Examination of the Hope Levels of Cancer Patients’ Caregivers

Yıl 2016, Cilt: 14 Sayı: 2, 109 - 127, 03.05.2017

Hifa Nazile Yıldız , Hayriye Güzin Subaşı Selma Tekin

Öz

The aim of this study is to examine the hope level of cancer patients’ caregivers in terms of their attitudes towards cancer treatment and various demographic variables (gender, social security, perceived socio-economic level, level of development of the patient, repetition of the patient's disease, the transportation where the patients were treated, the educational status) This study is a descriptive survey model inquiry. The "Dispositional Hope Scale (DHS)” which was adapted to Turkish culture by Bacanlı and Tarhan (2015) and developed by Snyder et al. (1991) and “Attitude Towards Cancer Treatment Scale“ developed by Tekin (2015) were used in the research. The study is based on the hope model developed by Snyder (1991). The study group consists of 304 adult individuals aged 21-65 years. In the analysis of the data, t test for independent samples, one way variance analysis, simple linear regression analysis were used . According to the results of the study, there was no statistically significant difference between gender, social security, level of development of the interested patient, transportation status and education level of the patient concerned and Dispositional Hope Scale (DHS) score. A statistically significant difference was found between both the socio-economic level and the repetation of the patient's disease with the Dispositional Hope Scale (DHS) score. Attitude Towards Cancer Treatment Scale score was found to be a statistically significant predictor of DHS score. At the end of the study, recommendations were given for field researchers and mental health specialists in the direction of findings.

Anahtar Kelimeler

Hope, cancer, attitude, patient relative

Kanser Hastalarının Bakımıyla İlgilenen Yakınlarının Umut Düzeylerinin İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı kanser
hastalarının bakımıyla ilgilenen yakınlarının umut düzeylerinin çeşitli
demografik değişkenler (cinsiyet, sosyal güvence, algılanan sosyo-ekonomik
düzey, ilgilenilen hastanın gelişim düzeyi, hastalığın tekrar derecesi,
hastalarının tedavi olduğu yere ulaşımlarının durumu, eğitim düzeyi) ve kanser
tedavisine yönelik tutumları açısından incelenmesidir. Araştırma ilişkisel
tarama modelindedir. Araştırmada veri toplama aracı olarak C. R. Snyder ve
diğerleri (1991) tarafından geliştirilen Bacanlı (2009) tarafından Türk
kültürüne uyarlanan “Sürekli Umut Ölçeği (SUÖ)” 
ve çalışmanın yazarlarından Tekin (2015) tarafından geliştirilen “Kanser
Tedavisine Yönelik Tutum Ölçeği (KTYTÖ)” kullanılmıştır. Çalışma Charles
Richard Snyder tarafından geliştirilen umut modeline dayanmaktadır. Çalışma
grubu 21-65 yaş arası 304 yetişkin bireyden oluşturulmuştur. Verilerin
çözümlenmesinde bağımsız örneklemler için t testi, tek yönlü varyans analizi ve
basit doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre
cinsiyet, sosyal güvence, ilgilenilen hastanın gelişim düzeyi, ilgilenilen
hastanın tedavi olduğu yere ulaşım durumu ve eğitim düzeyi ile SUÖ puanı
arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmemiştir.
Sosyo-ekonomik düzey ve ilgilenilen hastanın hastalığının tekrar derecesi ile
SUÖ puanı arasında ise istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmıştır.
KTYTÖ puanı SUÖ puanını istatistiksel olarak anlamlı biçimde yordamaktadır.  Çalışmanın sonunda alan araştırmacıları, rehber ögretmen/psikolojik
danışmanlar için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Umut, kanser, tutum, hasta yakını

