Din Psikolojisi Temalı Uluslararası Araştırmaların Bibliyometrik Analizi

Year 2024, Volume: 8 Issue: 4, 783 - 807

Furkan Süzgün , Sema Yılmaz

https://doi.org/10.32711/tiad.1558437

Abstract

Bu çalışma, 1898-2023 tarihleri arasındaki 1112 din psikolojisi konulu uluslararası yayının kapsamlı bir bibliyometrik analizini sunmaktadır. Çalışmanın temel amacı, Scopus veri tabanındaki din psikolojisi yayınlarının atıf dağılımını, ülke ve yazar ilişkilerini, yaygın dergileri, üretken kurumları ve yazarları, önde gelen ülkeleri, iş birliği ağlarını, en çok atıf alan makaleleri ve belirgin trendleri ayrıntılı bir şekilde incelemektir. Bulgulara göre Amerika Birleşik Devletleri, en fazla makale üreten ülke olarak öne çıkarken, Leslie J. Francis en çok eser veren yazar olarak dikkat çekmektedir. Din psikolojisi alanındaki en fazla yayına sahip dergiler arasında Din Psikolojisi Arşivi (Archive for the Psychology of Religion) ve Pastoral Psikoloji (Pastoral Psychology) dergileri bulunmaktadır. Ayrıca, Warwick Üniversitesi bu alandaki en aktif yayın yapan kurum olarak belirlenmiştir. En fazla atıf alan çalışma, Pargament vd. tarafından yazılan ve Religions dergisinde yayımlanan "The Brief RCOPE: Current Psychometric Status of a Short Measure of Religious Coping" başlıklı makaledir. Yayınlarda en sık kullanılan anahtar kelimeler ise Din Psikolojisi (Psychology of Religion), Din (Religion), Maneviyat (Spirituality) terimleridir.

Keywords

Din Psikolojisi, Din, Maneviyat, Bibliyometrik Analiz, VOSviewer, Biblioshiny

Bibliometric Analysis of International Researches on Psychology of Religion

Abstract

This study provides a comprehensive bibliometric analysis of 1,112 international publications on the Psychology of Religion, covering the years 1898 to 2023. The primary objective is to examine in detail the citation distribution, country and author relationships, prominent journals, productive institutions and authors, leading countries, collaboration networks, most-cited articles, and notable trends in the field of Psychology of Religion, as indexed in the Scopus database. The United States emerges as the country with the highest number of publications, while Leslie J. Francis stands out as the most prolific author. Among the journals with the most publications in this field are Archive for the Psychology of Religion and Pastoral Psychology. Furthermore, the University of Warwick is identified as the most active institution in publishing on this topic. The most-cited work is the article titled "The Brief RCOPE: Current Psychometric Status of a Short Measure of Religious Coping," authored by Pargament et al., and published in the journal Religions. The most frequently used keywords in these publications include "Psychology of Religion," "Religion," and "Spirituality," reflecting the core themes and areas of interest in this area of research.

Keywords

Psychology of Religion, Religion, Spirituality, Bibliometric Analysis, VOSviewer, Biblioshiny

