Çok yıllık çalımsı bir yabancı ot olan çeti [Prosopis farcta (Banks& Sol.) J.F.Mac.] kültür bitkilerinde, sulanmayan taban
arazilerinde, mera ve ören yerlerinde, demiryolu, havaalanı ve karayolu kenarlarında sorun olan sert dikenlere sahip bir bitkidir. Bu
çalışma çeti bitkisinin tohumlarının biyolojisinin, optimum çimlenme sıcaklığının ve ideal çimlenme derinliğinin bulunması
amacıyla 2016-2017 yıllarında yapılmıştır. Çalışmada kullanılan tohumlar 2016 yılının ekim ayında Mersin ilinin Tarsus ilçesinden
toplanmıştır. Laboratuvar koşullarında öncelikle optimum çimlenme sıcaklığının belirlenmesi çalışmaları yapılmış olup bunun için
5-50oC arası sıcaklık değerleri kullanılmıştır. Optimum sıcaklığının belirlenmesi çalışmalarından sonra dormansi kırma çalışmaları
(H2SO4, uç kırma, zımparalama, katlama, durgun suda bekletme ve sıcak su uygulaması) yapılmıştır. Ayrıca silindirik şekildeki
saksılar içerisine uçları kırılmış 3’er adet tohum konularak farklı derinliklerde (1, 3, 5, 7, 10, 12 ve 15 cm) çimlenme çalışmaları
yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda çeti bitkisinin optimum çimlenme sıcaklığının 30-40 0C aralığında olduğu,
dormansisinin ise en iyi uç kırma yöntemi (%95) ile kırılabildiği gözlemlenmiştir. Derinlik çalışmalarında ise 3 ve 5 cm derinliğe
ekilen dormansisi kırılmış olan tohumların %100 oranında çimlendiği belirlenmiş ve derinliğin artmasıyla birlikte bu oranın
düştüğü tespit edilmiştir. Hakkında çok az çalışmanın yapılmış olduğu çeti bitkisinin çimlenme biyolojisindeki elde edilen bu
sonuçlar bilimsel
Prosopis farcta (Banks & Sol.) J.F. Mac. is a perannual schrub plant with hard spines which is problematic in cultivated
plants, unfiltered grounds, pastures and ruins, railways, highways and roads. This study was carried out between 2016-2017
in order to determine the optimum germination temperature, the ideal germination depth and the seed biology of mesquite
plant. The seeds used in the study were collected in October 2016 from Tarsus district of Mersin province. Invivo studies
were carried out at temperature values between 5-50 °C to determine the optimum germination temperature. dormancy
breaking experiments (H2SO4, tip breaking, sanding, folding, soaking in water and hot water application) were performed
following temperature assays and the most effective method was determined. Germination experiments were performed at
different depths (1, 3, 5, 7, 10, 12 and 15 cm) with 3 pieces of seeds with broken tips in cylindrical pots. At the end of
experiments, the optimum germination temperature of prosopis plant was determined between 30-40 ºC and the best
dormancy break was achieved with tip breaking method (95%). In the depth studies, it was determined that 100% of the
seeds with dormancy broken at depths of 3 and 5 cm were germinated and germination rate decrease parallel to depth
increase. It is scientifically important to understand the germination biology of prosopis and these results obtained promote
further studies in the future.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Agricultural Engineering |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | July 6, 2018 |
Published in Issue | Year 2018 Volume: 21 Issue: 1 |