ŞİRKETLERİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORLARININ YETENEK YÖNETİMİ BAĞLAMINDA DOKÜMAN ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ: KOÇ HOLDİNG VE TURKCELL ÖRNEĞİ

Year 2025, Volume: 6 Issue: 1, 118 - 134, 15.02.2025

Mustafa Atsan

https://doi.org/10.58702/teyd.1614284

Abstract

Şirketlerin, rakiplerine yetenekli bireyleri kaptırmamak adına farklı stratejiler ürettiğini belirtmek gerekir. Uygulamalar her şirket özelinde değişiklik gösterse de genel anlamda birbirine benzer stratejiler kullanılmaktadır. Bu doğrultuda, çalışmanın amacı Fast Company dergisinin 2023 yılı en iyi sürdürülebilir liderler araştırmasında listede birinci sırada yer alan, Koç Holding ve Kincentric Best Employers 2024 programında Türkiye’nin en iyi işyeri seçilen Turkcell’in sürdürülebilirlik raporları incelenerek şirketlerin yetenek yönetimi uygulamalarının neler olduğu ve literatürde teorik olarak belirtilen bilgilerin ne kadar uygulandığını ortaya koymaktır. Alan yazında yetenek yönetiminin kurumsal şirketlerin sürdürülebilirlik raporları bağlamında değerlendirilen bir çalışmanın olmamasından dolayı bu çalışmanın alanda yer alan boşluğu dolduracağı düşünülmektedir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi tercih edilmiştir. Araştırmada, verileri toplamak ve verileri analiz etmek için doküman analizinden yararlanılmıştır. Şirketlerin 2022 yılı sürdürülebilirlik raporları incelenmiştir. Literatür incelemesinin ardından yetenek yönetimi fonksiyonları belirlenerek raporlarda incelenecek kategoriler oluşturulmuştur. Bu kategori başlıklarının altında yetenek yönetimi uygulamaları incelenmiştir. Yapılan analizlerin sonuçlarına göre iki şirketin de yetenek yönetimi uygulamalarının birbirine benzerlik gösterdiği tespit edilmiştir. Şirketlerin yetenek yönetimi uygulamalarından yeteneği planlama, çekme geliştirme, uygun şekilde yerleştirme fonksiyonlarında yapılan uygulamaların yazını desteklediği saptanmıştır. Yeteneği tespit etme fonksiyonunda belirtilen uygulamaların ise literatürle benzerlik göstermediği ve şirketlerin kendi yöntemlerini belirleyerek uygulamalar yaptığı sonucuna varılmıştır.

Keywords

Yetenek, Yetenek Yönetimi, İnsan Kaynakları, İşe Alım

Ethical Statement

Bu çalışma doküman analizi olduğu için etik kurul onayına ihtiyaç yoktur. Etik kurul onayı istenmediğine dair onam formunu ekledim

ANALYSIS OF SUSTAINABILITY REPORTS OF COMPANIES IN THE CONTEXT OF TALENT MANAGEMENT BY DOCUMENT ANALYSIS METHOD: THE CASE OF KOÇ HOLDING AND TURKCELL

Abstract

It should be noted that companies produce different strategies in order not to lose talented individuals to their competitors. Although the practices vary for each company, similar strategies are generally used. In this direction, the aim of the study is to examine the sustainability reports of Koç Holding, which ranks first in the list of the best sustainable leaders in Fast Company magazine's 2023 best sustainable leaders survey, and Turkcell, which was selected as the best workplace in Turkey in the Kincentric Best Employers 2024 program, and to reveal what the talent management practices of the companies are and how much the information theoretically stated in the literature is applied. Since there is no study evaluating talent management in the context of sustainability reports of corporate companies in the literature, it is thought that this study will fill the gap in the field. In this study, qualitative research method was preferred. In the study, document analysis was used to collect and analyze data. The sustainability reports of the companies for 2022 were examined. After the literature review, talent management functions were determined and categories to be examined in the reports were created. Talent management practices are examined under these category headings. According to the results of the analyzes, it has been determined that the talent management practices of the two companies are similar to each other. It has been determined that the practices made in the functions of planning talent, attracting development, and placing appropriately from the talent management practices of the companies support the literature. It has been concluded that the practices specified in the talent detection function are not similar to the literature and that companies determine their own methods and make applications.

