THE RELATIONSHIP BETWEEN SCHOOL ADMINISTRATORS’ DIGITAL LEADERSHIP PRACTICES AND TEACHERS’ ENTREPRENEURIAL BEHAVIOUR
Year 2025,
Volume: 14 Issue: 3, 1046 - 1060, 15.09.2025
Gökçe Özdemir
,
Büşra Demir
Abstract
Digital transformation, which lies at the centre of Industry 4.0, has brought artificial intelligence and innovation to the fore and necessitated school administrators and teachers to acquire new leadership styles and various skills. Within this framework, the present study was conducted to examine the effect of administrators’ digital leadership practices on teachers’ entrepreneurial behaviours. A quantitative research design was used, and data were collected using the ‘Digital Leadership Scale’ and the ‘Entrepreneurial Teacher Behaviour Scale’. The study group consisted of 360 teachers working in the Şehitkamil district of Gaziantep, Turkey. Data analysis was performed using descriptive statistics, correlation, and regression methods. The findings revealed a moderate, positive, and significant correlation between digital leadership and entrepreneurial behaviour. Digital leadership explains 31% of the variance. The findings indicate that administrators’ digital leadership encourages teachers’ entrepreneurial behaviour, enhances educational quality, and creates a school culture that supports innovation and change.
References
-
Akkaya, R. ve Çetin, M. (2022). Girişimci öğretmen davranışları ölçeği: Bir ölçek uyarlama çalışması. Millî Eğitim Dergisi, 51(234), 1473-1490. Doi: 10.37669/milliegitim.853723
-
Aksal, F. A. (2015). Are headmasters digital leaders in school culture. Türk Eğitim Derneği, 40(182), 77-86. Doi: 10.15390/EB.2015.4534
-
Akyürek, M. İ. ve Göktaş, E. (2023). İnovatif okul liderliği ve girişimci öğretmen davranışlarının okul mutluluğu üzerindeki etkisi: Özel okullar örneği. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 11(1), 29-47. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ajeli/issue/78579/1264941
-
Aydın, K. (2022). Eğitim örgütlerinde dijital liderlik ve örgütsel bilgelik ilişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
-
Aytaç, Ö. (2006). Girişimcilik: Sosyo-kültürel bir perspektif. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 139-160. https://dergipark.org.tr/tr/pub/dpusbe/issue/4757/65345
-
Baloğlu, B. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemi. İstanbul: D&R.
-
Baydar, F. (2023). The effect of school principals’ agile leadership behaviors on entrepreneurial teacher behaviors through ınnovative organizations. The Universal Academic Research Journal, 5(3), 168–181. Doi: 10.55236/tuara.1324118
-
Blau, I. and Shamir-Inbal, T. (2017). Digital competences and long-term ICT integration in school culture: The perspective of elementary school leaders. Education and Information Technologies, 22, 769-787. Doi: 10.1007/s10639-015-9456-7
-
Carretero, S., Vuorikari, R. and Punie, Y. (2017). The digital competence framework for citizens. Retrieved from: https://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/bitstrea/JRC106281/webdigcomp2.1pdf
-
Değirmencioğlu, G. (2016). Dijitalleşme çağında gazeteciliğin geleceği ve inovasyon haberciliği. TRT Akademi, 1(2), 590-606. https://dergipark.org.tr/tr/pub/trta/issue/23620/252171
-
Dancey, C. P. and Reidy, J. (2007). Statistics without maths for psychology (4th ed.). USA: Pearson Education.
