Amaç: Sağlık okuryazarlığı ve sağlık hizmetleri kullanımı kronik hastalıklarda sağlık sonuçlarını etkileyen faktörlerdendir. Yapılan çalışmada bir il merkezinde HT hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi ve sağlık hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ile ilişkili özelliklerin belirlemesi amaçlanmıştır. Yöntem: Mersin’de 23.11.17-23.04.18’de sahada yürütülen kesitsel çalışmaya 300 hipertansiyon hastası katılmıştır. Veriler Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği, Kronik Hastalık Bakım Değerlendirme Ölçeği ve tansiyon ölçümleriyle elde edilmiş; bir bilgisayar programı ile tanıtıcı istatistikler, T-testi, Mann-Whitney U, ANOVA, Kruskal-Wallis, Ki-kare ve korelasyon analizleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 48.92±15.01 yıl, %54.5’i kadın, %61.2’sinin tansiyonu yüksektir. Sağlık okuryazarlığı puan ortancası (%25-%75) 29.1’dir (21.8-36.3). En düşük puanlar “sağlığın geliştirilmesi” ve “sağlık hizmeti” alt boyutlarındadır. Erkeklerin, çalışanların ölçek puanları daha yüksektir (p<0.01). Gelir ile sağlık okuryazarlığı ilişkilidir. Sağlık okuryazarlık düzeyi düştükçe hekime başvuru sayısı artmaktadır. Düşük/ sınırlı sağlık okuryazarlığı, yüksek kan basıncıyla ilişkilidir (p<0.05). Kronik Hastalık Bakım Değerlendirme Ölçeğinin alt boyutlarına ait madde puan ortalaması 2.84±0.96’dır (min-maks=1-5).
Objective: Health literacy and the quality of health services are important factors affecting health results in patients with chronic diseases. This study aimed to determine the level of health literacy of a group of chronically-ill patients and evaluate their opinions about the quality of health services and related factors. Method: This cross-sectional study was carried out between November 2017 and April 2018 with 300 hypertensive patients in four central disricts at Mersin. Data was obtained using the Health Literacy Scale (HLS), Patient Assessment of Chronic Illness Care (PACIC) and blood pressure measurements were taken. Data was analyzed by a computer program using T-test, Mann-Whitney U, ANOVA, Kruskal-Wallis, Chi-square and correlation analysis. Results: The participants’ age was 48.92±15.01, 54.5% were woman, 61.2% had high blood pressure. HLS avarage was 29.1 (21.8-36.3), the lowest scores belonged to “health promotion”’ and “health service”. Males and employees had higher scores than the others. The patients’ income was related to the their HLS. As the HLS decreased, applications to physicians were increased. Low HL was associated with high blood pressure (p<0.05). PACIC subdimensions score mean was 2.84±0.96 (min-max=1-5). PACIC total score was negatively correlated with age, duration of illness, number of physician visits and positively associated with income and Health Literacy. According to the presence of hypertension, there were no differences in PACIC scores (p>0.05). Conclusion: Patients with inadequate/ limited health literacy have become more difficult to blood pressure control. Their satisfaction is limited despite their more frequent use of health services. There is a need to develop monitoring of hypertensive patients with low / limited health literacy.
