Gagauz Öğrencilerin Türkiye Türkçesi Konuşma Becerisinin Değerlendirilmesi

Yıl 2016, Cilt: 14 Sayı: 2, 69 - 88, 06.04.2017

Berker Kurt , Necati Demir

Öz

Bu çalışmada Gagauz öğrencilerin Türkiye Türkçesi konuşma becerisindeki durumlarına ilişkin tespitler yapılmıştır. Gagauz Türkleri, Orta Asya’dan göç ederek Balkanlara ve Avrupa’nın kuzeydoğusuna kadar gelen; Yunan, Bulgar, Romen ve Rus milletlerinin çatısı altında uzun süre yaşadıktan sonra 23 Aralık 1994’te Moldova Cumhuriyeti’nde kurdukları özerk idareyle devletleşme sürecini en son yaşayan Türk topluluğudur. Gagauzların sahip olduğu Türkçe, Azeri Türkçesi, Türkmen Türkçesi ve Türkiye Türkçesiyle birlikte Türk dilinin Oğuz grubunu oluşturmaktadır. Bu diller içinde Türkiye Türkçesine gramer ve sözcük oluşumu bakımından en yakını Gagauz Türkçesidir. Hatta kimi Türkologlara göre Gagauz Türkçesi, Türkiye Türkçesinin Rumeli ağızlarından sayılabilecek bir ağız özelliği göstermektedir. Bu durumun Türkiye Türkçesi konuşma becerisine yansımalarını ortaya koymak, araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırmanın sonucuna göre Gagauz öğrencilerin Türkiye Türkçesi konuşma becerisinde başarısız oldukları tespit edilmiştir. Bunun temel nedeni, Gagauz ve Türkiye Türkçeleri arasındaki benzerliğin Türkiye Türkçesi konuşma becerisine olumsuz yansıması, diğer bir ifadeyle ana dilindeki alışkanlıkların hedef dilde konuşmaya ket vurmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Türk soylular, Gagauz Türkleri, Türkçe öğretimi, konuşma becerisi

Evaluation of The Skills of Gagauz Students on Speaking Turkish of Turkey

Öz

This study reveals the evaluation of Gagauz students’ speaking skills in Turkish of Turkey. Gagauz Turks is the Turkish community, which immigrates from Central Asia and reaches up to the Northeast of Balkan Peninsula and Europe, and experiences the process of becoming a state by autonomous administration they have established in the Republic of Moldova on December 23rd, 1994 as the last Turkish community after living under the same roof of Greek, Bulgarian, Romanian and Russian nations for a long time. The Turkish language possessed by the Gagauz constitutes the Oghuz group of the Turkish language together with the Azeri Turkish, Turkmen Turkish and Turkish of Turkey. Within these languages, Gagauz Turkish is the most similar to the Turkish of Turkey in terms of grammar and word formation. Also according to some Turcologists, Gagauz Turkish demonstrates a dialect characteristic, which may be considered one of Rumelia dialects of the Turkish of Turkey. This situation constitutes the aim of this investigation revealing the reflection of Turkish of Turkey in speaking skills. According to the results of the inquiry, it was revealed that Gagauz students failed in Turkish of Turkey speaking skills. The main reason for this result is that the similarity between Gagauz and Turkey Turkish languages causes a negative reflection on Turkish of Turkey speaking skills. In other words, the habits of the mother tongue impede speaking skills in target language.

