Research Article
BibTex RIS Cite

Nizar Kabbânî’nin "Belkıs" Adlı Şiirinin Dil ve Üslup Açısından Analizi

Year 2025, Volume: 9 Issue: 1, 38 - 58, 28.03.2025

Abstract

Şair Nizar Kabbânî'nin "Belkıs" adlı şiiri, onun şiir yazmadaki gücünü, duygu ve tutku derinliğini somutlaştıran seçkin şiir çalışmalarından biri olarak kabul edilir. Duygusal ve çekici tarzı ve şiirle ilgili unsurları ustaca kullanmasıyla temayüz eder. Bu makalede, onun 'Belkıs' adlı şiiri üslup bakımından incelenmiş ve şairin şiirdeki duyguları ve imgeleri iletmek için kelimeleri, şiire özgü ifadeleri, benzetmeleri ve renkleri kullanımı analiz edilmiştir. Bu şiir, Belkıs'ın 'yasemin çiçeği' ve 'altın sabah güneşi' olarak tanımlanması gibi parlak ve güzel renkler kullanılarak Belkıs'ın güzelliği ve ihtişamı hakkında bir fikir vermekte ve şairin tefekkür halini yansıtmaktadır. Anlam düzeyinde, şair, kelime ve cümlelerini, bilinçli bir şekilde fonksiyonel olarak seçmektedir. Böylece her kelime veya cümle alıcıyla iletişimde hedefine ulaşmaktadır. Şiirin dili, sadeliği ve doğallığı ile hoş bir dildir. Şiirle ilgili imgeler ise, çoğunlukla hayal dünyasından değil, gerçek hayattan alınmış canlı imgelerdir. Nizar Kabbânî'nin şiirle ilgili ifadelerinde çeşitlilik ile temayüz ettiği, kafiye, vezin ve redifi ustaca kullandığı, duygu ve ifade gücünün arttığı bazı dizelerde ağır vezin kullandığı sonucuna varılmıştır.

