Doğum Öncesi Bakım Önerilerinin Ulusal ve Uluslararası Rehberlere Göre Karşılaştırılması

Year 2025, Volume: 6 Issue: 2, 9 - 21, 08.09.2025

Fatma Nur Yavuz , Sibel Peksoy Kaya , Sena Kaplan

Abstract

Amaç: Doğum öncesi bakım (DÖB), gebeliğin belirlenmesinden doğum anına kadar geçen süreçte anne ve fetüsün sağlık uzmanları tarafından düzenli aralıklarla takip edilmesidir. Literatürde DÖB rehberlerinin kapsamlı değerlendirildiği bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu doğrultuda ulusal ve uluslararası doğum öncesi bakım rehberlerinin öneriler kapsamında karşılaştırılarak değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.
Yöntem: Ulusal ve uluslararası doğum öncesi rehberler incelenmiştir. Bu rehberler; Türkiye Sağlık Bakanlığı Doğum Öncesi Bakım Rehberi (T.C. S.B.), Ulusal Sağlık ve Bakım Mükemmelliği Enstitüsü (National Institute for Health and Care Excellence, NICE), Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) (World Health Organisation, WHO) Doğum Öncesi Bakım Rehberi, Amerikan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanları Koleji (American College Of Obstetricians And Gynaecologists, ACOG) Doğum Öncesi Bakım Rehberi ve Avustralya Gebelik Bakım Rehberi literatürü taranarak incelenmiş ve izlem sayısı, zamanı ve izlem konuları gibi başlıklar halinde kategorize edilerek sunulmuştur.
Bulgular: Bütün rehberlerde ilk izlemin gebeliğin birinci trimesterinde yapılması esastır. İncelenen tüm rehberler risk taramasına yönelik maternal ve fetal açıdan izlem önerileri sunmuştur. T.C. S.B. , NICE ve Avustralya A vitaminini teratojenik etkiler ve fetal kayıp riski nedeniyle önermezken; DSÖ ve ACOG, A vitaminini görme problemi yaşayan toplumlarda ve diyet yetersizliğinde duruma özgü önermiştir. T.C. S.B. ve NICE doğum öncesi değerlendirmede özel grup gebe izlemine yer vermezken (engelli, evsiz, mahkûm vb.); DSÖ, ACOG ve Avusturalya doğum öncesi değerlendirmede özel grup gebelerin izlemine yönelik öneriler sunmuştur. Bununla birlikte NICE, DSÖ, ACOG ve Avustralya doğum öncesi bakım önerilerini kanıt temelli yaklaşımlarla entegre ederek yer vermiştir.
Sonuç: Ulusal ve Uluslararası Doğum Öncesi Bakım Rehberleri kategorize edilmiş ve rehberlerdeki öneriler sistematize edilerek sunulmuştur. Bu çalışmanın literatüre DÖB kapsamında tamamlayıcı bir şema sunarak katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Maternal ve fetal sağlığın korunması ve iyileştirilmesi için her gebeye bireyselleştirilmiş bakım sunulmalıdır. Bu bakımın sunulmasında kanıt temelli yaklaşım sunan ulusal ve uluslararası rehberler kullanılmalıdır. Kullanılan rehberler kanıt temelli öneriler ve ülkenin ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilmeli, ulusal rehberler gebelerin sağlık bakım ihtiyaçlarına cevap verebilmelidir.

Keywords

Doğum öncesi bakım , Doğum ve kadın hastalıkları hemşireliği , Uluslararası rehberler , Ulusal rehberler

Comparison of Prenatal Care Recommendations Based on National and International Guidelines

Abstract

Aim: Antenatal care (ANC) involves the regular monitoring of the mother and fetus by healthcare professionals from the confirmation of pregnancy until delivery. There is no comprehensive study in the literature evaluating ANC guidelines. Therefore, this study aims to compare and evaluate national and international antenatal care guidelines based on their recommendations.
Methods: National and international antenatal care guidelines were reviewed. These guidelines include the Antenatal Care Guideline of the Turkish Ministry of Health (T.C. MoH), the National Institute for Health and Care Excellence (NICE), the World Health Organization (WHO) Antenatal Care Guideline, the American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) Antenatal Care Guideline, and the Australian Pregnancy Care Guideline. They were analyzed and categorized under headings such as the number of visits, timing of visits, and topics covered during visits.
Results: All guidelines emphasize that the first antenatal visit should occur during the first trimester of pregnancy. All reviewed guidelines include maternal and fetal risk screening recommendations. The T.C. MoH, NICE, and Australian guidelines do not recommend vitamin A supplementation due to its teratogenic effects and risk of fetal loss, whereas WHO and ACOG conditionally recommend it in populations with vision problems or dietary deficiencies. The T.C. MoH and NICE guidelines do not include monitoring recommendations for special groups of pregnant women (e.g., individuals with disabilities, the homeless, prisoners). However, WHO, ACOG, and the Australian guidelines provide specific suggestions for monitoring these groups. Additionally, the NICE, WHO, ACOG, and Australian guidelines integrate evidence-based approaches into their antenatal care recommendations.
Conclusion: National and international antenatal care guidelines were categorized, and their recommendations were systematized and presented. This study is expected to contribute to the literature by providing a complementary schema for ANC. Individualized care should be provided to all pregnant women to protect and improve maternal and fetal health. Evidence-based national and international guidelines should be used in delivering this care. These guidelines should be developed in line with evidence-based recommendations and tailored to the country’s needs. National guidelines should adequately address the healthcare needs of pregnant women.

