TÜRKİYE’DE KADININ İŞGÜCÜNE KATILIMI VE KARŞILAŞTIĞI SORUNLAR: “DİCLE ÜNİVERSİTESİ KADIN AKADEMİSYENLER ÖRNEĞİ”

Year 2021, , 409 - 433, 25.09.2021

Aslı Aydemir , Yazgım Demir Akyıl

https://doi.org/10.30520/tjsosci.983559

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye’de kadınların çalışma oranlarının diğer iş kollarına göre daha yüksek bir alan olduğu yükseköğretimde, kadınların karşılaştıkları sorunların akademik alanda neler olduğunu ortaya koyabilmek amaçlanmaktadır. Çalışma, “kadın çalışanlar” sorununun özel bir alan olarak akademik hayatta neler olduğunu ortaya koyabilme açısından önem taşımaktadır. Kadın akademisyenlerin çalışma hayatında karşılaştıkları sorunlar, Dicle Üniversitesi’nde görev yapan kadın akademisyenler özelinde değerlendirilmiştir. Bu sorunları ortaya çıkarabilmek amacıyla çalışmada, nitel araştırma yönetimi ile Dicle Üniversitesi’nde görev yapan kadın akademisyenlerden “Basit Rastgele Örnekleme Yöntemi” ile seçilen 21 kadın akademisyenin yer aldığı örneklem grubuyla derinlemesine görüşme yapılmıştır. Kadınların iş hayatında cinsiyetçi bir yaklaşımla yöneticilik yapabilmelerinin engellendiği bilinmekle birlikte Dicle Üniversitesi’nde görev yapan kadın akademisyenlerin böyle bir ayrımcılığa maruz kalmadığı ve kariyer sürecinde önlerindeki engellerin kurum kaynaklı değil özel hayatlarındaki sorumluluk ve iş yükünün fazla olmasından kaynaklı olduğu araştırma bulgularında ortaya çıkan en önemli hususlardır.

Keywords

Kadın iş gücü, İstihdam, Kadınların karşılaştığı sorunlar, Akademisyen kadınlar, Dicle Üniversitesi

Thanks

Bu çalışmada, derinlemesine görüşme talebimizi kabul ederek araştırmamızın gerçekleşmesine katkı sunan Dicle Üniversitesi'nin değerli kadın akademisyenlerine vermiş oldukları anlamlı desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.

PARTICIPATION OF WOMEN IN THE LABOR FORCE IN TURKEY AND THE PROBLEMS THAT IS FACED:“THE CASE OF DICLE UNIVERSITY WOMEN ACADEMICS”

Abstract

In this study, it is aimed to reveal the problems faced by women in the academic field in higher education, where the employment rate of women is higher than other business lines in Turkey. This study is important in terms of revealing what the problem of “women employees” is in academic life as a special field. The problems faced by women academics in their working life have been evaluated in the context of female academicians working at Dicle University. In order to reveal these problems, in-depth interviews were conducted with the sample group consisting of 21 female academicians selected by “Simple Random Sampling Method” from female academicians working at Dicle University with qualitative research management. Although it is known that women are prevented from acting in a sexist approach in business life, female academicians working at Dicle University are not subjected to such discrimination and the obstacles in their career process are not caused by the institution, but by the high responsibility and workload in their private lives.

Keywords

Women’s workforce, Employment, Problems faced by women, Academic women, Dicle University