-
Enterprise and Entrepreneurship Education. (2018). Enterprise and entrepreneurship education: Guidance for UK higher education providers: Assurance agency for higher education. Retrieved from: https://www.qaa.ac.uk/docs/qaa/about-us/enterprise-and-entrpreneurship-education-2018.pdf?sfvrsn=20e2f581_26
-
Güleryüz, İ., Sürücü, L. ve Yıkılmaz, İ. (2023). Dijital liderliğin iç girişimciliğe etkisinde dijital örgüt kültürünün rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 15(3), 1852-1867. https://isarder.org/index.php/isarder/article/view/1979
-
Hrastinski, S. (2019). What Do We Mean by Blended Learning?. TechTrends, 63(5), 564-569. Doi: 10.1016/jcompedu.2016.09.008
-
İrge, N. T. ve Şen, E. (2020). Çalışanların dijital teknolojiye yönelik tutumlarının ve iç girişimcilik özelliklerinin bireysel iş performanslarına etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(3), 2556-2579. https://isarder.org/index.php/isarder/article/view/1166
-
Konokman, G. Y., Yokuş, G. ve Yelken, T. Y. (2016). Yenilikçi materyal tasarlamanın sınıf öğretmeni adaylarının yenilikçilik düzeylerine etkisi. Bartın University Journal of Faculty of Education, 5(3), 857-878. https://dergipark.org.tr/en/pub/buefad/issue/24921/263090
-
Köstekçi, E. (2016). Öğretmen adaylarının girişimcilik özellikleri ile yansıtıcı düşünme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bartın: Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
-
Küçükali, R. ve Çoşkun, H. C. (2021). The position of digitalization and artificial intelligence in school administration. International Journal of Leadership Studies: Theory and Practive, 4(2), 124135. Doi: 10.52848/ijls.852119
-
MEB (Millî Eğitim Bakanlığı) (2018). Matematik dersi öğretim programı. Ankara: MEB.
-
Neto, R. D. C. A., Picanco, R. V., Campbell, K., Polega, M. and Ochsankehl,
T. (2020). Teamwork and entrepreneurial behavior among K-12 teachers in the United States. The Educational Forum, 84(2), 179-193. Doi: 10.1080/00131725.2020.1702748
-
OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) (2017). Teaching and Learning International Survey. Retrieved from: https://www.oecd.org/en/publications/talis-2013-results_9789264196261-en.html
-
OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) (2018). The future of education and skills. Education 2030. Retrieved from: https://www.oecd.org/education/2030/E2030%20Position%20Paper%20(05.04.2018).pdf
-
Öz, Ö. (2020). Dijital liderlik: Dijital dünyada okul lideri olmak. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 3(1), 45-57. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijls/issue/53618/635293
-
Özdemir, G. ve Göztürk, L. (2023). Dijital dönüşümün eğitime yansımaları: Öğretmen görüşleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(142), 19-33. Doi:10.29228/ASOS.69768
-
Özmen, Ö. N. T., Eriş, E. D. ve Süral Özer, P. (2020). Dijital liderlik çalışmalarına bir bakış. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 25(1), 85-92. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/53017/705039
-
Palfrey, J. and Gasser, U. (2008). Born digital: Understanding the first generation of digital natives. Boston: Basic Books
-
Partnership for 21st Century Skills. (2008). 21 st. Century skills, education and competitiveness.
Retrieved from: https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED519337.pdf
-
Raza, B. (2016). Leadership 4.0, module: Management competencies 1. Retrieved from: https://www.academia.edu/25513158/LEADERSHIP_4.0_Module_Management_Competencies_1_MC1_MBA_Aviation_Enrolment_number_1042342
-
Sadeghi, M. (2019). A shift from classroom to distance learning: Advantages and limitations. International Journal of Research in English Education, 4(1), 80-88. http://ijreeonline.com/article-1-132-en.html
-
Sağlam, E. ve Uçar, R. (2022) The relationship between school administrators’ creative leadership qualities and school’s organizational intelligence levels. International Journal of Psychology and Educational Studies, 9(4), 1133-1147. Doi: 10.52380/ijpes.2022.9.4.749
-
Sarı, Y. E. (2021). Uzaktan eğitimde etkili iletişim ve iletişimsel engeller: Sözlü ve sözsüz iletişim. Diyalog Interkulturelle Zeitschrift Für Germanistik, 9(2), 659-671. Doi: 10.37583/diyalog.1030779
-
Sheninger, E. (2014). Digital leadership: Changing paradigms for changing times. Dallas: Corwin.