Keywords

Prenatal care , Obstetrics and gynecology nursing , International guidelines , National guidelines

References

• 1. Papageorghiou AT. Turning antenatal care upside down. BJOG Int J Obstet Gynaecol. 2021;128(13):2059–60. doi: 10.1111/1471-0528.1701.
• 2. Hajizadeh S, Ramezani Tehrani F, Simbar M, Farzadfar F. Factors influencing the use of prenatal care: A systematic review. J Midwifery Reprod Health. 2016;4(1):544–57.
• 3. Khayat S, Dolatian M, Navidian A, Mahmoodi Z, Kasaeian A, Fanaei H. Factors affecting adequacy of prenatal care in suburban women of southeast Iran: A cross-sectional study. Age. 2018;4(146):38.
• 4. Peahl AF, Smith RD, Moniz MH. Prenatal care redesign: creating flexible maternity care models through virtual care. Am J Obstet Gynecol. 2020;223(3):389.e1.
• 5. Peahl AF, Howell JD. The evolution of prenatal care delivery guidelines in the United States. Am J Obstet Gynecol. 2021;224(4):339–47.
• 6. Johnson MB. Prenatal care for American Indian women. MCN Am J Matern Child Nurs. 2020;45(4):221–7.
• 7. Türkiye Cumhuriyeti Mevzuatı. Nüfus Planlaması Hakkında Kanun [Internet]. 2024 [cited 2024 Nov 10]. Available from: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=13830&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
• 8. Türk Tabipleri Birliği. Nüfus Planlaması ve Sağlık Hizmetleri [Internet]. 2024 [cited 2024 Nov 10]. Available from: https://www.ttb.org.tr/n_fisek/kitap_1/11.html
• 9. Türk Tabipleri Birliği. Türkiye’de Nüfus Artışı ve Sorunları [Internet]. 2024 [cited 2024 Nov 10]. Available from: https://www.ttb.org.tr/n_fisek/kitap_1/15.html
• 10. Türk Tabipleri Birliği. Nüfus Planlamasında Eğitim ve Hizmetlerin Önemi [Internet]. 2024 [cited 2024 Nov 10]. Available from: https://www.ttb.org.tr/n_fisek/kitap_1/13.html
• 11. Doğan M. Türkiye’de uygulanan nüfus politikalarına genel bakış. Marmara Coğrafya Dergisi. 2013;(23):293-30.
• 12. Birleşmiş Milletler Türkiye. Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları. Available from: https://turkiye.un.org/tr/sdgs. Accessed 2024 Nov 10.
• 13. UNICEF. Antenatal care [Internet]. 2023. Available from: https://data.unicef.org/topic/maternal-health/antenatal-care/ Accessed 2024 Nov 6.
• 14. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) 2018 Ana Raporu. Sağlık Bilimleri Araştırma Kurumu. 2018. Available from: http://www.sck.gov.tr/wp-content/uploads/2020/08/TNSA2018_ana_Rapor.pdf Accessed 2024 Nov 6.
• 15. Yeşilçiçek Çalık, K., Daştan Yılmaz, A., & Günal, N. T. (2023). Dünya Sağlık Örgütünün Pozitif Bir Gebelik Deneyimi İçin Antenatal Bakıma Yönelik Önerileri. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(1), 99-113. https://doi.org/10.46971/ausbid.1188344
• 16. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Doğum öncesi bakım rehberi [Internet]. 2020. Available from: https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kadin-ve-ureme-sagligi-db/Rehberler/dogum_oncesi_bakim_2020.pdf Accessed 2024 Nov 6.
• 17. National Institute for Health and Care Excellence. Antenatal care for uncomplicated pregnancies: NICE guideline [NG201] [Internet]. 2021. Available from: https://www.nice.org.uk/guidance/ng201/resources/antenatal-care-pdf-6614370969594 Accessed 2024 Nov 6.
• 18. Engdaw GT, Tesfaye AH, Feleke M, Negash A, Yeshiwas A, Addis W, et al. Effect of antenatal care on low birth weight: A systematic review and meta-analysis in Africa, 2022. Front Public Health. 2023;11:1158809. doi: 10.3389/fpubh.2023.1158809.
• 19. World Health Organization. WHO recommendations on antenatal care for a positive pregnancy experience [Internet]. 2016. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/9789241549912 Accessed 2024 Nov 6.
• 20. World Health Organization. WHO recommendations on postnatal care of the mother and newborn [Internet]. 2018. Available from: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/259947/WHO-RHR-18.02-eng.pdf Accessed 2024 Nov 6.
• 21. World Health Organization. WHO recommendations on antenatal care for a positive pregnancy experience [Internet]. 2020. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/9789241549912 Accessed 2024 Nov 6.
• 22. Avustralya Yaşayan Kanıt İş birliği. Avustralya hamilelik bakımı kuralları [Internet]. 2024. Available from: https://leappguidelines.org/ Accessed 2024 Nov 6.
• 23. American College of Obstetricians and Gynecologists. Physician FAQs [Internet]. 2016. Available from: https://www.acog.org/clinical-information/physician-faqs/-/media/3a22e153b67446a6b31fb051e469187c.ashx Accessed 2024 Nov 6.
• 24. Royal College of Obstetricians and Gynaecologists. Reducing the risk of thrombosis and embolism during pregnancy and the puerperium: Green-top guideline no. 37’a [Internet]. Available from: https://www.rcog.org.uk/guidance/browse-all-guidance/green-top-guidelines/reducing-the-risk-of-thrombosis-and-embolism-during-pregnancy-and-the-puerperium-green-top-guideline-no-37a/ Accessed 2024 Nov 6.