KANMIILDIG-HOVU (E 62) YAZITI VE ESKİ TÜRKLERDE MASKE KÜLTÜRÜ

Year 2018, Volume: 7 Issue: 2, 641 - 649, 15.06.2018

Nurdin Useev

Abstract

Bu
makalede Yenisey Yazıtlarından Kanmııldıg-Hovu (E 62) Yazıtı ele alınarak
üzerinde okuma ve anlamlandırma önerisi yapılmıştır. Çalışma sonucunda
araştırma ve incelemeye konu olan yazıttaki bazı kelimelerin daha önce yanlış
okunduğu ya da yanlış anlaşıldığı tespit edilerek uygun olduğu düşünülen
okunuşlar ve anlamlandırmalar önerilmiştir. Özellikle ‘yüz y(a)p(ı)g k(a)ŋ(ı)m
(yüzü kapalı babam)’ tabiri ile yüzü kapatılarak gömülen bir şahısın verildiği,
onun yüzünün de maske ile örtüldüğü ileri sürülmüştür.

Keywords

Yenisey Yazıtları, Kanmııldıg-Hovu (E 62) Yazıtı, maske, mezarlık

References

• ALYILMAZ, C. (2007). (Kök)türk Harfli Yazıtların İzinde. Ankara.
• ALYILMAZ, C. (2013). (Kök)türk Harfli Eski Türk Yazıtlarının Kırgızlar Açısından Önemi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, http://www.tekedergisi.com/, 2/4, 126.
• ARAGAÇİ (ÇADAMBA) Z. B. (1963). Novıye Epigrafiçeskiye Nahodki v Tuve, Uçenıye Zapiski TNİİYLİ, Vıpusk 10, 253.
• BERNŞTAM, A. N. (1998). İzbrannıye Trudı po Arheologii i İstorii Kırgızov i Kırgızstana II. (yay. haz. K. TAŞBAEVA ve L. VEDUTOVA), Bişkek. DLT: Divanü Ligat-it-Türk Tercümesi I, II, III, IV (çev. Besim Atalay), 1998, 4. Baskı, Ankara.
• EVTYUHOVA, L. A. (1948). Arheologiçeskiye Pamyatniki Yeniseyskih Kırgızov (Hakasov). Abakan.
• EVTYUHOVA, L. A. (1951). Yujnaya Sibir v Drevnosti, Po Sledam Drevnih Kul’tur. Ot Volgi do Tihogo Okena. Moskova, 193-224. HUDYAKOV, Yu. S. (1995). Kırgızı na Prostorah Azii. Bişkek.
• KİSELEV, S. V. (1951). Drevnyaya İstoriya Yujnoy Sibirii. Moskova-Leningrad. MALOV S. Ye. (1952). Yeniseyskaya Pismennost Tyurkov. Moskova.-Leningrad.
• MERT, O. (2009). Ötüken Uygur Dönemi Yazıtlarından Tes Tariat Şine Us. Ankara: Belen Yayınları.
• MERT, O. (2015). Köli Çor Yazıtı ve Anıt Mezar Kompleksi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.
• NADELYAYEV V. M. vd., (1969). Drevnetyurkskiy Slovar’. Leningrad.
• TEKİN T. (2008). Orhon Yazıtları. (3. Baskı), İstanbul.
• USEEV, N. (2011). Hemçik-Çırgaakı Yazıtı Üzerinde Yeni Okuma ve Anlamlandırma Teklifleri. Ötüken’den İstanbul’a Türkçenin 1290 Yılı (720-2010) Sempozyumu From Ötüken to Istanbul, 1290 Years of Turkish (720-2010) 3-5 Aralık 2010, İstanbul / 3th-5th December 2010 (ed. M. ÖLMEZ, P. ZIEME, M. S. KAÇALİN ve E. AYDIN), İstanbul, 379-396.
• USEEV, N. (2013). Kara Bol- Birleşik Fiilinin Anlamı Üzerine Ya da Eski Türklerde Yetişkin Olmak. Bengü Belek, Ahmet Bican Ercilasun Armağanı (ed. B. GÜL), 451-455.
• USEEV, N. (2017). Altay Yazıtlarından Yabogan (A 84) Yazıtı ve Köktürkçe Vefeyat, At Tasviri Formülleri. BELLETEN Türk Dili Araştırmaları Yıllığı, 65(1), 105-128.
• VASİLYEV, D. D. (1983). Korpus Tyurkskih Runiçeskih Pamyatnikov Basseyna Yeniseya. Leningrad.
• YILDIRIM, F. AYDIN, E. ALİMOV, R. (2013). Yenisey - Kırgızistan Yazıtları ve Irk Bitig (yay. haz.: M. ÖLMEZ), Ankara.
• YUDAHİN, K. K. (1985). Kirgizsko-Russkiy Slovar’ II. Frunze: Kırgız Ansiklopedisi Yayınları.