-
Sürer, A.G. (2020). Eğitimde dijitalleşme çağı. Kapadokya Eğitim Dergisi, 1(1), 28-34. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kaped/issue/72747/1181500
-
Taşkıran, A. (2017). Dijital çağda yükseköğretim. Açık öğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(1), 96‐109. https://dergipark.org.tr/tr/pub/auad/issue/34114/377387
-
Telli Yamamoto, G. & Kalaç, M. Ö. (2018). Kamuda dijital dönüşüm (1. Baskı). İstanbul: Kriter.
-
Tutar, H. ve Güler, S. (2022). Digital leadership as a requirement for the new business ecosystem: A conceptual review. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(3), 323-349. Doi: 10.18074/ckuiibfd.1162792
-
Toduk, Y. and Gande, S. (2016). Whats next in Turkey? A new leadership model for connected age. In Amrop Leadership Series, 1(2), 1-41. Retrieved from: https://www.scribd.com/document/327715485/Turkey-A-New-Leadership-Model-for-a-Connected-Age
-
Van Dam, K., Schipper, M. and Runhaar, P. (2010). Developing a competency-based framework for teachers’ entrepreneurial behaviour. Teaching and Teacher Education, 26(4), 965-971. Doi: 10.1016/j.tate.2009.10.038
-
Yüksel, H., Cevher, E. ve Yüksel, M. (2015). Öğrencilerin girişimci kişilik özellikleri ile girişimcilik eğilimleri üzerine bir araştırma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 143-156. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ckuiibfd/issue/32904/365545
-
Zeike, S., Bradbury, K., Lindert, L. and Pfaff, H. (2019). Digital leadership skills and associations with psychological well-being. International Journal of Environmental Research and Public Health. 16(14), 2628. Doi: 10.3390/ijerph16142628
OKUL YÖNETİCİLERİNİN DİJİTAL LİDERLİK UYGULAMALARI İLE ÖĞRETMENLERİN GİRİŞİMCİLİK DAVRANIŞI ARASINDAKİ İLİŞKİ
Year 2025,
Volume: 14 Issue: 3, 1046 - 1060, 15.09.2025
Gökçe Özdemir
,
Büşra Demir
Abstract
Endüstri 4.0’ın merkezinde yer alan dijital dönüşüm, yapay zekâ ve yenilikçiliği öne çıkararak eğitim kurumlarında yöneticiler ve öğretmenler için yeni liderlik biçimleri ile farklı beceriler geliştirmeyi gerekli kılmıştır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, okul yöneticilerinin dijital liderlik uygulamalarının öğretmenlerin girişimcilik davranışı üzerindeki etkisini ortaya çıkarmaktır. Araştırmada nicel araştırma yaklaşımlarından tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma verileri “Dijital liderlik” ölçeği ve “Girişimci öğretmen davranışları” ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, Gaziantep ilinin Şehitkamil ilçesinde görev yapan 360 öğretmenden oluşmaktadır. Verilerin analizinde, betimsel istatistikler, korelasyon analizi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre okul yöneticilerinin dijital liderlik uygulamaları ile öğretmenlerin girişimcilik davranışları arasında korelasyon değerine göre orta düzeyde, pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunurken, girişimci öğretmen davranışındaki varsaysın %31’i dijital liderlik uygulamaları tarafından açıklanmaktadır. Araştırma bulgularından hareketle, okul müdürlerinin dijital liderlik uygulamalarının öğretmenlerin girişimci davranışlar sergilemelerine katkılar sağlayarak eğitimde kalitenin artılmasına, okul kültüründe yenilikçiliği ve değişimi teşvik eden bir atmosferin oluşturulmasına etki edebileceği söylenebilir.
