TOPLUMSAL İLGİ ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ

Year 2021, Volume: 10 Issue: 1, 285 - 303, 15.03.2021

Safiye Sarıcı Bulut

Abstract

Bu çalışmayla bireylerin gelişimsel ve ruh sağlığı açısından önemli bir kavram olan toplumsal ilgilerini belirlemeye yönelik ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada 5’li likert türünden 46 maddeden oluşan ölçeğe geçerlik kanıtı amacıyla açımlayıcı (AFA) ve doğrulayıcı (DFA) faktör analizleri uygulanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda 4 faktörlü ve 46 maddeden oluşan bir yapı elde edilmiştir. Uzman görüşleri ve alan yazın doğrultusunda oluşturulan ölçeğin birinci faktörü 13 maddeden oluşan “Toplumsal Düzen Eğilimi”, 12 maddeden oluşan ikinci faktörü “Toplumla Özdeşleşme”, 9 maddeden oluşan üçüncü faktörü “Toplumsal Duyarlılık” ve 12 maddeden oluşan dördüncü faktörü “Toplumsal Etkileşim” olarak isimlendirilmiştir. Ölçek toplam varyansın %39.3’ünü açıklamaktadır. DFA dan elde edilen sonuçlara göre modelin iyi uyum gösterdiği söylenebilir. Ölçeğin genelinin ve alt boyutlarının güvenirliği için ise Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır. Ölçeğin geneline yönelik güvenirlik katsayısı 0.92 olarak belirlenmiş olup, her bir alt boyuta ilişkin güvenirlik katsayıları ise sırasıyla 0.81, 0.83, 0.84, 0. 82 olarak bulunmuştur. Genel olarak çalışmadan elde edilen bulgulara göre 4 faktörlü yapıdan oluşan ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğu belirtilebilir.

Keywords

Toplumsal ilgi, ölçek geliştirme, Adler, üniversite öğrencisi

References

• Adler, A. (1927). Understanding human nature (W. B. Wolfe, Trans.). New York: The World Publishing Company.
• Adler, A. (1956). The individual psychology. Journal of Abnormal and Social Psychology, 2, 116-122.
• Adler, A. (1989). İnsanı tanıma sanatı (Çev. K. Şipal). İstanbul: Say.
• Adler, A. (1996). Psikolojik aktivite (Çev. B. Çorakçı). İstanbul: Say.
• Adler, A. (1997). İnsanı tanıma sanatı (Çev. Ş. Başar). 5. Baskı. İstanbul: Dergâh.
• Adler, A. (2002). Psikolojik aktivite (Çev. B. Çorakçı). İstanbul: Say.
• Adler, A. (2015). Sosyal ilgi (Çev. A. Tekşen). İstanbul: Payel.
• Anderson, J. C. ve Gerbing, D.W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness-of-fit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis. Psychometrika, 49, 155-173.
• Ansbacher, H. L. (1974). The psychologists, a way of living (Ed. Krawiec, T. S.), New York: Oxford University Press.
• Ansbacher, H. L. ve Ansbacher, R. R. (Eds.). (1956). The Individual Psychology of Alfred Adler, New York: Harper & Row.
• Asay, T. P. ve Lambert, M. J. (1999). The empirical case for the commonfactors in therapy: Qualitative findings. In M. A. Hubble, B. L. Duncan, & S. D. Miller (Eds.), The heart and soul of change: What works in therapy (pp. 23-55). Washington, DC: American Psychological Association.
• Barlow, P. J., Tobin, D. J. ve Schmidt, M. M. (2009). Social interest and positively aligned. The Journal of Individual Psychology, 65(3), 191-202.
• Brunborg, G. S., Mentzoni, R. A., ve Froyland, L., R. (2014). Is video gaming, or video game addiction, associated with depression, academic achievement, heavy episodic drinking or conduct problems? J. Behav Addict, 3(1), 27-32.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (12. Baskı). Ankara: Pegem.
• Carnagey, N. L. ve Anderson, C. A. (2005). The effect of reward and punishment in violent video games on aggressive affect, cognition, and behavior. Psychological Science, 16(11), 882-889.
• Cengizhan, C. (2005). Öğrencilerin bilgisayar ve internet kullanımında yeni bir boyut: İnternet bağımlılığı. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 22, 83-98.
• Chamarro, A. ve Oberst, U. (2012). Emotional intelligence and social interest: Are they related constructs? Aloma Revista de Psicologia, 30,1, 159-166.
• Cohen R. J. ve Swerdlik M. E. (2010). Psychological testing and assessment: An introduction to tests and measurement (7th edition). Boston: McGraw-Hill.
• Cole, D. A. (1987). Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55, 1019-1031.
• Corey, G. (2005). Psikolojik danışma ve psikoterapi kuram ve uygulamaları. Ankara: Mentis.
• Crandall, J. E. (1991). A Scale for social interest. Individual Psychology, 47, 1, 106-114.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem.
• Demirtaş Madran, H. A. ve Ferligül Çakıcı, E. (2014). Çok oyunculu çevrim içi video oyunu oynayan bireylerde video oyunu bağımlılığı ve saldırganlık. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 15, 99-107.
• Dessalegn, S. (1991). Relationship among social interest, social problem solving, life events and depression: A Structural equation analysis. USA: The University of Arizona.
• Erginsoy, D. (2010). Üniversite öğrencilerinin toplumsal ilgileri, bilişsel çarpıtmaları ve ilk anıları. Yayımlanmmaış Doktora tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Ergüner Tekinalp, B. (2016). Adleryan kuramın pozitif psikoloji bağlamında değerlendirilmesi. The Journal of Happiness&Well-Being, 4(1), 34-49.
• Field, A. (2009). Discoveringstatisticsusing SPSS forwindows, Dubai: Sage.
• Geçtan, E. (1988). Çağdaş yaşam ve normaldışı davranışlar. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Geçtan, E. (1995). Psikanaliz ve sonrası. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Greever, K. B., Tseng, M. S. ve Friedland, B. U. (1973). Development of social interest index. Journal of Jonsulting and Clinical Psychology, 41(3), 454-458.
• Jöreskog, K.G., ve Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the SIMPLIS command language. New Jersey: Lawrence Erlbaum.
• Kalkan, M. (2009). Adlerian Social Interest Scale-Romantic Relationship From (ASIS-RR): Scale development and psychometric properties. Individual Differences Research, 7(1), 40-48.
• Kalkan, M. (2010). Ergen romantik ilişkilerinde duygusal istismar, fiziksel istismar ve soruna yönelmeye adlerian bir bakış: sosyal ilgi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11(3), 242-247.
• Karakoç, F. Y. ve Dönmez, L. (2014). Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası, 40, 39-49.
• Kayacı, Ü. ve Özbay, Y. (2016). Üniversite öğrencilerinin travmatik yaşantı, psikolojik doğum sıraları ve sosyal ilgilerinin psikolojik dayanıklılıklarının yordaması. The Journal of Happiness & Well-Being, 4(1), 128-142.