Abstract
Yayma hakkının en temel sınırlandırmalarından biri tükenme ilkesidir. Bu ilkenin internet üzerinden yayılan dijital ürünler için de aynen geçerli olup olmadığı son derece tartışmalıdır. AAD’nın bilgisayar programları açısından tükenme ilkesini kabul eden UsedSoft kararından sonra, konu daha da yoğun tartışılır hale gelmiştir.
AAD’nin kararından sonra Alman hukukunda verilen bazı mahkeme kararlarına göre bu ilkenin diğer dijital ürünlerde uygulanması söz konusu değildir. Buna karşılık Hollanda’da verilen bazı mahkeme kararlarına bakılır ise hukuki durumun tersi yönde değerlendirildiği söylenebilir. Amerikan hukukunda ise konu haksız çoğaltma ile bağlantılı bir şekilde değerlendirilmektedir. Ancak Amerikan hukukunda tekrar devir sırasında haksız çoğaltma gerçekleşmemesi koşulunu yerine getirebilmek açısından yeni bir teknik yöntem geliştirildiği görülmektedir. Bu ise konuya tamamen farklı bir boyut katmaktadır.
Bu tartışmada dijital tükenme ilkesinin kabul edilmesi veya edilmemesi yönündeki argümanlar yarış halindeler. Bir taraf, hukuki durumun açık olduğunu iddia ederken, diğer taraf tam tersi sonuca varmaktadır. Bu durum diğer argümanlarda (kısaca korsanı teşvik; çıkarlar dengesi itibariyle durum vs) da farklı değildir. Ancak bu tartışmada tükenme ilkesi lehindeki argümanlar kanaatimce daha ikna edici durmaktadırlar.
Uzun vadede dijital tükenmenin pozitif hukukta açıkca kabul edilmesi ihtimali kanaatimce küçümsenmeyecek ağırlıkta durmaktadır. Bu nedenle de bu konudaki gelişmeleri sürekli yakından takip edip, ayrıntılı şekilde bilimsel değerlendirmeler yapmak gerekmektedir.
Anahtar sözcükler: Yayma hakkı; tükenme ilkesi; dijital tükenme ilkesi; Avrupa Adalet Divanı; UsedSoft Kararı; ReDigi, Tom Kabinett.
Details
| Journal Section | Articles |
|---|---|
| Authors | |
| Publication Date | May 30, 2016 |
| Submission Date | June 7, 2016 |
| Published in Issue | Year 2016 Volume: 2 Issue: 1 |