Anahtar Kelimeler

Turkic, Gagauz Turks, Turkish teaching, speaking skills

Kaynakça

• Akbayır, S. (2014). Nasıl Konuşabilirim? Sözün ve Sesin İncelikleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Alioğlu, İ. E. (2013). Türk Halkları Arasında Ortak İletişim Dilinin Oluşturulmasında Söz Varlığının Etkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, (1), 377-387.
• Barın, M. (2000). Yabancı Dil Olarak Konuşma Becerisinin Önemi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (26), 123-127.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. B., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Calp, M. (2007). Özel Öğretim Alanı Olarak Türkçe Öğretimi. Konya: Eğitim.
• Cebeci, A. (2008). XVI. Yüzyıl Osmanlı Tahrir Defterlerine Göre Gagauzlar. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Cemiloğlu, M. (2004). İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi. İstanbul: Aktüel.
• Chirli, N. (2010). Gagavuz Dilinde Tek Bir Ad Durum Ekinin Farklı Bir Kullanımı. Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, (30), 7-21.
• Demir, N. (2005). Türkiye’nin Bekçisi Türkçedir. Türk Yurdu, 25(210), 133-134.
• Demir, N. (2011). Saltık-nâme ve Selçuk-nâme Işığında Gagauz Türkleri. Zeitschrift für die Welt der Türken (Journal of World of Turks) ZfWT, 3(2), 5-19.
• Demirel, Ö. (2007). Yabancı Dil Öğretimi-Dil Pasaportu Dil Biyografisi Dil Dosyası. Ankara: Pegema.
• Duman, A. (2003). Türk Soylulara Türkiye Türkçesi Öğretiminde Metin Seçimi, Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi (TÜBAR), (13), 151-154.
• Emiroğlu, S. (2013). Konuşma Eğitimi. M. Durmuş, A. Okur (Ed.), Yabancılara Türkçe öğretimi el kitabı içinde (s. 277-292). Ankara: Grafiker.
• Gaydarci, G.A., Koltsa, E.K., Pokrovskaya, L. A. & Tukan, B.P. (1991). Gagauz Türkçesinin Sözlüğü (İ. Kaynak ve A. Doğru, Çev.). Ankara: Kültür Bakanlığı.
• Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi Ve Zihinsel Yapılandırma. Ankara: Nobel.
• Iusıumbelı, İ. (2013). Bir Gagauz Annenin İzlenimleri ‘Ana Dilimiz ve Biz’. Tehlikedeki Diller Dergisi, 3(3), 103-108.
• İnalcık, H. (2005). Türkler ve Balkanlar, Bal-tam Türklük Bilgisi, (3), 20-44.
• İsen, M. (2012). Təzkirədən Bioqrafiyaya Və Seçilmiş Məqalələr. Bakü: Oskar.
• Köksal, D. & Dağ Pestil, A. (2012). Yabancı Dil Olarak Konuşma Öğretimi. A. Kılınç, A. Şahin (Ed.), Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi (YDTÖ) içinde (s. 213-234). Ankara: Pegema Akademi.
• Onan, B. (2013). Dil Eğitiminin Temel Kavramları. Ankara: Nobel.
• Ölmez, M. (2007). W.Radloff'tan Gagauzca İki Nasreddin Hoca Fıkrası. http://turkoloji.cu.edu.tr/makale_sistem/tumview.php?id=2286, adresinden erişilmiştir.
• Özkan, N. (2002). Gagavuz Türkçesi. Türkler Ansiklopedisi içinde (c.20, ss. 250-261). Ankara: Yeni Türkiye.
• Özkan, N. (2007). Gagavuz Türkçesi. Türk Lehçeleri Grameri. A.B. Ercilasun (Ed.), Ankara: Akçağ.
• Sümer, F. (1991a). Gagavuzların Aslı II. Türk Dünyası Tarih Dergisi, (53), 3-5.
• Sümer, F. (1991b). Gagavuzların Aslı. Türk Dünyası Tarih Dergisi, (52), 9-12.
• Şen, Ü., & Boylu, E. (2015). Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Öğrenen İranlı Öğrencilerin Konuşma Kaygılarının Değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 13-25.
• Tarcan, A. (2004). Yabancı Dil Öğretim Teknikleri, Ankara: Nobel.
• Taşer, S. (2009). Örneklerle Konuşma Eğitimi, İstanbul: Pegasus.
• Taştekin, A. (2015). Türk Dillilere Türkiye Türkçesi Öğretimi Nasıl Olmalıdır. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 3(3), 43-55.
• Tosun, C. (2005). Türkçe’nin Yabancı Dil Olarak Öğretilmesi. Journal of Language and Linguistic Studies, 1(1), 22-28.