References

  • Benini, Zuheyra. "Meẓâhiru’t-teşkîli’l-fennî fî ḳaṣîdeti Belkıs li’ş-şâʿiri Nizar Kabbânî", Mecelletu’l-Âdâb 8, (2012).
  • Cerîr b. Atiyye. Dîvân, tht. Nuʿmân Muhammed Emin Taha, Mısır: Dâru’l-Maʿârif, 3. Basım, t.y.
  • Cuma, Mesʿûde- Dûkdâk, Fatıma. el-Faḍâʾu’d-delâlî ve’n-naṣṣî fî’ş-şiʿri’l-ʿArabî’l-muʿâṣır, Cezayir: Bitirme Tezi, 2019.
  • Ebu’l-Addus, Yusuf. "Ḳırâʾa fî ḳaṣîdeti Belkıs", Mecelletu Kulliyyeti’l-Âdâb, 8/1, (1989).
  • eṣ-Ṣâlih, Esmehan. "el-Binyeviyye’l-luğaviyye ve ʿalâḳatühâ bi’l-uslûbiyye’l-ḥadîse". Mecelletu Buḥûsi Câmiʿati Halep 62, (2008).
  • eş-Şerîf er-Raḍî. Dîvân, İran: Maṭbaʿatu Vezâreti’l-irşâdi’l-İslâmî, 1986.
  • Ḳabş, Ahmed. Târîḫu’ş-şiʿri’l-ʿArabî’l-ḥadîs, Müessesetu’n-Nûrî, Dımaşk, t.y.
  • Kajouj, Hazem. " Abdullah b. Mu’tez’in Şiirlerinde Avcılık". TİDSAD, 36 (2023), 527-539.
  • Kajouj, Hazem. "Abdullah b. Mu’tez’in Hikmet Türündeki Şiirleri". Türkiye, Sonçağ Akademi, 1. Basım, 2023.
  • Meʿn b. Evs. Dîvân. thk. Hâtem Sâlih ed-Ḍâmin. Irak: Dâru’l-Câḥıẓ, 1977.
  • Muḥabbik, Ahmed Ziyâd. el-Edebu’l-ʿArabî’l-hadîs, Halep: Müdîriyyetu’l-kutubi’l-câmiʿiyye, 2000.
  • Nizar, Kabbânî. Dîvân Ḳaṣîdeti Belkıs, Beyrut: Menşûrât Nizar Kabbânî, 1998.
  • Rashed, Eyass. “SaadHajo’ya Göre Karikatürdeki Resimlerde Metinlerarasılık”. Kalemname Dergisi, 5/ 10, ( 2020).
  • Yıldırım, Bekir. “Vâkıdî’nin Futûhu’ş-Şam İsimli Eserinde Geçen Hamâse Şiirleri”. İslami İlimler Dergisi, 18/2, (2023).
  • Yıldırım, Bekir. “Kur’an’da Kıyamet ve Âhiretle İlgili Konuların Hıvâr Üslubuyla Takdimi”. Darülhadis İslami Araştırmalar Dergisi, 2/ 97, ( 2022).
  • أبو العدوس، يوسف." قراءة في قصيدة بلقيس". مجلة كلية الآداب، 8/1، (1989).
  • إياس الرشيد،"التناص في صورة الكاريكتور عند سعد حاجو" مجلة قلمنامه 5/ 10، (2020). بنيني، زهيرة، "مظاهر التشكيل الفني في قصيدة بلقيس للشاعر نزار قباني"، مجلة الآداب، الجزائر 8، (2012).
  • جرير بن عطية، ديوان جرير، تحقيق. نعمان محمد أمين طه، مصر: دار المعارف، ط.3. د.ت. الشريف الرضي، ديوان الشريف الرضي، إيران: مطبعة وزارة الإرشاد الإسلامي، 1986.
  • الصالح، أسمهان، "البنيوية اللغوية وعلاقتها بالأسلوبية الحديثة"، مجلة بحوث جامعة حلب 62، (2008). قبش، أحمد، تاريخ الشعر العربي الحديث، مؤسسة النوري دمشق، د.ت.
  • كاجوج، حازم، "شعر الطرد عند عبد الله بن المعتز"، مجلة تيدساد 36/9، (2023).
  • كاجوج، حازم،" شعر الحكمة عند ابن المعتز". بحوث في اللغة والأدب، تركيا: دار سونجاغ، الطبعة 1، 2023.
  • محبك، أحمد زياد، الأدب العربي الحديث. حلب: مديرية الكتب والمطبوعات الجامعية، 2000.
  • جمعة، مسعودة - دوقداق، فاطمة، الفضاء الدلالي والنصي في الشعر العربي المعاصر، الجزائر: مذكرة تخرج، 2019.
  • معن بن أوس، ديوان معن. جمعه: حاتم صالح الضامن. العراق: دار الجاحظ، 1977.
  • نزار قباني، ديوان قصيدة بلقيس، بيروت: منشورات نزار قباني، . 1998.
  • يلدريم، بكر. "عرض موضوعات القيامة والآخرة في القرآن بأسلوب الحوار". مجلة دار الحديث للأبحاث الإسلامية 2/ 97، (2022).
  • يلدريم، بكر. "قصائد الحماسة الواردة في كتاب فتوح الشام للواقدي". مجلة العلوم الإسلامية 18/2، (2023).

Analysis of Nizar Kabbani's Poem "Belkıs" in terms of Language and Style

Year 2025, Volume: 9 Issue: 1, 38 - 58, 28.03.2025

Abstract

The poem Belkıs by the poet Nizar Kabbani is considered one of his outstanding works, embodying his strength in writing poetry and the depth of emotion and passion. He stands out for his emotional and captivating style and his masterful use of poetic elements. This paper examines his poem Belkıs from a stylistic perspective, analyzing how the poet conveys emotions and imagery using words, poetic expressions, metaphors, and colors. The poem offers a glimpse into Belkıs' beauty and splendor by employing bright and beautiful colors, such as describing her as a "jasmine flower" and "golden morning sun," reflecting the poet's state of contemplation. At the level of meaning, the poet carefully selects words and phrases in a functional manner. Each word or phrase reaches its intended goal in communication with the reader. The language of the poem is simple and natural, and the imagery is vivid, often derived from real life rather than imagination. It is concluded that Nizar Kabbani excels in the diversity of poetic expressions, masterfully using rhyme, meter, and repetition. In some verses, the use of a heavy meter enhances the emotional and expressive power of the poem.

