The term ‘leadership’ has gained an attractive reputation, with high scientific value. As a result, we find in libraries many diverse books about the concept, which contributes to improving performance and elevating the value of achievement. The researcher has proven that leadership is a process with inputs and tools, not a closed mutation. Leadership is defined as the process in which an individual (or institution) influences a group of individuals to achieve a shared vision. The study addressed the position of leadership in political heritage books, focusing on the specificity of Islamic reference, and stating that the term itself did not appear in the foundational texts; however, there are many concepts related to it, and among the most important are: ‘Imamate’, ‘Ummah’, ‘Caliph’, ‘Example’, ‘Imams’, ‘Rule’, ‘Empowerment’. It should be noted that leadership in the Islamic vision is of diverse inclusivity, not confined to the Grand Imamate only. The study concludes by stating the most significant distortions related to leadership, which are inheritance, despotism, and the absence of consultation.
“Liderlik” terimi oldukça cazip bir şöhrete haizdir. Bundan dolayı tedavülde kalan ve ilmi değeri yüksek olan bir terim haline gelmiştir. Bunun neticesinde kütüphane raflarının bu liderlik terimiyle ve ilişkili konularda çeşitli kitaplarla doludur. Bu araştırmada “Liderlik” mefhumunun anlamı ve en önemli teoriler üzerinde durulmuştur. Daha sonra bu terime karşın İslam’ın bakışı ve İslamî kaynaklardaki konumu incelenmiştir. Bu araştırma neticesinde, liderliğin fizik ötesi bir değişimin olmadığı, bilakis araçları ve girdileri olan bir süreç olduğu ortaya koyulmuştur. Buna bağlı olarak liderlik, ortak bir vizyonun gerçekleştirilmesi için bir ferdin (veya kurumun) bir grup kişileri etkileme süreci olarak tanımlanmıştır. Yine bu araştırmada liderliğin siyasi klasik eserlerdeki konumuna ve bilhassa İslami kaynaklara odaklanılarak değinilmiştir. Ayrıca bu terimin temel klasik eserlerde geçmediği, ancak bu terimle ilgili kavramların çokça zikredildiği ifade edilmiştir. Bu kavramların en önemlileri şöyle zikredilebilir: “imamet”, “mülk”, “ümmet”, “halife”, “üsve”, “eimme”, “hüküm”, “temkin”. Yine çalışmada İslami bakışa göre liderliğin, yalnızca büyük imametle sınırlı olmadığını, bilakis farklı kapsamlara sahip bir terim olduğu hususuna dikkat çekilmiştir. Son olarak araştırmada liderlikle ilgili saltanat, istibdat ve şuranın yokluğu gibi başlıca problemlere değinilmiştir.
حَظِي مصطلحُ "القيادة" بسمعةٍ جذّابة، جعله سلعةً رائجةً، ذات قيمةٍ عِلميّة عالية، ونتيجة لذلك نجد رفوفَ المكتبات أُتخمت بكتبٍ متنوّعة حول المفهوم الذي يُسهم في تحسينِ الأداء، ويَرفع مِن قيمةِ الإنجاز. اعتنى البحثُ بمدلول مصطلح "القيادة"، وأهمِّ النَّظريات القياديّةِ من المدخل الإداريّ، ثم عرّج على بيان الرؤية الإسلاميّة في هذا المصطلح من خلالِ تناولِ منظومة مفرداتِ المفهوم، وموقع القيادةِ في الكتبِ التراثيّةِ الإسلاميّةِ، مركّزًا على خصوصيّةِ المرجعيّةِ الإسلاميّة. استعانَ الباحثُ بالاستقراءِ والتَّحليلِ كأدواتٍ منهجيّةٍ أُثبت مِن خلالها أنّ القيادةَ عَمليّةٌ ذاتُ مدخلاتٍ وأدوات، وليس طفرةً غيبيّةً مُغلقة، وبالتالي تُعرَّف القيادة بأنُها العَمليّة التي يؤَثّر فيها الفرد (أو المؤسّسة) في مجموعة من الأفرادِ من أجلِ تحقيقِ رؤية مشتركة. وتناول البحثُ أيضًا موقعَ القيادة في الكتبِ التراثيّة السّياسيّة، مركّزًا على خُصوصيّة المرجعيّة الإسلاميّة، وبيان أنّ المصطلح بحدِّ ذاته لم يَرد في النّصوص التّأسيسيّة؛ لكنْ المفاهيمُ المتعلّقة به متوافرة بكثرة، ومِن أهمّها: "الإمامة"، "المُلك"، "الأمّة"، "الخَليفة"، "الأسوة"، "الأئمّة"، "الحُكْم"، "التَّمكين"، مع ملاحظة أنّ القيادة في الرؤية الإسلاميّة ذاتُ شموليّة متنوّعة، غير منحصرة بالإمامة الكبرى فقط. وخَتم البحث ببيان أهمّ الاختلالات المتعلّقةِ بالقيادة، وهي التّوريث، والاستبداد، وانعدام الشّورى.
Primary Language | Arabic |
---|---|
Subjects | Philosophy of Religion |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | September 30, 2024 |
Submission Date | March 13, 2024 |
Acceptance Date | September 6, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 Volume: 8 Issue: 3 |
Türkiye Journal of Theological Studies is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (CC BY NC).