Kaynakça

• Alacacıoğlu, A. (2007). Kanser Hastaları ve Hasta Yakınlarının Depresyon, Umutsuzluk ve Kaygı Düzeylerinin Değerlendirilmesi (Uzmanlık Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir.
• Armstrong, L., Dauncey, G., ve Wordsworth, A. (2010). Kanser salgınını önlemek için 101 çözüm önerisi (E. Topuz, Çev.). İstanbul: Alfa.
• Aslan, Ö., Kömürcü, Ş., Özet, K. ve Sekmen, A . (2007). Kanserli Hastalarda Umut. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 11 (2), 18-24.
• Bacanlı, H. (2009). [C.R. Snyder’ın sürekli umut ölçeği uyarlama çalışması]. Yayınlanmamış Çalışma
• Chen, M. L. (2003). Pain and Hope in Patients with Cancer: A Role of Cognition. Cancer Nurs, 26(1), 61-67.
• Demirhan Erdemir, A. (2013). Etik ve Deontolojik Yönleriyle Kanser (Olgu Örnekleriyle). İstanbul: Nobel Tıp.
• Dombaycı, M. A. (2006). Düşünme Becerileri Eğitimi. Eğitimde İyi Örnekler Konferansı, 8-9 Nisan, İstanbul.
• Duggleby, W., Degner, L., Williams, A., Wright, K., Cooper, D. ve Popkin, D. (2007). Living with Hope: Initial Evaluation of a Psychosocial Hope Intervention for Older Palliative Home Care Patients. JPSM: Journal of Pain and Symptom Management, 33(3), 247–257.
• Erkuş, A. (2013) Davranış bilimleri için araştırma süreci. Ankara: Nobel.
• Gizir, C. A. ve Aydın, G. (2006). Psikolojik Sağlamlık Ve Ergen Gelişim Ölçeğinin Uyarlanması: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışmaları. Türk PDR Dergisi, 26, 87-99.
• Groopman, J. (2008). The Anatomy of Hope. The Permanente Journal, 8 (2), 43-47.
• Guse, T., Vermaak, Y. (2011). Hope, Psychosocial Well-Being And Socioeconomic Status Among A Group Of South African Adolescents. Journal of Psychology in Africa 21 (4), 527-533.
• Horney, K. (2006). Ruhsal çatışmalarımız. İstanbul: Öteki.
• Kaçmaz, N. (2005), Tükenmişlik (Burnout) Sendromu, İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 68 (1), 29-32.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Kemer, G., Atik, G. (2005). Kırsal ve İl Merkezinde Yaşayan Lise Öğrencilerinin Umut Düzeylerinin Aileden Algılanan Sosyal Destek Düzeyine Göre Karşılaştırılması. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 21, 161-168.
• Kızıler, E. (2007). Kanserli Çocuğu Olan Ailelerin Sosyal Destek Algısı, Umutsuzluk ve Başetme Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). GATA Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Liu, L., Fiorentino, L., Natarajan, L., Parker, B. A., Mills, P. J. ve Sadler, G. R. (2009). Pre-Treatment Symptom Cluster in Breast Cancer Patientsis Associated With Worse Sleep, Fatigue And Depressionduring Chemotherapy. Psycho-Oncology (18), 187-194.
• Mitchell, W., Clarke, S. ve Sloper, P. (2006). Care and Support Needs of Children and Young People with Cancer and Their Parents. Psycho-Oncology (15), 805-816.
• Nekolaichuk, C. (1999). The Meaning of Hope in Health and Illness. Bioethics Forum, 15 (1), 14-20.
• Özer, B. U., Tezer, E. (2008). Umut ve Olumlu – Olumsuz Duygular Arasındaki İlişkiler. Dokuz Eylül Fakültesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 81-86.
• Özkan, S. (2012). Kanserli hastada psikiyatrik ve psikososyal destek. N. Molinas Mandel ve H. Onat (Ed.) içinde, Kanser Hastasına Yaklaşım: Tanı, Tedavi ve Takipte Sorunlar. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
• Snyder, C. R., Harris, C., Anderson, J. R., Holleran, S. A., Irving, L. M., Sigmon, S. T., Yoshinobu, L., Gibb, J., Langelle, C. and Harney, P. (1991). The will and ways: Development and validation of an individual-differences measure of hope. Journal of Personality and Social Psychology, 60 (4), 570-585.
• Snyder , C. R. ve Lopez, S. J. (2002). Handbook of positive psychology. New York: Oxford University.
• Snyder, C. R. (1995). Conceptualizing, Measuring and Nurturing Hope. Journal of Counseling & Development, 73, 355-360.
• Snyder, C. R. (2000). Handbook of hope theory, measures and applications. San Diego: Academic.
• Snyder, C. R. (2002). Hope Theory: Rainbows in the Mind. Psychological Inquiry, 13 (4), 249-275.
• Tarhan, S. (2012). Umudun Özyeterlik, Algılanan Destek ve Kişilik Özelliklerinden Yordanması (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tarhan, S., Bacanlı H., Dombaycı, M. A., Demir, M. (2011). Quadruple Thinking: Hopeful Thinking. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 12, 568-576
• Tekin, S. (2015, 23-25 Temmuz). Kanser Tedavisine Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. 12. Ulusal PDR Öğrenci Kongresinde sunulan bildiri, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Terakye, G., Kanserli Hasta Yakınlarıyla Etkileşim. .Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu -Elektronik Dergisi. 4 (2), 78-82.
• Terzi, Ş. (2008). Üniversite öğrencilerinde kendini toparlama gücünün içsel koruyucu faktörlerle ilişkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (Hacettepe University Journal of Education), 35, 297-306.
• Turan Kavradım, S. ve Canlı Özer, Z. (2014). Kanserli Hastalarda Umut. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 6 (2), 154-164.