References

  • Benini, Zuheyra. "Meẓâhiru’t-teşkîli’l-fennî fî ḳaṣîdeti Belkıs li’ş-şâʿiri Nizar Kabbânî", Mecelletu’l-Âdâb 8, (2012).
  • Cerîr b. Atiyye. Dîvân, tht. Nuʿmân Muhammed Emin Taha, Mısır: Dâru’l-Maʿârif, 3. Basım, t.y.
  • Cuma, Mesʿûde- Dûkdâk, Fatıma. el-Faḍâʾu’d-delâlî ve’n-naṣṣî fî’ş-şiʿri’l-ʿArabî’l-muʿâṣır, Cezayir: Bitirme Tezi, 2019.
  • Ebu’l-Addus, Yusuf. "Ḳırâʾa fî ḳaṣîdeti Belkıs", Mecelletu Kulliyyeti’l-Âdâb, 8/1, (1989).
  • eṣ-Ṣâlih, Esmehan. "el-Binyeviyye’l-luğaviyye ve ʿalâḳatühâ bi’l-uslûbiyye’l-ḥadîse". Mecelletu Buḥûsi Câmiʿati Halep 62, (2008).
  • eş-Şerîf er-Raḍî. Dîvân, İran: Maṭbaʿatu Vezâreti’l-irşâdi’l-İslâmî, 1986.
  • Ḳabş, Ahmed. Târîḫu’ş-şiʿri’l-ʿArabî’l-ḥadîs, Müessesetu’n-Nûrî, Dımaşk, t.y.
  • Kajouj, Hazem. " Abdullah b. Mu’tez’in Şiirlerinde Avcılık". TİDSAD, 36 (2023), 527-539.
  • Kajouj, Hazem. "Abdullah b. Mu’tez’in Hikmet Türündeki Şiirleri". Türkiye, Sonçağ Akademi, 1. Basım, 2023.
  • Meʿn b. Evs. Dîvân. thk. Hâtem Sâlih ed-Ḍâmin. Irak: Dâru’l-Câḥıẓ, 1977.
  • Muḥabbik, Ahmed Ziyâd. el-Edebu’l-ʿArabî’l-hadîs, Halep: Müdîriyyetu’l-kutubi’l-câmiʿiyye, 2000.
  • Nizar, Kabbânî. Dîvân Ḳaṣîdeti Belkıs, Beyrut: Menşûrât Nizar Kabbânî, 1998.
  • Rashed, Eyass. “SaadHajo’ya Göre Karikatürdeki Resimlerde Metinlerarasılık”. Kalemname Dergisi, 5/ 10, ( 2020).
  • Yıldırım, Bekir. “Vâkıdî’nin Futûhu’ş-Şam İsimli Eserinde Geçen Hamâse Şiirleri”. İslami İlimler Dergisi, 18/2, (2023).
  • Yıldırım, Bekir. “Kur’an’da Kıyamet ve Âhiretle İlgili Konuların Hıvâr Üslubuyla Takdimi”. Darülhadis İslami Araştırmalar Dergisi, 2/ 97, ( 2022).
  • أبو العدوس، يوسف." قراءة في قصيدة بلقيس". مجلة كلية الآداب، 8/1، (1989).
  • إياس الرشيد،"التناص في صورة الكاريكتور عند سعد حاجو" مجلة قلمنامه 5/ 10، (2020). بنيني، زهيرة، "مظاهر التشكيل الفني في قصيدة بلقيس للشاعر نزار قباني"، مجلة الآداب، الجزائر 8، (2012).
  • جرير بن عطية، ديوان جرير، تحقيق. نعمان محمد أمين طه، مصر: دار المعارف، ط.3. د.ت. الشريف الرضي، ديوان الشريف الرضي، إيران: مطبعة وزارة الإرشاد الإسلامي، 1986.
  • الصالح، أسمهان، "البنيوية اللغوية وعلاقتها بالأسلوبية الحديثة"، مجلة بحوث جامعة حلب 62، (2008). قبش، أحمد، تاريخ الشعر العربي الحديث، مؤسسة النوري دمشق، د.ت.
  • كاجوج، حازم، "شعر الطرد عند عبد الله بن المعتز"، مجلة تيدساد 36/9، (2023).
  • كاجوج، حازم،" شعر الحكمة عند ابن المعتز". بحوث في اللغة والأدب، تركيا: دار سونجاغ، الطبعة 1، 2023.
  • محبك، أحمد زياد، الأدب العربي الحديث. حلب: مديرية الكتب والمطبوعات الجامعية، 2000.
  • جمعة، مسعودة - دوقداق، فاطمة، الفضاء الدلالي والنصي في الشعر العربي المعاصر، الجزائر: مذكرة تخرج، 2019.
  • معن بن أوس، ديوان معن. جمعه: حاتم صالح الضامن. العراق: دار الجاحظ، 1977.
  • نزار قباني، ديوان قصيدة بلقيس، بيروت: منشورات نزار قباني، . 1998.
  • يلدريم، بكر. "عرض موضوعات القيامة والآخرة في القرآن بأسلوب الحوار". مجلة دار الحديث للأبحاث الإسلامية 2/ 97، (2022).
  • يلدريم، بكر. "قصائد الحماسة الواردة في كتاب فتوح الشام للواقدي". مجلة العلوم الإسلامية 18/2، (2023).

