GÖÇ OLGUSU, MÜLTECİ ÇOCUKLARIN EĞİTİMİ VE SURİYELİ MÜLTECİ ÇOCUKLARIN TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNE ENTEGRASYONU SÜRECİ

Year 2020, Volume: 9 Issue: 1, 377 - 394, 15.03.2020

Harun Şahin

Abstract

Türk milleti yaşadığı tarihî tecrübe itibarı ile göç kavramına aşina bir millettir. 2011 yılında Suriye’de patlak veren iç savaşın ardından Türkiye Cumhuriyeti gündeminin öncelikli gündem konularından birisi de “göç” ve “mülteci” konuları olmuştur. Bu araştırmada, göç ile birlikte ortaya çıkan mültecilik, mülteci çocuklar kavramı, Suriyeli mülteci çocuklara Türkçe öğretimi ve mülteci çocukların Türk eğitim sistemine entegrasyonu süreci incelenmiştir.
Bu amaçla, “göç” olgusu ve uzanımındaki adlandırmaların kavram analizleri gerçekleştirilerek Suriyeli mülteci çocuklar örneği üzerinden söz konusu kavramların etkileri gözlemlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca, bunların Suriyeli mülteci çocukların Türk eğitim sistemine entegrasyonunu ne ölçüde etkilediği saptanmaya çalışılarak bu kapsamda karşılaşılması muhtemel sorunların da çerçevesi çizilmiştir.
Araştırmada, mülteci çocuklara Türkçe öğretme faaliyetlerinde yaşanan güçlükler de saptanmış ve bunların nasıl giderilebileceğinin değerlendirmesi yapılmıştır. Belirlenen bu güçlüklerin giderilebilmesi için mülteci çocuklara yönelik geliştirilen evrensel eğitim stratejileri tanıtılmıştır.

