Assessment of Turkic Republics within the Framework of OECD Trade Facilitation Criteria

Year 2025, Volume: 12 Issue: 1, 325 - 363, 21.02.2025

Neslihan Kızıler

https://doi.org/10.30626/tesamakademi.1483150

Abstract

Following the dissolution of the USSR, five Turkic Republics declared their independence. Turkey entered into close cooperation with these five Turkic Republics, which share the same ethnic origins and civilization, and shared its experiences with these brother republics. The Turkic Republics have faced various challenges in their trade relations with each other, with Turkey, and with other countries within the new world order. Since these states had long been part of the USSR, they had to implement deep reforms to align with Western institutions and organizations. In this context, the liberalization of foreign trade became an important issue. This study will examine the foreign trade of the Turkic Republics within the framework of the “OECD Trade Facilitation Criteria”, which is considered an important criterion for the liberalization of foreign trade. At the same time, the compatibility of these criteria aiming to simplify customs and transit procedures outlined in the Turkic World 2040 Vision Document will be evaluated.

Keywords

Organization of Turkic States, Vision 2040, International Trade, Facilitating Customs Procedures

OECD Ticaretin Kolaylaştırılması Kriterleri Çerçevesinde Türk Cumhuriyetlerine İlişkin Değerlendirme

Abstract

SSCB’nin dağılması sonrasında beş Türk Cumhuriyeti bağımsızlığını ilan etmiştir. Türkiye, aynı etnik kök ve medeniyetten beslenen bu beş Türk Cumhuriyeti ile yakın işbirliği içine girmiş ve deneyimlerini kardeş cumhuriyetlerle paylaşmıştır. Türk Cumhuriyetleri gerek birbirleriyle gerek Türkiye’yle gerekse yenidünya düzeni içinde diğer ülkelerle olan ticaretlerinde izleyecekleri dış ticaret politikalarında birtakım sıkıntılar yaşamışlardır. Zira bu devletlerin uzun dönem birer üyesi olarak varlıklarını sürdürdükleri SSCB’nin yapısal düzenlemeleri bırakarak Batı’nın kurum ve kuruluşlarıyla uyum sağlamaları için köklü reformlar yapmaları gerekli olmuştur. Bu çerçevede önem arz eden bir konu da dış ticarettin liberalleştirmesi olmuştur. Bu çalışmada dış ticaretin liberalleşmesinde önemli bir ölçüt olarak görülen “OECD Ticaretin Kolaylaştırılması Kriterleri” çerçevesinde Türk Cumhuriyetlerinin dış ticaret yapısı ele alınacaktır. Aynı zamanda bu kriterlerin Türk Dünyası 2040 Vizyonu Belgesinde yer alan gümrük ve transit prosedürlerini sadeleştirme hedefi ile uyumu değerlendirilecektir.

Keywords

Türk Devletleri Teşkilatı, 2040 Vizyonu, Uluslararası Ticaret, Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması

References

• Asian Development Bank. (2017). Trade facilitation for a more inclusive and connected Asia and Pacific region: Progress and way forward. Asian Development Bank. Erişim tarihi: 28.02.2024, https://www.adb.org/sites/default/files/publication/330671/trade-facilitation-inclusive-region.pdf.
• Doing Business. (2020). Doing business 2020. Erişim tarihi: 28.02.2024, www.doing.business.org.tr.
• International Trade Centre. (2024). Trademap. Erişim tarihi: 28.02.2024, www.trademap.org.
• Kepenek, Y. (2012). Türkiye ekonomisi (32. basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Kocaman, Ö. (2021). Çok taraflı işbirliğinin karşılaştığı zorluklar ve bölgesel uluslararası kuruluşların artan önemi: Türk Konseyi örneği. 30 Yılında Türk Cumhuriyetleri Bölgesel Politika.
• Koç, E. K., Kadir, Ş., ve Mahmut, C. (2017). Dünya’da ve Türkiye’de ekonomik göstergeler-İş yapma/İş kurma kolaylığı endeksi. Mühendis ve Makina Dergisi, 58(685), 17-42.
• Moïsé, E., Orliac, T., ve Minor, P. (2011). Trade facilitation indicators: The impact on trade costs. OECD Trade Policy Working Papers No. 118.
• Takım, A. (2023). Küresel gelişmeler ve akran ülkelerle karşılaştırmalı Türkiye’de dış ticaretin yapısı ve sorunları. Bursa: Ekin Yayınevi.
• T.C. Ticaret Bakanlığı. (2024). Yurtdışı teşkilatı: Orta Asya genel bilgiler. Erişim tarihi: 28.02.2024, https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/orta-asya.
• Ticaretin Kolaylaştırılması Türkiye Stratejisi ve Beş Yıllık Kalkınma Planı. (2018-2022). Kolay Ticaret Resmi İnternet Sitesi. Erişim tarihi: 28.02.2024, https://kolayticaret.gov.tr/userfiles/files/EylemPlaniFull.pdf.
• Trade Facilitation Indicators Simulator. (2022). OECD Trade Policy Papers. Erişim tarihi: 28.02.2024, https://sim.oecd.org/default.ashx?lang=En&ds=TFI&d1c=eca&cs=eca.
• Trade Facilitation Reforms Worldwide: State of Play in 2022. (2022). OECD Trade Policy Paper.
• Trade Facilitation Indicators. (2022). Compare Your Country Platform. Erişim tarihi: 28.02.2024, https://www.compareyourcountry.org/trade-facilitation.
• Türk Devletleri Teşkilatı. (2024). Zirveler. Erişim tarihi: 28.02.2024, www.turkicstates.org/tr/zirveler.
• Türk Dünyası 2040 Vizyonu. (2024). Türk Devletleri Teşkilatı Resmi İnternet Sitesi. Erişim tarihi: 28.02.2024, https://turkicstates.org/assets/pdf/haberler/turk-dunyasi-2040-vizyonu-2396-98.pdf.
• Türkiye İhracatçılar Meclisi. (2024). Bilgi notları. Erişim tarihi: 28.02.2024, https://tim.org.tr/tr/raporlar-bilgi-notlari.
• UN Comtrade Database. (2024). Birleşmiş Milletler Ticaret Veritabanı. Erişim tarihi: 28.02.2024, www.comtradeplus.un.org.
• Yılmazer, M. ve Nuhoğlu, B. (2021). Türkiye’de ticaret sürecinde yer alan tarafların ticaretin kolaylaştırılması üzerine karşılıklı beklentileri. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 171-190.
• Yüce, M. (2022). Bağımsızlıklarının otuzuncu yılında Türk Cumhuriyetleri. Bursa: Türk Ocakları Derneği.
• World Bank. (2024). Dünya Bankası Resmi İnternet Sitesi. Erişim tarihi: 28.07.2024, www.worldbank.org.
• World Trade Organization. (2024). Dünya Ticaret Örgütü Resmi İnternet Sitesi. Erişim tarihi: 28.07.2024, www.wto.org.