Keywords

Talent, Talent Management, Human Resources, Recruitment

References

• Ağraş, S. ve Çetinkaya, F. (2023). Tekstil sektöründe çevresel duyarlılık ve sürdürülebilirlik politikalarına yönelik bir içerik analizi. Equinox Journal of Economics Business and Political Studies, 10(1), 26-48. https://doi.org/10.48064/equinox.1173118
• Akar, F. (2019). Üniversitede akademisyen ve yönetici yetenekleri: Yetenek yönetiminin uygulanabilirliği konusunda bir inceleme. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(2), 514-541. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.7c.2s.3m
• Akbaş, İ. (2013). The relationship between talent management and retention of employees: A case study in banking sector [Yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Altınöz, M. (2018). Yetenek yönetiminin algılanması üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (39), 82-95.
• Atlı, D. (2013). Yetenek yönetimi-insan kaynakları yönetiminin yeni vizyonu (2. Baskı). Crea Yayıncılık.
• Berger, L. A. ve Berger, D. R. (2004). The talent management handbook. McGraw-Hill.
• Bibi, M. (2019). Impact of talent management practices on employee performance: An empirical study among healthcare employees. SEISENSE Journal of Management, 2(1), 22-32. https://doi.org/10.33215/sjom.v2i1.83
• Bryman, A. (2016). Social research methods. Oxford University Press.
• Buckingham, M. ve Vosburgh, R. M. (2001). The 21st century human resources function: It's talent, stupid!. Human Resource Planning, 24(4), 17-23.
• Cheese, P., Thomas, R. J. ve Craig, E. (2007). The talent powered organization: Strategies for globalization, talent management and high performance. Kogan Page Publishers.
• Cıdal, H. (2023). İşletmelerde yetenek yönetimi uygulamaları: Bursa makine ve tekstil sektörleri üzerine bir araştırma [Yüksek lisans tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Collings, D. G. ve Mellahi, K. (2009). Strategic talent management: A review and research agenda. Human Resource Management Review, 19(4), 304-313. https://doi.org/10.1016/j.hrmr.2009.04.001
• Creelman, D. (2004). Talent management: The special challenges of small and medium-sized enterprises. Human Capital Institute.
• Çelik, S. (2019). Dünyada ve Türkiye’de yetenek yönetimi uygulamaları: Bir model önerisi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://Nek.İstanbul.Edu.Tr/Ekos/TEZ/ET001038.Pdf#Page=18.16
• Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (5. Baskı). Celepler Matbaacılık.
• Deery, M. (2008). Talent management, work‐life balance and retention strategies. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 20(7), 792-806. https://doi.org/10.1108/09596110810897619
• Devine, M. (2009). Case study of the Malmaison hotel group. E. Blass (Ed.), Talent management: Cases and commentary (s. 184-199) içinde. Palgrave Macmillan UK. https://doi.org/10.1057/9780230233522_15
• Doğan, S. ve Demiral, Ö. (2008). İnsan kaynakları yönetiminde çalışanların kendilerine doğru yolculuk yöntemi: Yetenek yönetimi. C.U. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 145-166.
• Egerová, D., Eger, L., Jirincova, M. ve Ali-Taha, V. (2013). Integrated talent management. Challenge and future for organizations in Visegrad countries. NAVA, Plzen, Czech Republic.
• Fırat, İ. (2020). Türkiye'de matematik okuryazarlık ile ilgili 2020 yılına kadar yapılan çalışmaların doküman analizi yöntemiyle incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Amasya Üniversitesi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Guerra, J. M. M., Danvila-del-Valle, I. ve Méndez-Suárez, M. (2023). The impact of digital transformation on talent management. Technological Forecasting and Social Change, 188(122291). 1-10. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2022.122291
• Gün, M. S. (2023). Nepotizm ve kamu yönetiminde yeni bir yaklaşım olarak yetenek yönetimi [Yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi. https://acikerisim.erbakan.edu.tr/server/api/core/bitstreams/ba1fb12b-c24b-468c-af40-15efd9c128ac/content
• Gür, Y. E., Ayden, C. ve Yücel, A. (2019). Yapay zekâ alanındaki gelişmelerin insan kaynakları yönetimine etkisi. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(2), 137-158.
• Helleve, İ. (2012). Norveç'te mentorluk: Mentorluk gerçekte ne ifade ediyor. R. Yirci ve İ. Kocabaş (Ed.), Dünyada mentorluk uygulamaları (s. 201-213) içinde. Pegem Akademi.
• Horvathova, P. ve Davidova, M. (2011). Application of talent management with the of information and communications technology in the Czech Republic and other developing. Emerging and Transitions Economies, World Academy of Science, Engineering and Technology, 80(56), 1042-1057.
• Karacan, E. (2019). İnsan kaynakları yönetiminde yeni bir süreç: Yetenek yönetimi. Uluslararası Turizm Ekonomi ve İşletme Bilimleri Dergisi, 2(2), 137-139.