تحليل أسلوبي لقصيدة بلقيس لنزار قباني: رؤية لغوية وشعرية في التعبير والإيحاء

Year 2025, Volume: 9 Issue: 1, 38 - 58, 28.03.2025

Abstract

تعتبر قصيدة "بلقيس" للشاعر نزار قباني من بين الأعمال الشعرية المميّزة التي تجسّد قوة إبداعه الشعري وتعمّقه في العواطف والشغف. وتتميّز بأسلوبها العاطفي والجذّاب واستخدامها المتقن للعناصر الشعرية. قمتُ في هذه المقالة بدراسة أسلوبية لقصيدة "بلقيس" وحلَّلتُ استخدام الشاعر للألفاظ والتراكيب الشعرية والتشبيهات والألوان لإيصال المشاعر والصور في القصيدة، مثل وصف بلقيس بأنَّها "زهرة الياسمين" و"شمس الصباح الذَّهبية" حيث تُعطي هذه الألوان الزّاهية والجميلة لمحة عن جمال ورونق بلقيس وتعكس حالة التأمّل لدى الشّاعر. وعلى المستوى الدَّلالي فإنّ الشاعر يعمد إلى اختيار مفرداته وجملـه اختـيارًا وظيفيًا بحيث تؤدّي كلّ كلمة أو جملة غايتها في التواصل مع المتلقي فلغتــه الشعريّة لغة محبّبــة لبساطتها وعفويتها. أمَّا عن الصور الشعريّة فهي صور حيّة مأخوذة من عالم المحسوسات في الغالب لا من عالم الخيال. ونجد فيها تجديدًا، كما نجد بعض الصور التقليدية القديمة. وتمَّ التوصل إلى أنَّ نزار قباني تميَّز بتنوع تراكيبه الشعريّة؛ حيث استخدم القافية والوزن والتوزيع الصوتي بطريقة مُتقنة، ويُلاحَظ استخدامه للوزن الثقيل في بعض الأبيات التي تزيد من قوة العاطفة والتعبير.