References
-
Akkaya, R. ve Çetin, M. (2022). Girişimci öğretmen davranışları ölçeği: Bir ölçek uyarlama çalışması. Millî Eğitim Dergisi, 51(234), 1473-1490. Doi: 10.37669/milliegitim.853723
-
Aksal, F. A. (2015). Are headmasters digital leaders in school culture. Türk Eğitim Derneği, 40(182), 77-86. Doi: 10.15390/EB.2015.4534
-
Akyürek, M. İ. ve Göktaş, E. (2023). İnovatif okul liderliği ve girişimci öğretmen davranışlarının okul mutluluğu üzerindeki etkisi: Özel okullar örneği. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 11(1), 29-47. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ajeli/issue/78579/1264941
-
Aydın, K. (2022). Eğitim örgütlerinde dijital liderlik ve örgütsel bilgelik ilişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
-
Aytaç, Ö. (2006). Girişimcilik: Sosyo-kültürel bir perspektif. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 139-160. https://dergipark.org.tr/tr/pub/dpusbe/issue/4757/65345
-
Baloğlu, B. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemi. İstanbul: D&R.
-
Baydar, F. (2023). The effect of school principals’ agile leadership behaviors on entrepreneurial teacher behaviors through ınnovative organizations. The Universal Academic Research Journal, 5(3), 168–181. Doi: 10.55236/tuara.1324118
-
Blau, I. and Shamir-Inbal, T. (2017). Digital competences and long-term ICT integration in school culture: The perspective of elementary school leaders. Education and Information Technologies, 22, 769-787. Doi: 10.1007/s10639-015-9456-7
-
Carretero, S., Vuorikari, R. and Punie, Y. (2017). The digital competence framework for citizens. Retrieved from: https://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/bitstrea/JRC106281/webdigcomp2.1pdf
-
Değirmencioğlu, G. (2016). Dijitalleşme çağında gazeteciliğin geleceği ve inovasyon haberciliği. TRT Akademi, 1(2), 590-606. https://dergipark.org.tr/tr/pub/trta/issue/23620/252171
-
Dancey, C. P. and Reidy, J. (2007). Statistics without maths for psychology (4th ed.). USA: Pearson Education.
-
Enterprise and Entrepreneurship Education. (2018). Enterprise and entrepreneurship education: Guidance for UK higher education providers: Assurance agency for higher education. Retrieved from: https://www.qaa.ac.uk/docs/qaa/about-us/enterprise-and-entrpreneurship-education-2018.pdf?sfvrsn=20e2f581_26
-
Güleryüz, İ., Sürücü, L. ve Yıkılmaz, İ. (2023). Dijital liderliğin iç girişimciliğe etkisinde dijital örgüt kültürünün rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 15(3), 1852-1867. https://isarder.org/index.php/isarder/article/view/1979
-
Hrastinski, S. (2019). What Do We Mean by Blended Learning?. TechTrends, 63(5), 564-569. Doi: 10.1016/jcompedu.2016.09.008
-
İrge, N. T. ve Şen, E. (2020). Çalışanların dijital teknolojiye yönelik tutumlarının ve iç girişimcilik özelliklerinin bireysel iş performanslarına etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(3), 2556-2579. https://isarder.org/index.php/isarder/article/view/1166
-
Konokman, G. Y., Yokuş, G. ve Yelken, T. Y. (2016). Yenilikçi materyal tasarlamanın sınıf öğretmeni adaylarının yenilikçilik düzeylerine etkisi. Bartın University Journal of Faculty of Education, 5(3), 857-878. https://dergipark.org.tr/en/pub/buefad/issue/24921/263090
-
Köstekçi, E. (2016). Öğretmen adaylarının girişimcilik özellikleri ile yansıtıcı düşünme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bartın: Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
-
Küçükali, R. ve Çoşkun, H. C. (2021). The position of digitalization and artificial intelligence in school administration. International Journal of Leadership Studies: Theory and Practive, 4(2), 124135. Doi: 10.52848/ijls.852119
-
MEB (Millî Eğitim Bakanlığı) (2018). Matematik dersi öğretim programı. Ankara: MEB.