References

• Armaner, Neda. Din Psikolojisine Giriş I. Ankara: Ayyıldız Matbaası, 1980.
• Aydın, Ali Rıza. “Çağdaş Araştırmalar Işığında Din Psikolojisine Bir Bakış”. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 4/3 (2004), 50-59.
• Ayten, Ali. Din Psikolojisi Dine ve Maneviyata Psikolojik Yaklaşımlar. İstanbul: İz Yayıncılık, 2017.
• Baymur, Feriha. Genel Psikoloji. İstanbul: İnkılap Yayınları 1983.
• Beit-Hallahmi, Benjamin. “Psychology of Religion 1880-1930: The Rise and Fall of A Psychological Movement”. Journal of the History of the Behavioral Sciences 10/1 (1974), 84-90.
• Bradford, Samuel C. "Sources of Information on Specific Subjects" by S.C. Bradford. Journal of Information Science, 10 (1985), 173- 175.
• Burnham, Judy F. “Scopus Database: A Review”. Biomedical Digital Libraries 3/1 (2006), 1-8.
• Carey, Lindsay B. vd. “A Bibliometric Analysis of The Journal of Religion and Health: Sixty Years of Publication (1961–2021)”. Journal of Religion and Health 62/1 (2023), 8-38.
• Cobo, Manuel Jesus vd. "SciMAT: A New Science Mapping Analysis Software tool". Journal of the American Society for Information Science and Technology 63/8 (2012), 1609-1630.
• Cüceloğlu, Doğan. İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitapevi. 2006.
• Demiröz, Mehmet Fatih- Kımter, Nurten. “Türkiye’de Din Psikolojisi Alanındaki “Dindarlık” Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi Üzerine Bir Araştırma”. Bilimname 51 (2024), 405-456.
• Diez, Rubén Carlos Álvarez- Robles, José Ricardo López. “Research on Religion and Spirituality in China: A Bibliometric Analysis Based on the Web of Science”. International Journal of Sino-Western Studies 26 (2024), 202-219.
• Dönbak, Eda Rukiye. “Kültür ve Turizm Araştırmalarının Bilim Haritalama Teknikleri ile Bibliyometrik Analizi”. Journal of Travel and Tourism Research 17/17 (2020). 52-78.
• Düzgüner, Sevde. “Dini Psikoloji ve İslam Psikolojisi Bağlamında Din Psikolojisini Yeniden Düşünmek”. İslâmî İlimler Dergisi 12/3 (2017). 133-163.
• Emmons, Robert- Paloutzian, Raymond. “Din Psikolojisi”. çev. Ali Ayten. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 21 (2014), 105-124.
• Freud, Sigmund. Moses and Monotheism. London: Hogarth Press, 1939.
• Freud, Sigmund. The Future of an Illusion. London: Hogarth Press, 1927.
• Freud, Sigmund. Totem and Taboo: Resemblances Between the Psychic Lives of Savages and Neurotics. London: Routledge, 1913.
• Fromm, Erich. Psikanaliz ve Din. çev. Şükrü Alpagut. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 1990.
• Glänzel, Wolfgang. “Bibliometrics as a Research Field: A Course on Theory and Application of Bibliometric Indicators”. Course Handouts, 2003.
• Gökkurt, Özlem. Citation İndeks ve Citation Analizi: Enformetrik Bir Model Çalışması. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi. 1997.
• Gökmenoğlu, Mustafa- Kaya, Dilek Göze Kaya. “Mali Alan Üzerine Yapılmış Olan Çalışmaların Bibliyometrik Ağ Analizi”. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 25/2 (2023), 879-908.
• Gross, Paul L.K- Gross, Edward M. “College Libraries and Chemical Education”. Science 66/1713 (1927), 385- 389.
• Harianto, Eko. “Publication Trends of Journal Articles About Religious Moderation in Recent Years: Bibliometric Analysis”. Islamic Review: Jurnal Riset dan Kajian Keislaman 11/2 (2022), 125-138.
• Holm, Nils G. “Din Psikolojisi ve Tarihçesi”. çev. Abdülkerim Bahadır. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12/12 (2001), 71-78.
