Research Article
BibTex RIS Cite

ON THE VERBS OF il-, ėlt-, ilen- AND WORDS DERIVED THESE VERBS

Year 2015, Volume: 4 Issue: 2, 564 - 583, 03.08.2015
https://doi.org/10.7884/teke.468

Abstract

Turkish is one of the languages that have conceptual richness thanks to the ability of acquiring innumerable derivation. Verb il- is among the verb stems which has achieved such a richness. The word lives in Anatolian dialects as a stem. Firstly seen in Old Uighur, verb il- is known to have a productive use both in historical and in modern Turkish dialects. Besides, this verb shows similarity with èlt- and ilen- verbs with regards to phonetics and semantics, therefore these verbs have their origins in il-. This study will dwell on the vocabulary, which are thought to be relevant with il-, èlt- and ilenverbs, until Turkish, among the historical Turkish literary languages, Turkish dialectsand will discuss the uncertain vocabulary

References

  • AKSAN, D. (1999). Anlambilim. Ankara: Engin Yayınevi.
  • ARAT, R. R. (1994). Kutadgu Bilig II Tercüme. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • ARAT, R. R. (1997). Kutadgu Bilig I Metin. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • ARGUNŞAH, M. (2010). Harezm Dönemi Metinlerinde e/i Sorunu. Dil Araştırmaları, 6, 47
  • ATA, A. (1997). Nasırü’d-din Bin Burhanü’d-din Rabguzi Kısasü’l-Enbiyā (Peygamber Kıssaları) I Giriş- Metin- Tıpkıbasım. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • ATA, A. (2004). Türkçe İlk Kur’an Tercümesi (Ryland Nüshası)- Karahanlı Türkçesi (Giriş- Metin-Notlar- Dizin). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • ATALAY, B. (1988). Divanü Lugat-it- Türk Tercümesi (I-IV). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. Orta Türkçe TS DS Toplam 33 11 43 33 120 èlt- ilen- 3 14 2 3 1 - 14 34 Toplam 41 59 148

il-, èlt-, ilen- FİİLLERİ VE BU FİİLLERDEN TÜRETİLEN KELİMELER ÜZERİNE

Year 2015, Volume: 4 Issue: 2, 564 - 583, 03.08.2015
https://doi.org/10.7884/teke.468

Abstract

Türkçe, ekler vasıtasıyla sayısız türetmelerin elde edilmesi açısından kavram zenginliğine sahip dillerden biridir. il- fiili de böyle bir zenginliğe erişmiş olan fiil köklerindendir. Kelime, kök olarak bugün Anadolu ağızlarında yaşamaktadır. İlk kez Eski Uygurcada tanıklanan il- fiilinin hem tarihî hem de yaşayan Türk lehçelerinde işlek bir kullanıma sahip olduğu bilinmektedir. Bununla birlikte il- fiili hem fonetik hem anlam açısından èlt- ve ilen- fiilleriyle benzerlik göstermekte, dolayısıyla bu kelimelerin menşei de bir köke dayanmaktadır. Bu çalışmada Tarihî Türk yazı dillerinden Türkiye Türkçesi ve ağızlarına kadar il-, èlt- ve ilen- fiilleriyle ilgili olduğu düşünülen kelimeler üzerinde durulacak, ayrıca tereddütlü kelimeler üzerinde tartışılacaktır.
Anahtar Sözcükler: Türkçe, il-, èlt- ve ilen- fiilleri, etimoloji, Tarihî Türk Lehçeleri, Türkiye Türkçesi Ağızları.

References

  • AKSAN, D. (1999). Anlambilim. Ankara: Engin Yayınevi.
  • ARAT, R. R. (1994). Kutadgu Bilig II Tercüme. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • ARAT, R. R. (1997). Kutadgu Bilig I Metin. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • ARGUNŞAH, M. (2010). Harezm Dönemi Metinlerinde e/i Sorunu. Dil Araştırmaları, 6, 47
  • ATA, A. (1997). Nasırü’d-din Bin Burhanü’d-din Rabguzi Kısasü’l-Enbiyā (Peygamber Kıssaları) I Giriş- Metin- Tıpkıbasım. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • ATA, A. (2004). Türkçe İlk Kur’an Tercümesi (Ryland Nüshası)- Karahanlı Türkçesi (Giriş- Metin-Notlar- Dizin). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • ATALAY, B. (1988). Divanü Lugat-it- Türk Tercümesi (I-IV). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. Orta Türkçe TS DS Toplam 33 11 43 33 120 èlt- ilen- 3 14 2 3 1 - 14 34 Toplam 41 59 148
There are 7 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Articles
Authors

İmdat Demir This is me

Publication Date August 3, 2015
Submission Date August 3, 2015
Published in Issue Year 2015 Volume: 4 Issue: 2

Cite

APA Demir, İ. (2015). il-, èlt-, ilen- FİİLLERİ VE BU FİİLLERDEN TÜRETİLEN KELİMELER ÜZERİNE. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(2), 564-583. https://doi.org/10.7884/teke.468

27712  27714 27715