References

• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. (2014). Türkiye’de Kadın İşgücü Profili İstatistiklerinin Analizi. Erişim Tarihi: 14 Nisan 2021,https://www.ailevecalisma.gov.tr/uploads/ksgm/uploads/pages/dagitimda-olan-yayinlar/turkiye-de-kadin-isgucu-profili-ve-istatistiklerinin-analizi-nihai-rapor.pdf.
• Akdemir, S., Davarcıoğlu Özaktaş, F. ve Aksoy, N. (2019). “Türkiye’de ve Seçilmiş Ülkelerde Kadının İşgücü Piyasasındaki Yeri”, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, Cilt: 43, s. 184-202.
• Akkaş, İ. (2019). “Cinsiyet ve Toplumsal Cinsiyet Kavramları Çerçevesinde Ortaya Çıkan Toplumsal Cinsiyet Ayrımcılığı”, EKEV Akademi Dergisi, ICOAEF Özel Sayısı, s. 97-118.
• Aksoy, N., Felek, Ş., Yayla, N. ve Çeviş, İ. (2019). “Türkiye’de Kadın İstihdamı ve Etkileyen Faktörler”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt: 17, Sayı: 3, s. 146-163.
• Baltacı, A. (2017). Nitel Veri Analizinde Miles-Huberman Modeli. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 3 (1), 1-15.
• Çakır, İ. ve Arslan, R. (2018). “Türkiye’deki Üniversitelerde Kadın Akademisyenlerin Karşılaştıkları Sorunlar ve Bartın Üniversitesi’nde Çalışan Kadın Akademisyenler Üzerine Bir Araştırma”, Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 18, s. 265-280.
• Denzin, N. K. and Lincoln, Y. S. (2008). The Landscape of Qualitative Research, New York: Sage.
• Doğramacı, E. (1997). Türkiye’de Kadının Dünü ve Bugünü. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları. European Commission. (2019). She Figures 2018. Erişim Tarihi: 02 Mayıs 2021, https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/9540ffa1-4478-11e9-a8ed-01aa75ed71a1.
• Eurostat. (2021). Employment Rates – Annual Statistics. Erişim Tarihi: 30 Mayıs 2021,https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Employment_rates_%E2%80%93_annual_statistics#Gender_employment_gap_shrinking.2C_but_still_sizeable.
• Eurostat. (2020). Only 1 Manager Out of 3 in the EU is a Woman… Erişim Tarihi: 02 Mayıs 2021,https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/10474926/3-06032020-AP-EN.pdf/763901be-81b7-ecd6-534e-8a2b83e82934.
• International Labour Organization [ILO]. (2019). A Quantum Leap For Gender Equality For a Better Future of Work For All. Erişim Tarihi: 30 Nisan 2021,https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/---publ/documents/publication/wcms_674831.pdf.
• İpçioğlu, İ., Eğilmez Ö. ve Şen H. (2018). “Cam Tavan Sendromu: İnsan Kaynakları Yöneticileri Bağlamında Bir Araştırma”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 25, s. 686-709.
• Karabıyık, İ. (2012). “Türkiye’de Çalışma Hayatında Kadın İstihdamı”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 32, Sayı: 1, s. 231-260.
• Makal, A. (2010). “Türkiye’de Erken Cumhuriyet Döneminde Kadın Emeği”, Çalışma ve Toplum, Sayı: 2, s. 13-40.
• Miles, M. B. and Huberman, A.M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. (Second Edition), California : SAGE Publications.
• Pekel, E. (2019). “Toplumsal Cinsiyet Rolleri ve Kadının Çalışma Hayatındaki Konumu”, Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 1, s. 30-39.
• Saruhan Ş.C. ve Özdemirci, A. (2011). Bilim, Felsefe ve Metodoloji. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Şentürk, B. (2015). “Çokuz Ama Yokuz: Türkiye’deki Akademisyen Kadınlar Üzerine Bir Analiz”, ViraVerita Dergisi, Sayı: 2, s. 1-22.
• Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK]. (2021 a). İşgücü İstatistikleri Şubat 2021. Erişim Tarihi: 30 Nisan 2021,https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Subat-2021-37487.
• Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK]. (2021 b). Sürdürülebilir Kalkınma Göstergeleri (2010-2019). Erişim Tarihi: 02 Mayıs 2021,https://tuikweb.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id=37194.
• Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK]. (2021 c). İstatistiklerle Kadın 2020. Erişim Tarihi: 30 Nisan 2021,https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Kadin-2020-37221.
• Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK]. (2020). İstatistiklerle Kadın 2019. Erişim Tarihi: 30 Nisan 2021,https://tuikweb.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33732.
• Umutlu, S. ve Öztürk M. (2020). “İş Yaşamında Kadın ve Karşılaştığı Sorunlar”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 3, s. 297-306.
• Yalçın, S. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Erişim Tarihi: 19 Nisan 2021, https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/125451/mod_resource/content/0/konu15.1.pdf .
• Yavan, Nuri (2021). Beşeri Coğrafya Araştırma Yöntemleri, Bilimsel Araştırma Yöntemleri II Ders Notları. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi. Erişim Tarihi: 05 Nisan 2021, https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/176498/mod_resource/content/.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yükseköğretim Kurulu [YÖK]. (2021). Özet Öğretim Elemanı Sayıları Raporu. Erişim Tarihi: 03 Mayıs 2021,https://istatistik.yok.gov.tr/.
• Yükseköğretim Kurulu [YÖK]. (2020). Akademide Kadın Öğretim Elemanı Oranları - Ekim 2020. Erişim Tarihi: 03 Mayıs 2021, https://kadincalismalari.yok.gov.tr/Sayfalar/DuyuruDetay.aspx?did=13.