Abstract
Neo-Tetis Okyanusunun, Türkiye’nin kuzey kesiminde yitimi sonucunda İzmir-Ankara-Erzincan sütur zonu (IAESZ) gelişmiştir. Sutürlaşma sürecinin bitmesi sonrasında, IAESZ’nin her iki tarafı ve üzerinde gerilme ve magmatizma eş zamanlı olarak gelişmiştir. Bu dönem boyunca, Almus, Yıldızeli ve Yıldızdağ bölgelerinde yoğun magmatik aktivite gelişmiştir. Almus ve Yıldızeli bölgesindeki Orta Eosen magmatizması volkano-sedimentar birimler ile temsil edilmektedir. Buna karşın Yıldızdağ bölgesindeki gabroyik ve diyoritik kayalar magmatizmanın genel unsurlarıdır. Almus ve Yıldızeli bölgelerindeki volkano-sedimanter kayalar alt kesimlerinde sığ denizel sedimanter kayalar, orta ve üst kesimlerinde ise lav akıntıları ve volkanoklastik birimler ile temsil edilmektedir. Almus ve Yıldızeli bölgelerindeki eş zamanlı olarak gelişen magmatik birimlerin evrimini anlamak adına sekiz adet volkanosedimanter istif ölçülmüştür.
Her iki bölgede, stratigrafiye bağlı olarak üç farklı volkanik dönem ayırtlanmıştır. İlk evre amfibollü bazaltik andezit, andezit ve dasitlerden oluşur. İkinci evre bazalt ve piroksenli bazaltik andezitler ve üçüncü evre ise trakit ve trakiandezit dayk ve stoklarından meydana gelmektedir. Bütün bölgelerden elde edilen arazi verisi sonucunda orta-Eosen magmatik birimlerinin eş zamanlı olarak çarpışma sonrası dönemde geliştiği ve magmatizmayı tetikleyen olayın bölgesel ölçekte bir delaminasyon veya litosferik ayrılma süreçleri ile kontrol edildiği görülmektedir.