• Horozcu, Ümit. Din Psikolojisi. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2017.
• Hotamışlı, Mustafa- Erem, Işıl. “Muhasebe ve Finansman Dergisi’nde Yayınlanan Makalelerin Bibliyometrik Analizi”. Muhasebe ve Finansman Dergisi 63 (2014), 1-20.
• Hökelekli, Hayati. Din Psikolojisi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. 2013.
• Huber, Stefan- Huber, Odilo W. “The Centrality of Religiosity Scale (CRS)”. Religions 3/4 (2012), 710-724.
• Hulme, Edward Wyndham. Statistical Bibliography in Relation to the Growth of Modern Civilization: Two Lectures delivered in the University of Cambridge in May 1922. PDF: Grafton and Co.
• James, William. The Varieties of Religious Experience: A Study in Human Nature. New York: Longmans, Green and Co, 1902.
• Jung, Carl Gustav. Keşfedilmemiş Benlik. çev. Barış İlhan- Canan Ener Sılay. İstanbul: İlhan Yayınevi, 1999.
• Karacoşkun, Mustafa Doğan (ed). Din Psikolojisi. Ankara: Grafiker Yayınları, 2021.
• Karacoşkun, Mustafa Doğan vd. “Dini Başa Çıkmaya Yönelik Bibliyometrik Bir Araştırma: 1990-2024 Yılları Arasında Yapılan Çalışmaların Analizi”. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 11/1 (2024), 53-79.
• Koç, Mustafa. “Türk Din Psikolojisinde Akademisyen Bir Din Psikoloğu: Habil Şentürk Üzerine Biyografik Bir Araştırma”. Türk Din Psikolojisi Dergisi 3 (2021). 161-221.
• Koç, Mustafa. “Türkiye’de Din Psikolojisi Çalışmaları (1949–2013) Üzerine Genel Bir Bakış”. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1/2 (2015), 301-330.
• Koç, Mustafa. “Türkiye’deki İlâhiyat Fakültesi Dergilerinde Din Psikolojisi ile İlgili Yayınlanan Makaleler (1953- 2004) Üzerine Bibliyografik Bir Araştırma”. Bilimname 2 (2005), 107-132.
• Korkmaz, Sezai. “Din Psikolojisinde Değerler ve Erol Güngör’ün Değerler Hakkındaki Görüşleri”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 24 (2014), 177-199.
• Köksal, Mücella Sena. Türkiye Adresli Bilgibilim Makalelerinin Atıf Etkisi. Ankara. Yüksek Lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022.
• Martínez, Ma Angeles vd. “Analyzing the Scientific Evolution of Social Work Using Science Mapping”. Research on Social Work Practice 25/2 (2015). 257-277.
• Mehmedoğlu, Ali Ulvi. “Dindarlığın Peşinde: Din Psikolojisinde Araştırma, Ölçme ve Yorumlama Üzerine”. İslami Araştırmalar Dergisi 19/3 (2006), 465-478.
• Mehmedoğlu, Ali Ulvi. Kişilik ve Din. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları, 2004.
• Morgan, Clıfford T. Psikolojiye Giriş. çev. Hüsnü Arıcı vd. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları. 2011.
• Noyons, Ed. “Integrating Research Performance Analysis and Science Mapping”. Scientometrics, 46/3 (1999). 591-604.
• Oxford Dictionaries. "Oxford Learners Dictionaries". Erişim 15 Haziran 2024. http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/citation
• Özdoğan, Öznur. “Din Psikolojisi ve Manevi Değerler”. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15 (2005). 159-180.
• Öztabağ, Lütfi. Psikolojide İlk Adım. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1970.
• Öztürk, Oğuzhan- Gürler, Gökhan (ed.). Bir Literatür İncelemesi Aracı Olarak Bibliyometrik Analiz. Ankara: Nobel Yayınları, 2022.
• Paloutzian, Raymond. “Psychology of Religion in the World”. Revista Pistis- Praxis 9/1 (2017), 15-30.