-
Neto, R. D. C. A., Picanco, R. V., Campbell, K., Polega, M. and Ochsankehl,
T. (2020). Teamwork and entrepreneurial behavior among K-12 teachers in the United States. The Educational Forum, 84(2), 179-193. Doi: 10.1080/00131725.2020.1702748
-
OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) (2017). Teaching and Learning International Survey. Retrieved from: https://www.oecd.org/en/publications/talis-2013-results_9789264196261-en.html
-
OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) (2018). The future of education and skills. Education 2030. Retrieved from: https://www.oecd.org/education/2030/E2030%20Position%20Paper%20(05.04.2018).pdf
-
Öz, Ö. (2020). Dijital liderlik: Dijital dünyada okul lideri olmak. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 3(1), 45-57. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijls/issue/53618/635293
-
Özdemir, G. ve Göztürk, L. (2023). Dijital dönüşümün eğitime yansımaları: Öğretmen görüşleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(142), 19-33. Doi:10.29228/ASOS.69768
-
Özmen, Ö. N. T., Eriş, E. D. ve Süral Özer, P. (2020). Dijital liderlik çalışmalarına bir bakış. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 25(1), 85-92. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/53017/705039
-
Palfrey, J. and Gasser, U. (2008). Born digital: Understanding the first generation of digital natives. Boston: Basic Books
-
Partnership for 21st Century Skills. (2008). 21 st. Century skills, education and competitiveness.
Retrieved from: https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED519337.pdf
-
Raza, B. (2016). Leadership 4.0, module: Management competencies 1. Retrieved from: https://www.academia.edu/25513158/LEADERSHIP_4.0_Module_Management_Competencies_1_MC1_MBA_Aviation_Enrolment_number_1042342
-
Sadeghi, M. (2019). A shift from classroom to distance learning: Advantages and limitations. International Journal of Research in English Education, 4(1), 80-88. http://ijreeonline.com/article-1-132-en.html
-
Sağlam, E. ve Uçar, R. (2022) The relationship between school administrators’ creative leadership qualities and school’s organizational intelligence levels. International Journal of Psychology and Educational Studies, 9(4), 1133-1147. Doi: 10.52380/ijpes.2022.9.4.749
-
Sarı, Y. E. (2021). Uzaktan eğitimde etkili iletişim ve iletişimsel engeller: Sözlü ve sözsüz iletişim. Diyalog Interkulturelle Zeitschrift Für Germanistik, 9(2), 659-671. Doi: 10.37583/diyalog.1030779
-
Sheninger, E. (2014). Digital leadership: Changing paradigms for changing times. Dallas: Corwin.
-
Sürer, A.G. (2020). Eğitimde dijitalleşme çağı. Kapadokya Eğitim Dergisi, 1(1), 28-34. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kaped/issue/72747/1181500
-
Taşkıran, A. (2017). Dijital çağda yükseköğretim. Açık öğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(1), 96‐109. https://dergipark.org.tr/tr/pub/auad/issue/34114/377387
-
Telli Yamamoto, G. & Kalaç, M. Ö. (2018). Kamuda dijital dönüşüm (1. Baskı). İstanbul: Kriter.
-
Tutar, H. ve Güler, S. (2022). Digital leadership as a requirement for the new business ecosystem: A conceptual review. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(3), 323-349. Doi: 10.18074/ckuiibfd.1162792
-
Toduk, Y. and Gande, S. (2016). Whats next in Turkey? A new leadership model for connected age. In Amrop Leadership Series, 1(2), 1-41. Retrieved from: https://www.scribd.com/document/327715485/Turkey-A-New-Leadership-Model-for-a-Connected-Age
-
Van Dam, K., Schipper, M. and Runhaar, P. (2010). Developing a competency-based framework for teachers’ entrepreneurial behaviour. Teaching and Teacher Education, 26(4), 965-971. Doi: 10.1016/j.tate.2009.10.038
-
Yüksel, H., Cevher, E. ve Yüksel, M. (2015). Öğrencilerin girişimci kişilik özellikleri ile girişimcilik eğilimleri üzerine bir araştırma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 143-156. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ckuiibfd/issue/32904/365545
-
Zeike, S., Bradbury, K., Lindert, L. and Pfaff, H. (2019). Digital leadership skills and associations with psychological well-being. International Journal of Environmental Research and Public Health. 16(14), 2628. Doi: 10.3390/ijerph16142628