Primary Language | tr |
---|---|
Subjects | Health Care Sciences and Services |
Journal Section | Original Research |
Authors |
|
Dates |
Application Date
: April 18, 2019
|
Bibtex | @research article { tjph555354,
journal = {Turkish Journal of Public Health},
issn = {},
eissn = {1304-1088},
address = {},
publisher = {Turkish Society of Public Health Specialists},
year = {2020},
volume = {18},
pages = {10 - 25},
doi = {10.20518/tjph.555354},
title = {Bir il örneğinde hipertansiyon hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi, sağlık hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ve ilişkili faktörler},
key = {cite},
author = {Öncü, Emine and Köksoy Vayısoğlu, Sümbüle and Güven, Yasemin and Aktaş, Gamze and Ceyhan, Halil and Karakuş, Esra}
} |
APA | Öncü, E , Köksoy Vayısoğlu, S , Güven, Y , Aktaş, G , Ceyhan, H , Karakuş, E . (2020). Bir il örneğinde hipertansiyon hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi, sağlık hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ve ilişkili faktörler . Turkish Journal of Public Health , 18 (1) , 10-25 . DOI: 10.20518/tjph.555354 |
MLA | Öncü, E , Köksoy Vayısoğlu, S , Güven, Y , Aktaş, G , Ceyhan, H , Karakuş, E . "Bir il örneğinde hipertansiyon hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi, sağlık hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ve ilişkili faktörler" . Turkish Journal of Public Health 18 (2020 ): 10-25 <https://dergipark.org.tr/en/pub/tjph/issue/53955/555354> |
Chicago | Öncü, E , Köksoy Vayısoğlu, S , Güven, Y , Aktaş, G , Ceyhan, H , Karakuş, E . "Bir il örneğinde hipertansiyon hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi, sağlık hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ve ilişkili faktörler". Turkish Journal of Public Health 18 (2020 ): 10-25 |
RIS | TY - JOUR T1 - Bir il örneğinde hipertansiyon hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi, sağlık hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ve ilişkili faktörler AU - Emine Öncü , Sümbüle Köksoy Vayısoğlu , Yasemin Güven , Gamze Aktaş , Halil Ceyhan , Esra Karakuş Y1 - 2020 PY - 2020 N1 - doi: 10.20518/tjph.555354 DO - 10.20518/tjph.555354 T2 - Turkish Journal of Public Health JF - Journal JO - JOR SP - 10 EP - 25 VL - 18 IS - 1 SN - -1304-1088 M3 - doi: 10.20518/tjph.555354 UR - https://doi.org/10.20518/tjph.555354 Y2 - 2020 ER - |
EndNote | %0 Türkiye Halk Sağlığı Dergisi Bir il örneğinde hipertansiyon hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi, sağlık hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ve ilişkili faktörler %A Emine Öncü , Sümbüle Köksoy Vayısoğlu , Yasemin Güven , Gamze Aktaş , Halil Ceyhan , Esra Karakuş %T Bir il örneğinde hipertansiyon hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi, sağlık hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ve ilişkili faktörler %D 2020 %J Turkish Journal of Public Health %P -1304-1088 %V 18 %N 1 %R doi: 10.20518/tjph.555354 %U 10.20518/tjph.555354 |
ISNAD | Öncü, Emine , Köksoy Vayısoğlu, Sümbüle , Güven, Yasemin , Aktaş, Gamze , Ceyhan, Halil , Karakuş, Esra . "Bir il örneğinde hipertansiyon hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi, sağlık hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ve ilişkili faktörler". Turkish Journal of Public Health 18 / 1 (April 2020): 10-25 . https://doi.org/10.20518/tjph.555354 |
AMA | Öncü E , Köksoy Vayısoğlu S , Güven Y , Aktaş G , Ceyhan H , Karakuş E . Bir il örneğinde hipertansiyon hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi, sağlık hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ve ilişkili faktörler. TurkJPH. 2020; 18(1): 10-25. |
Vancouver | Öncü E , Köksoy Vayısoğlu S , Güven Y , Aktaş G , Ceyhan H , Karakuş E . Bir il örneğinde hipertansiyon hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi, sağlık hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ve ilişkili faktörler. Turkish Journal of Public Health. 2020; 18(1): 10-25. |
IEEE | E. Öncü , S. Köksoy Vayısoğlu , Y. Güven , G. Aktaş , H. Ceyhan and E. Karakuş , "Bir il örneğinde hipertansiyon hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi, sağlık hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ve ilişkili faktörler", Turkish Journal of Public Health, vol. 18, no. 1, pp. 10-25, Apr. 2020, doi:10.20518/tjph.555354 |