• Karatoprak, İ. (2020). Firmaların yönetim ve insan kaynakları birimlerinin yetenek yönetimi algısı [Yüksek lisans tezi] Pamukkale Üniversitesi. https://gcris.pau.edu.tr/bitstream/11499/28618/1/10325533.pdf
• Kırılmaz, S. K. ve Ateş, Ç. (2021). İşe alımlarda yapay zekâ kullanımı: Kavramsal bir değerlendirme. Journal of Business and Trade, 2(1), 37-48.
• Kırmızıgül, B. (2021). İşletmelerde yetenek yönetimi, çalışan yaratıcılığı, yenilikçi davranış, turizm sektöründe bir araştırma. Gazi Kitabevi.
• Kızıltan, Z. ve Fidan, Y. (2023). Örgüt kültürü, yetenek yönetimi ve iş tatmini arasındaki ilişki. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (40), 49-68. https://doi.org/10.18092/ulikidince.1243620
• Koç Grup. (2022). Sürdürülebilirlik raporu. https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/Surdurulebilirlik/Raporlar/Ko%C3%A7%20Grup%202022%20S%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilirlik%20Raporu.pdf adresinden 25 Şubat 2024’te alınmıştır.
• Kolk, A. (2004). A decade of sustainability reporting: Developments and significance. International Journal of Environment and Sustainable Development, 3(1), 51-64. https://doi.org/10.1504/IJESD.2004.004688
• Korkmaz, A. Ç. ve Keçecioğlu, T. (2014). Yeni insan kaynakları vizyonu: Yetenek yönetimi metrikleri. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(22), 155-171.
• Lee, B. C. ve Kim, B. Y. (2021). Development of an AI-based interview system for remote hiring. International Journal of Advanced Research in Engineering and Technology (IJARET), 12(3), 654-663.
• Longyear, R., Boxer, R. ve Johnson, K. (2020). Travel ICU nurse concerns across COVID-19 hot spots. Nejm Catalyst Innovations in Care Delivery, 1(5), 1-7. https://doi.org/10.1056/CAT.19.1111
• Luna-Arocas, R. ve Danvila-del-Valle, I. (2022). The impact of talent management on ethical behavior and intention to stay in the organization. Journal of Management and Organization, 30(5) 1-16. https://doi.org/10.1017/jmo.2022.64
• Mitosis, K. D., Lamnisos, D. ve Talias, M. A. (2021). Talent management in healthcare: A systematic qualitative review. Sustainability, 13(8), 1-20. https://doi.org/10.3390/su13084469
• Mucha, R. T. (2004). The art and science of talent management. Organization Development Journal, 22(4), 96-100.
• Mujtaba, M., Mubarik, M. S. ve Soomro, K. A. (2022). Measuring talent management: A proposed construct. Employee Relations: The International Journal, 44(5), 1192-1215. https://doi.org/10.1108/ER-05-2021-0224
• Newhall, S. (2012). A global approach to talent management: High‐quality leaders are the key to competitive advantage. Human Resource Management International Digest, 20(6), 31-34. https://doi.org/10.1108/09670731211260870
• Öktan, S. (2019). İnsan kaynakları yönetiminde yeni bir yaklaşım olarak yetenek yönetimi: İşletmelerin yetenek yönetimi birimlerine ilişkin keşifsel bir araştırma [Yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=NmZF8h2MyS4yGkCFlYwc9w&no=LlOyfq_bHCqZ9IseGfTX_w
• Pandita, D. ve Ray, S. (2018). Talent management and employee engagement-a meta-analysis of their impact on talent retention. Industrial and Commercial Training, 50(4), 185-199. https://doi.org/10.1108/ICT-09-2017-0073
• Rothwell, W. J. ve Kazanas, H. C. (2003). The strategic development of talent. A completely revised and updated second edition of human resource development: A strategic approach (2. Baskı). HRD Press.
• Rudhumbu, N. ve Maphosa, C. (2015). Implementation of talent management strategies in higher education: Evidence from Botswana. Journal of Human Ecology, 49(1-2), 21-32. https://doi.org/10.1080/09709274.2015.11906820
• Sirkovâ, M., Taha, V. A. ve Ferencova, M. (2016). Management of HR processes in the specific contexts of selected area. Polish Journal of Management Studies, 13(2), 142-152. https://doi.org/10.17512/pjms.2016.13.2.14
• Stahl, G., Björkman, I., Farndale, E., Morris, S. S., Paauwe, J., Stiles, P. ve Wright, P. (2012). Six principles of effective global talent management. Sloan Management Review, 53(2), 25-42.
• Şahin, Z., Çankaya, F. ve Karakaya, A. (2018). Sürdürülebilirlik raporlarının sektörlere ve yıllara göre analizi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (20), 17-32. https://doi.org/10.18092/ulikidince.311026
• Turkcell. (2022). Sürdürülebilirlik raporu. https://ffo3gv1cf3ir.merlincdn.net/hakkimizda/tr/yatirimciiliskileri/InvestorReportLibrary/Turkcell-EFR-2022.pdf adresinden 25 Şubat 2024’te alınmıştır.
• Yıldız, R. Ö. (2023). Yetenek yönetimi fonksiyonları: Sistematik bir tarama. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 13(2), 2377-2396. https://doi.org/10.48146/odusobiad.1166430
• Yumurtacı, A. (2014). Küreselleşen emek piyasalarında yeni bir olgu: Yetenek yönetimi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 4(8), 188-212. https://doi.org/10.17828/yasbed.03325