YUNUS EMRE DİVANI’NDAKİ SÖZ VARLIĞININ AKSARAY İLİ AĞIZLARINDAKİ İZLERİ

Year 2015, Volume: 4 Issue: 4, 1513 - 1523, 15.12.2015

Muammer Doğan

Abstract

Öz Yunus Emre, Oğuzcaya dayalı yeni bir yazı dilinin kurulmasında önemli paya sahip halk ozanlarımızdandır. Yaşadığı dönemdeki konuşma dili ile şiirlerini söylemiştir. Onun eserlerinde, Eski Türkçe dönemine ait kelimelerle Türkçenin ses yapısına uyarlanmış ödünçleme kelimeler birlikte yer alır. Yunus’un söz varlığı Türkiye Türkçesi ağızları bağlamında çok fazla ele alınıp incelenmemiştir. Bu çalışmada, yaşadığı coğrafya hâlâ tartışma konusu olan Yunus’un Divanındaki söz varlığı Derleme Sözlüğü temelinde Aksaray ili ağızlarındaki söz varlığı ile karşılaştırılmış, ortaklaşan söz varlığı üç ana başlık altında irdelenerek süregelen tartışmalara katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Anahtar Sözcükler: Yunus Emre, Divan, Aksaray ağzı, Eski Anadolu Türkçesi.

Keywords

-

References

• AKDEMİR, Y. (2013). Yunus Emre’de Kelime Kadrosu. Turkish Studies, 8(9) 429-458.
• AKSAN, D. (2004). Köktürkçeden Bugüne Türkçede Ödünçlemeler Üzerine Bir Sözcük
• İstatistiği Araştırması. Dil Bilim ve Türkçe Yazıları. İstanbul: Multilingual Yayınları.
• AKSAN, D. (2005). Yunus Emre Şiirinin Gücü. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• CİN, A. ve BABACAN, V. (2013). Yunus Emre’nin Risaletü’n Nushiyye’si ve Divan’ı Üzerine
• Yeni Bir İnceleme. Mediterranean Journal of Humanities, 57-69.
• DEMİRCİ, K. (2014). Türkoloji İçin Dil Bilim Konular Kavramlar Teoriler. Ankara: Anı
• Yayıncılık.
• DOĞAN, M. (2012). Aksaray ve Yöresi Ağızları (İnceleme-Metinler-Sözlük). Yayımlanmamış
• Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri
• GEMALMAZ, E. (1991). Yunus Emre’nin Şiirlerindeki Dil Özellikleri. Yunus Emre
• Sempozyumu Bildirileri, (15-16 Ekim Erzurum), 61-77.
• GÖLPINARLI, A. (1934). Yunus Emre’de Öz Türkçe Kelimeler. Türkiyat Mecmuası, 4, 265-
• -
• GÜLENSOY, T. (1995). Yunus Emre ve Anadolu Ağızları. Uluslararası Yunus Emre
• Sempozyumu Bildirileri, (7-10 Ekim 1991 Ankara), Atatürk Kültür Merkezi Yayınları,
• -124.
• GÜNGÖR, İ. H. (2007). Yunus Emre’nin Kullandığı Türkçenin Anadolu Ağızlarıyla
• Kıyaslanması. Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu 38. ICANAS International
• Congress of Asian and North African Studies, 10, 711-729.
• GÜNŞEN, A. (2003). Çağlar Üstü Kimliği ve Türkçesiyle Yunus Emre. Türk Kültürü ve Hacı
• Bektaş Velî Araştırma Dergisi, 28, 153-174.
• HACIEMİNOĞLU, N. (1991). Yunus’un Türkçesi. Yunus Emre ile İlgili Makalelerden
• Seçmeler, (Haz. Hüseyin ÖZBAY-Mustafa TATÇI), Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
• -160.
• KARAHAN, L. (1996). Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması. Ankara: Türk Dil Kurumu
• Yayınları.
• KORKMAZ, Z. (1995). Yunus Emre ve Anadolu Türkçesinin Kuruluşundaki Yeri. Türk Dili
• Üzerine Araştırmalar I, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 360-364.
• KORKMAZ, Z. (2010). Oğuz Türkçesinin Tarihî Gelişme Süreçleri. Turkish Studies, 5(1), 1-41.
• KÖPRÜLÜ, F. (1980). Türk Edebiyatı Tarihi. (2. Basım). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• MENGİ, M. (2000). Divan Şiiri Yazıları “Sehl-i Mümteni”. Ankara: Akçağ Yayınları. 62-71.
• ÜŞENMEZ, E. (2009). Yunus Emre’nin Dili Hakkında. Akademik Bakış, 16, 1-12.
• ÖZKAN, M. (2011). Türkçenin Anadolu’da Yazı Dili Olarak Teşekkülünde Yunus Emre’nin
• Rolü. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 25-68.
• ÖZKAN, M. (2014). Türkçenin Anadolu’da Yazı Dili Olarak Gelişmesi. Türkiyat Mecmuası,
• (1), 53-73.
• TATÇI, M. (2013). Yunus’un Gül Bahçesinden I. Cilt, Ankara: TOBB Yayınevi.
• TATÇI, M. (2013). Yunus’un Gül Bahçesinden II. Cilt, Ankara: TOBB Yayınevi.
• Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü Cilt I-VI. (2009). Ankara: Türk Dil Kurumu
• Yayınları.
• UYSAL, İ. N. (2014). Yunus Emre Divanı Karaman Nüshası. İstanbul: Kesit Yayınları.
• YAĞCI, A. Y. ve HÜYÜK, V. (2012). Geçmişten Günümüze Sultanhanı. Aksaray: Yenigün
• Ofset.