TV Dizilerinde Kadına Yönelik Şiddete Karsı İzleyici Tepkileri: "Sen Anlat Karadeniz" Örneği

Yıl 2020, Sayı: 4-5, 73 - 88, 15.06.2020

Aslihan Ardıç Çobaner

Öz

Türkiye’de araştırmalar ve izleme ölçümleri televizyon dizilerinin en yaygın olarak tüketilen popüler kurmaca ürünler olduğunu göstermektedir. Bunun yanı sıra mevcut izleyici ölçümleri içerisinde (Örn. Televizyon İzleme Eğilimleri Araştırması, RTÜK, 2018) en çok eleştirilen programlarından birisi de televizyon dizileridir. Türkiye’de yeni medya teknolojilerinin kullanımı giderek yaygınlaşmakla birlikte, televizyon hala gündelik yaşamın vazgeçilmez bir parçasıdır. Yeni medya teknolojilerinden medya içeriklerinin tüketicileri de etkilenmiştir. Bu çalışmanın konusunu medyada sunulan şiddet ve buna yönelik yeni medyada çeşitli platformlarda gözlemlenen izleyici tepkileri oluşturmaktadır. Bu amaçla Sen Anlat Karadeniz dizisi izleyicilerinin çeşitli sosyal medya platformlarında (Ekşisözlük ve Change.org) dizide yer alan şiddet sahnelerine yönelik paylaşımları ele alınmıştır. Yeni medya platformlarında yer alan izleyici tepkileri de dizilerin anlamlandırılmasının bir sonucudur. Bu platformlarda yer alan izleyici tepkilerine bakıldığında, şiddet sahnelerinin eleştirildiği ve RTÜK, İçişleri Bakanlığı, senaristler, yapımcı ve yayınlayan TV kanalının daha sorumlu davranmaya çağrıldığı görülmektedir. Çalışmanın bulguları Türkiye’de televizyon izleme alışkanlıklarını araştırırken yeni medya platformlarını daha fazla dikkate almak gerektiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Şiddet, TV Dizileri, Sen anlat Karadeniz, Alımlama, İzleyici Tepkisi

Kaynakça

• Akınerdem, Feyza. “Yerli Dizi Anlatıları ve İzleyici Katılımı: Uçurum Dizisini Ekşisözlük ve Twitter’la Birlikte İzlemek”, folklor/edebiyat, 18(72) (2012): 77-90.
• Gezgin, Suat, “Televizyon 4.0”, TRT Akademi Dergisi, Cilt 3(6) (2018):580-589.
• Güngör, Nazife, İletişim Kuramlar Yaklaşımlar, 3. Baskı. Ankara: Siyasal Kitabevi, 2016.
• İlbeyli, Mehmet Emin “Bir Sosyal Girişim Olarak Change.org”, Sivil Sayfalar, Eylül 2, 2019, http://www.sivilsayfalar.org/2019/09/02/bir-sosyal-girisim-olarak-change-org (12.11.2019).
• İnal, Ayşe, Haberi Okumak, İstanbul: Temuçin Yayınları, 1996.
• Karabağ Sarı, Çağla, “İzleyici Araştırmaları ve Politik İmkân Sorunu”, Moment Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi, 1(2) (2014): 241-269.
• KONDA. “Medya Raporu Televizyonla Değişen Algılar, Sosyal Medyanın Yükselişi ve 10 Yıllık Medya Serüvenimiz 2008–2018”, https://konda.com.tr/wp-content/uploads/2019/12/KONDA_MedyaRaporu_HT2018.pdf (24.01.2020).
• Livingston, Sonia, Making Sense of Television: The Psychology of Audience Interpretion, London: Routledge, 1998.
• Merve Namlı (De Grave), “Kadına Yönelik Şiddetin Medyada Temsili”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Tv Sinema Anabilim Dalı, 2019.
• RTÜK. Televizyon İzleme Eğilimleri Araştırması, 2018, https://www.rtuk.gov.tr (20.10.2019).
• RTÜK, Medya Okuryazarlığı Araştırması, 2018, https://www.rtuk.gov.tr (20.10.2019).
• Seda Sünbül Olgundeniz ve Özgökbel Bilis, Pınar. “Türkiye’de Ulusal Kanallarda Yayımlanan Dizi Fragmanlarında Şiddetin Sunumu” Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Aralık (32) ( 2019): 606-620 (28.01.2020).
• “Sen Anlat Karadeniz Hakkında”, Son Güncelleme: Ocak 27, 2020, https://www.atv.com.tr/diziler/sen-anlat-karadeniz/hakkinda.
• “Sen Anlat Karadeniz yakında atv'de!”, Son Güncelleme: Ocak 27, 2020, https://www.atv.com.tr/webtv/sen-anlat-karadeniz/ozelvideo/sen-anlat-karadeniz-yakinda-atvde.
• Ünlü, Sezen, Nazlı Bayram, Canan Uluyağcı ve Sevil Uzoğlu Bayçu. “Kadına Yönelik Şiddet: TV Dizilerinde Kadına Yönelik Şiddet Üzerine Bir Araştırma”, Selçuk İletişim Dergisi, 5 (4) ( 2009):95-104.
• Yavuz, Şahinde. Derleyenin Sunuşu. Medya ve İzleyici Bitmeyen Tartışma. Der. Ş. Yavuz. Ankara: Vadi Yayınları, 2005, 14-15.
• Yegen, Ceren. “Bir Dijital Aktivizm Biçimi Olarak Slaktivizm: Change.Org Örneği, Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 4(2), (2014): 84-108.