• Parsons, William B. “Psikoloji: Din Psikolojisi”. çev. Mustafa Ulu. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 13/1 (2013), 235-255.
• Pargament, Kenneth vd. “The Brief RCOPE: Current Psychometric Status of a Short Measure of Religious Coping”. Religions 2/1 (2011), 51-76.
• Pargament, Kenneth. “The Psychology of Religion and Spirituality? Yes and No” International Journal for the Psychology of Religion 9/1 (1999), 3-16.
• Pazarlı, Osman. Din Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitapevi, 1982.
• Peker, Hüseyin. Din Psikolojisi. İstanbul: Çamlıca Yayınları, 2022.
• Sayar, Kemal- Dinç, Mehmet. Psikolojiye Giriş. İstanbul: DEM Yayınları. 2008.
• Sevinç, Kenan. “International Journal for the Psychology of Religion Dergisinin 2010-2019 Yılları Arasında Yayınlanan Sayılarının Bibliometrik Analizi”. Din Psikolojisi Güncel Durum Analizi. ed. Yahya Turan. 135-157. Ankara: Nobel Yayınları, 2020.
• Şahin, Adem. Ergenlerde Dindarlık ve Benlik: Dindarlığın Ergen Benliğine Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Konya: Adal Ofset, 2007.
• Şenel, Engin- Demir, Emre. “Bibliometric and Scientometric Analysis of The Articles Published in The Journal of Religion and Health Between 1975 and 2016”. Journal of Religion and Health 57 (2018), 1473-1482.
• Şentürk, Habil. Din Psikolojisine Giriş. İstanbul: İz Yayıncılık. 2013.
• Şimşir, İsmail. “Bibliyometri ve Bibliyometrik Analize İlişkin Kavramsal Çerçeve”. Bir Literatür İncelemesi Aracı Olarak Bibliyometrik Analiz. ed. Oğuzhan Öztürk- Gökhan Gürler. 7-31. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2022.
• TDK, Türk Dil Kurumu. "Türk Dil Kurumu Sözlükleri". Erişim 20 Mayıs 2024. https://sozluk.gov.tr/
• Tokur, Behlül. Klasik ve Güncel Konularıyla Din Psikolojisi. Ankara: Son Çağ Yayınları, 2020.
• Turan, Yahya. “Din Psikoloji Alanında Yayın Yapan Q1 Sınıfındaki Dergilerde Yayınlanan Çalışmaların Eğilimleri”. Din Psikolojisi Güncel Durum Analizi. ed. Yahya Turan. 159-182. Ankara: Nobel Yayınları, 2020.
• Wulff, David M. “Din Psikolojisine Genel Bir Bakış”. çev. Mustafa Koç. İslami Araştırmalar Dergisi 17/3 (2004), 252-263.
• Ulu, Mustafa. “Türkiye’deki Akademik Yapı Bağlamında Din Psikolojisinin Swot Analizi ile Değerlendirilmesi”. Din Psikolojisi Güncel Durum Analizi. ed. Yahya Turan 184-219. Ankara: Nobel Yayınları, 2020.
• Uysal, Saliha. “Türkiye ve ABD’de 2016-2019 Yılları Arasında Din Psikolojisi Alanında Yapılan Kitap Çalışmaları Üzerine Bir İnceleme”. Din Psikolojisi Güncel Durum Analizi, ed. Yahya Turan. 97-133. Ankara: Nobel Yayınları, 2020.
• Ünlü, Sezen. Psikoloji. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları, 1992.
• Yavuz, Kerim. “Din Psikolojisinin Araştırma Alanları”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5 (1982), 87- 107.
• Yıldız, Mualla. “International Association for the Psychology of Religion (IAPR) 2013 (27-30 Ağustos) Lozan Kongresinin Ardından”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 54/2 (2013), 243-245.
• Yıldız, Pınar. “Türkiye’de Solunum Sistemi Alanında En Çok Atıf Alan 100 Makalenin Analizi (1975-2019): Bibliyometrik Analiz”. Tuberk Toraks 68/2 (2020), 81-95.
• Zipf, Kingsley George. The Psycho-Biology of Language. PDF: The MIT Press, 1935. https://www.iqla.org/includes/basic_references/Zipf_1935_1965_Psycho-Biology_Language.pdf
• Zupic, Ivan- Cater, Tomaz. “Bibliometric Methods in Management and Organization”. Organizational Research Methods 18/3 (2015), 429-472.