Keywords

Göç, eğitim, Suriyeli mülteci çocuklar, Türkçe öğretimi

References

• Alyılmaz, C. (2010). Türkçe öğretiminin sorunları. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(3), 728-749.
• Alyılmaz, S. (2018). Türkçe öğretiminde hedef kitlenin / “öğrenen”in önemi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2452-2463.
• Alyılmaz, S. (2020). Türkçe öğretiminde hedef kitleyle ilgili yaşanan bazı sorunlar ve çözüm önerileri. (ed. C. Alyılmaz, O. Er ve İ. Çoban). Türkçe eğitiminin güncel sorunları, Ankara: Eğiten Kitap, 73-83.
• Alyılmaz, S. ve Şengül, K. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminden dil öğrenme stratejileri. İstanbul: Kesit Yayınları.
• Banarlı, N. S. (1997). Resimli Türk edebiyatı tarihi, C. 1. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi
• Biçer, N. (2017). Türkçe öğretimi tarihi. İstanbul: Kesit Yayınları.
• Bölükbaş, F. (2016). Suriyeli mültecilerin dil ihtiyaçlarının analizi: İstanbul Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(46).
• Canatan, K. (2011). Hollanda’da etnik ilişkiler, gettolaşma ve paralel toplum tartışması. Sosyoekonomi, 15, 6-28.
• Cazares, L. R. (2009). Acomparative study of avarage and high achieving high school immigrant and non-immigrant students of Mexican Heritage. Unpublished Master’s Thesis, University of Southern California, Goodburn.
• Chikkatur, A. P. (2009). Difference matters: race, ımmigration and national ıdentity. at a diverse, urban public high school. Unpublished Master’s Thesis, University of Pennsylvania.
• Chiswick, B. R., Lee, Y. L. ve Miller, P. W. (2005). Family matters: the role of the family in immigrants’ destination language acquisition. Journal of Population Economics, 18(4), 631-647.
• Chiswick, B. R., ve Miller, P. W. (2001). A model of destination-language acquisition: application to male immigrants in Canada. Demography, 38(3), 391-409.
• Çakı, A. (2018). Geçmişten bugüne Türkiye’nin göç politikası ve Suriyeli göçmenler bağlamında göç yönetişimi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karaman: Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dönmez Kara, C. Ö. (2015). Göç bağlamında uluslararası işbirliği ve Türkiye’nin politikaları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çanakkale: Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Er, O., Biçer, N. ve Bozkırlı, K. Ç. (2012). Yabancılara Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunların ilgili alan yazını ışığında değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(2), 51-69.
• Garaham, C. (2006). Blended learning systems. Definition, Current trends and future directions. In the Handbook of blended learning: Global perspectives, local designs (3-21). San Francisco, CA: Pfeiffer.
• Gemalmaz, E. (2010). Türkçenin derin yapısı. (yay. haz. C. Alyılmaz ve O. Mert). Ankara.
• Gencer, T. E. (2017). Göç ve eğitim ilişkisi üzerine bir değerlendirme: Suriyeli çocukların eğitim gereksinimi ve okullaşma süreçlerinde karşılaştıkları güçlükler, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(54).
• GİGM (2020). Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, (https://www.goc.gov.tr/gecici-korumaya-ait-kayit-islemleri) adresinden 01.02.2020 tarihinde alınmıştır.
• Gümüşten, D. (2017). Mülteci çocukların eğitimi ve uyumlarına yönelik yapılan müdahale programları üzerine bir derleme. Nesne Psikoloji Dergisi, 5(10), 247-264.
• Güven, S. ve İşleyen, H. (2018). Sınıf yönetiminde iletişim, iletişim engelleri ve Suriyeli öğrenciler, Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR), 5(23), 1293-1308.
• HÜNEE (2006), Türkiye göç ve yerinden olmuş nüfus araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü.
• İçduygu, A., Sirkeci İ. ve Aydıngün, İ. (1998). Türkiye’de içgöç. Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
• Karagöz, R. (2007). Almanya yeni yurt, son göçün anatomisi. Fide Yayıncılık.
• Kılıç, G. ve Özkor, D. (2019). Suriyeli çocukların eğitimi araştırma raporu. İstanbul: Mavi Kalem Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği.
• McAndrew, M. (2009). Ensuring the proper competency in the host language: Contrasting formula and the place of heritage languages. Teachers College Record, 111(6), 1528-1554.
• Mckay, S. L. ve Hornberger, N. H. (eds.) (2009). Sociolinguistics and language teaching. Cambridge.
• MEB. (2017). Geçici koruma statüsündeki bireylere yönelik rehberlik hizmetleri kılavuz kitabı. Ankara: Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü
• Moralı, G. (2018). Suriyeli mülteci çocuklara Türkçe’nin yabancı dil olarak öğretiminde Karşılaşılan sorunlar. OPUS, 8(15), 1428-1449.
• Ögel, B. (1991). İslâmiyetten önce Türk kültür tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Seydi, A. R. (2014). Türkiye’nin Suriyeli sığınmacıların eğitim sorununun çözümüne yönelik izlediği politikalar. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31, 267-305.
• Sirin, S. R. ve Rogers-Sirin, L. (2015). The educational and mental health needs of Syrian refugee children. Washington, DC: Migration Policy Institute.
• Şahin, H. (2018). Yahya Kemal Beyatlı’nın eserlerindeki değerler ve bu değerlere yönelik Türkçe öğretmeni adaylarının görüşlerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Erzurum.
• Şeker, B. D. ve Aslan, Z. (2015). Eğitim sürecinde mülteci çocuklar: sosyal psikolojik bir değerlendirme. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 8(1). 86-105.
• Tanrıkulu, F. (2017). Türkiye’de yaşayan Suriyeli çocukların eğitim sorunu ve çözüm önerileri. Liberal Düşünce Dergisi, 22(86), 127-144.
• Taylor, S. ve Sidhu, R. K. (2011). Supporting refugee students in schools: what constitutes ınclusive education? International Journal of Inclusive Education, 16(1), 39-56.
• Tekeli, İ. (1998). Türkiyede içgöç sorunsalı yeniden tanımlanma aşamasına geldi. Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı. 7-21.
• Valdés, G. (1998). The world outside and inside schools: Language and immigrant children. Educational Researcher, 27(6), 4-18.
• Weiss, S. , Syring, M. ve Kiel, E. (2019). Challenges for the school in a migration society – a critical incidents analysis. Intercultural Education, 30(2), 196-213.
• Whitaker, E. (2010). Language acquisition of the children of immigrants and the role of non-profit organizations. Washington: University of Puget Sound.
• Yaşar Ekici, F. (2015). Çocukların göçle birlikte yaşadıkları eğitim sorunları üzerine bir inceleme. (İçinde Canatan ve diğerleri). Disiplinlerarası Göç ve Göç Politikaları Sempozyumu, (179-199) İstanbul: İstanbul Zaim Üniversitesi
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.