References

  • Benini, Zuheyra. "Meẓâhiru’t-teşkîli’l-fennî fî ḳaṣîdeti Belkıs li’ş-şâʿiri Nizar Kabbânî", Mecelletu’l-Âdâb 8, (2012).
  • Cerîr b. Atiyye. Dîvân, tht. Nuʿmân Muhammed Emin Taha, Mısır: Dâru’l-Maʿârif, 3. Basım, t.y.
  • Cuma, Mesʿûde- Dûkdâk, Fatıma. el-Faḍâʾu’d-delâlî ve’n-naṣṣî fî’ş-şiʿri’l-ʿArabî’l-muʿâṣır, Cezayir: Bitirme Tezi, 2019.
  • Ebu’l-Addus, Yusuf. "Ḳırâʾa fî ḳaṣîdeti Belkıs", Mecelletu Kulliyyeti’l-Âdâb, 8/1, (1989).
  • eṣ-Ṣâlih, Esmehan. "el-Binyeviyye’l-luğaviyye ve ʿalâḳatühâ bi’l-uslûbiyye’l-ḥadîse". Mecelletu Buḥûsi Câmiʿati Halep 62, (2008).
  • eş-Şerîf er-Raḍî. Dîvân, İran: Maṭbaʿatu Vezâreti’l-irşâdi’l-İslâmî, 1986.
  • Ḳabş, Ahmed. Târîḫu’ş-şiʿri’l-ʿArabî’l-ḥadîs, Müessesetu’n-Nûrî, Dımaşk, t.y.
  • Kajouj, Hazem. " Abdullah b. Mu’tez’in Şiirlerinde Avcılık". TİDSAD, 36 (2023), 527-539.
  • Kajouj, Hazem. "Abdullah b. Mu’tez’in Hikmet Türündeki Şiirleri". Türkiye, Sonçağ Akademi, 1. Basım, 2023.
  • Meʿn b. Evs. Dîvân. thk. Hâtem Sâlih ed-Ḍâmin. Irak: Dâru’l-Câḥıẓ, 1977.
  • Muḥabbik, Ahmed Ziyâd. el-Edebu’l-ʿArabî’l-hadîs, Halep: Müdîriyyetu’l-kutubi’l-câmiʿiyye, 2000.
  • Nizar, Kabbânî. Dîvân Ḳaṣîdeti Belkıs, Beyrut: Menşûrât Nizar Kabbânî, 1998.
  • Rashed, Eyass. “SaadHajo’ya Göre Karikatürdeki Resimlerde Metinlerarasılık”. Kalemname Dergisi, 5/ 10, ( 2020).
  • Yıldırım, Bekir. “Vâkıdî’nin Futûhu’ş-Şam İsimli Eserinde Geçen Hamâse Şiirleri”. İslami İlimler Dergisi, 18/2, (2023).
  • Yıldırım, Bekir. “Kur’an’da Kıyamet ve Âhiretle İlgili Konuların Hıvâr Üslubuyla Takdimi”. Darülhadis İslami Araştırmalar Dergisi, 2/ 97, ( 2022).
  • أبو العدوس، يوسف." قراءة في قصيدة بلقيس". مجلة كلية الآداب، 8/1، (1989).
  • إياس الرشيد،"التناص في صورة الكاريكتور عند سعد حاجو" مجلة قلمنامه 5/ 10، (2020). بنيني، زهيرة، "مظاهر التشكيل الفني في قصيدة بلقيس للشاعر نزار قباني"، مجلة الآداب، الجزائر 8، (2012).
  • جرير بن عطية، ديوان جرير، تحقيق. نعمان محمد أمين طه، مصر: دار المعارف، ط.3. د.ت. الشريف الرضي، ديوان الشريف الرضي، إيران: مطبعة وزارة الإرشاد الإسلامي، 1986.
  • الصالح، أسمهان، "البنيوية اللغوية وعلاقتها بالأسلوبية الحديثة"، مجلة بحوث جامعة حلب 62، (2008). قبش، أحمد، تاريخ الشعر العربي الحديث، مؤسسة النوري دمشق، د.ت.
  • كاجوج، حازم، "شعر الطرد عند عبد الله بن المعتز"، مجلة تيدساد 36/9، (2023).
  • كاجوج، حازم،" شعر الحكمة عند ابن المعتز". بحوث في اللغة والأدب، تركيا: دار سونجاغ، الطبعة 1، 2023.
  • محبك، أحمد زياد، الأدب العربي الحديث. حلب: مديرية الكتب والمطبوعات الجامعية، 2000.
  • جمعة، مسعودة - دوقداق، فاطمة، الفضاء الدلالي والنصي في الشعر العربي المعاصر، الجزائر: مذكرة تخرج، 2019.
  • معن بن أوس، ديوان معن. جمعه: حاتم صالح الضامن. العراق: دار الجاحظ، 1977.
  • نزار قباني، ديوان قصيدة بلقيس، بيروت: منشورات نزار قباني، . 1998.
  • يلدريم، بكر. "عرض موضوعات القيامة والآخرة في القرآن بأسلوب الحوار". مجلة دار الحديث للأبحاث الإسلامية 2/ 97، (2022).
  • يلدريم، بكر. "قصائد الحماسة الواردة في كتاب فتوح الشام للواقدي". مجلة العلوم الإسلامية 18/2، (2023).
There are 27 citations in total.

Details

Primary Language Arabic
Subjects Arabic Language and Rhetoric
Journal Section Articles
Authors

Alaaddin Kiraz 0000-0003-0475-8911

Early Pub Date March 25, 2025
Publication Date March 28, 2025
Submission Date October 14, 2024
Acceptance Date January 14, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 9 Issue: 1

Cite

ISNAD Kiraz, Alaaddin. “تحليل أسلوبي لقصيدة بلقيس لنزار قباني: رؤية لغوية وشعرية في التعبير والإيحاء”. Türkiye İlahiyat Araştırmaları Dergisi 9/1 (March 2025), 38-58.

Türkiye Journal of Theological Studies is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (CC BY NC).