli ti? Tarih Konu an Drama. Drama Maske Müze. Dizisi VI. Uluslar Aras E itimde Drama Semineri. Ankara: Türk-Alman Kültür leri Kurulu Yay n 12. nci San. Der.
• Eliot, I. (1996). Welcome to The Garbage Museum. Teaching PreK-8 26 (7) 42-45
• Gerçek, F. (1999). Türk Müzecili i. Ankara: Kültür Bakanl Yay nlar .
• Greg, H. (2001). Museums, Means and Ends. Ethos 9 (1) 31-32.
• Gürel, H. N. (2001). Yayg n Sanat E itiminde Sanal Ortamlar n Köprü levi. 2001 &stanbul Sanat Fuar Paneli.
• Hein E. G. (1998). Learning in The Museum. London and New York: Routledge
• Hicks, E. C. (1986). Museums and Schools as Partners. Eric Digest. ERIC Clearinghouse on
• Information Resources. New York
• Hooper-Greenhill, E. (1994). Museum Education:Past, Present and Future. Towards The Museum of The
• Future. R. MILLES, L. ZAVALA (Eds). London and New York: Routledge
• Hooper-Greenhill, E. (1999). Müze ve Galeri E itimi. Çev. Meltem Ö. Evren ve Emine G. Kapç , Yay. Haz.
• Bekir ONUR, Ankara: A.Ü. Çocuk Kültürü Ara t rma ve Uygulama Merkezi Yay nlar .
• Karaer, Z. (2004). Müzeleri Çocuklara Sevdirmeliyiz. http://www.evrensel.net
• Kele , V. (2000). Modern Müzecilik ve Türk Müzecili i. http://sosyalbilimler.atauni.edu.tr/yayinlarmodernmuzecilikveturkmuzeciligi.html
• Kuruo lu, N. (2002). Müzelerin E itim Ortam Olarak Kullan m . Uluda Üniversitesi E itim Fakültesi Dergisi 15 (1) 275-285.
• Madran, B. (1999). Müze Türleri. Yeniden Müzecili'i Dü)ünmek. Der. Tomur ATAGÖK. stanbul: Y ld z Teknik Üniversitesi Bas m Yay n Merkezi s.3-20.
• Mercin, L. (2002). Anadolu Güzel Sanatlar Liselerinde Müzelerin Sanat E itimi Amaçl Kullan lmas na &li kin Yönetici ve Ö retmenlerin Görü lerinin De erlendirilmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi E itim Bilimleri Enstitüsü Yay mlanmam Yüksek Lisans Tezi.
• Modan, A. (1995). Psikoloji Müzeye Giriyor. Siyah Beyaz Gazetesi. 26.10.1995
• ODTÜ Geli tirme Vakf Ankara Okullar Müze E itimi Uygulamalar : http://www.erg.sabanc univ.edu/iok2004/bildiriler/Nurgul%20Ugur.doc
• Özsoy, V. (2002). Sanat (Resim) E itiminde Müze ve Okul Birli i ve Müzeye Dayal Baz Ö retim
• Yöntemleri. Millî E'itim
• Paulson, P. (2003). New Standards for Arts Teachers. Teaching Artist Journal 1 (1) 45-49.
• Podhurst, J. (2001). The Junior Gallery a Hands-On Space For Learning and Creating. Arts & Activities 130 (1) 42-44.
• Rahmi Koç Müzesi: http://www.rmk-museum.org.tr/turkce.education
• Rebetez, P. (1969). Bir Müze Nas l Ziyaret Edilir? Ankara: MEB Talim ve Terbiye Dairesi Ara t rma ve De erlendirme Bürosu
• Rice, D. (1995). Museum Education Embracing Uncertainty. Art Bulletin 77 (1) 15-20
• Riviere, G.H. (1962). Müzelerin E itimdeki Rolü Hakk nda. Unesco Bölge Semineri (Çev. Selma NAL)
• stanbul: Icom Millî Komitesi Yay nlar 1
• Rose, T. H. (1958). Müzeler ve Ö retmen. Ankara: Maarif Bas mevi 7-13.
• Safran, M. Ve Ata, B. (1998). Okul D Tarih Ö retimi. G.Ü. Gazi E itim Fakültesi Dergisi 18 (1) 87-94.
• San, . (1998). Müze E it Bilimi Nas l Geli ti? Milliyet Sanat 444
• Seidel, H. ve Hudson, K. (1999). Müze E itimi ve Kültürel Kimlik. Uluslar Aras &ki Çal ma Raporu. Yay. Haz. Bekir Onur. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yay nlar No:12
• Shields, C. J. (1992). Science Museums: Education or Entertainment? Curriculum Review 32 (3) 9-12.
• Sternberg, S. (1989). The Art of Participation. Museum Education History, Theory and Practice. N. BERRY, S. MAYER (Eds). Virginia: Reston
• Sözen, M. Ve U ur T. (1987). Sanat Kavram ve Terimleri Sözlü ü. stanbul: Remzi Yay nevi.
• Topall , K.Ö. (2001). &lk ve Orta Dereceli Okullarda Güzel Sanatlar E itimi Kapsam nda Müze E itiminin Rolü ve Önemi. Ankara: Gazi Üniversitesi E itim Bilimleri Enstitüsü Yay mlanmam Yüksek Lisans Tezi
• Yücel, E. (1999). Türkiye’de Müzecilik. stanbul: Arkeoloji ve Sanat Yay nlar .