Multipl Skleroz Hastalarında Özür Düzeyi, Gövde Pozisyon Duyusu, Gövde Kontrolü ve Günlük Yaşam Aktivitesinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 2, 192 - 202, 31.05.2024

Yasemin Ateş Sarı , Nezehat Özgül Ünlüer , Ertuğrul Demirdel , Çağlar Soylu , Bilgin Öztürk

https://doi.org/10.52369/togusagbilderg.1422667

Öz

Amaç: Bu çalışma Multipl Skleroz (MS) hastalarında özür düzeyi, gövde pozisyon duyusu, gövde kontrolü ve günlük yaşam aktiviteleri arasındaki ilişkiyi araştırmak ve sağlıklı bireylerle karşılaştırmaktır.
Yöntem: Kesitsel bir çalışma olarak planlanan bu araştırmaya 15 MS ve 15 sağlıklı birey dahil edildi. Gövde pozisyon duyusu Acumar dual dijital inklinometre ile, gövde kontrolü Gövde Bozukluk Ölçeği ile, günlük yaşam aktiviteleri Barthel İndeksi ile gerçekleştirildi. İstatistiksel analizlerde Mann-Whitney U testi ve Spearman korelasyon testi kullanıldı.
Bulgular: MS hastalarında sağlıklı bireylere göre gövde pozisyon duyusunun bozulduğu, gövde kontrolünün azaldığı ve günlük yaşam aktivitelerinin kısıtlandığı bulundu (p<0,05). Hafif derecede özürlülük gösteren MS hastalarında gövde pozisyon duyusu ile gövde kontrolü, gövde kontrolü ile günlük yaşam aktiviteleri arasında ilişkili olduğu bulundu (p<0,05).
Sonuç: Bu sonuçlar, düşük özür düzeyine sahip MS hastalarında gövde pozisyon duyusu, gövde kontrolü ve günlük yaşam aktivitelerinin kısıtlandığı bulundu. Erken dönemden itibaren MS'de hastaların aktivite ve katılımlarının korunması ve geliştirilmesi için etkili bir rehabilitasyon programının planlanmasında gövdenin daha ayrıntılı bir değerlendirmesinin gerekli olduğunu düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler

Günlük Yaşam Aktiviteleri, Multipl Skleroz, Pozisyon Duyusu

Kaynakça

• Jacobs JV, Kasser SL. Balance impairment in people with multiple sclerosis: preliminary evidence for the Balance Evaluation Systems Test. Gait & posture. 2012;36(3):414-8.
• 2. Carvalho LSC, Nascimento OJM, Rodrigues LLFR, Matta APDC. Relationship between expanded disability status scale scores and the presence of temporomandibular disorders in patients with multiple sclerosis. European Journal of Dentistry. 2018;12(01):144-8.
• 3. Daunoraviciene K, Ziziene J, Griskevicius J, Pauk J, Ovcinikova A, Kizlaitiene R, et al. Quantitative assessment of upper extremities motor function in multiple sclerosis. Technology and Health Care. 2018;26(S2):647-53.
• 4. Raats J, Arntzen EC, Lamers I, Feys P, Normann B. What is the distribution of trunk impairments and its relationship with disability level in individuals with multiple sclerosis? Multiple Sclerosis and Related Disorders. 2022;57:103325.
• 5. Aruin AS, Kanekar N, Lee Y-J. Anticipatory and compensatory postural adjustments in individuals with multiple sclerosis in response to external perturbations. Neuroscience letters. 2015;591:182-6.
• 6. Dean CM, Shepherd RB. Task-related training improves performance of seated reaching tasks after stroke: a randomized controlled trial. Stroke. 1997;28(4):722-8.
• 7. Karthikbabu S, Chakrapani M, Ganesan S, Ellajosyula R, Solomon JM. Efficacy of trunk regimes on balance, mobility, physical function, and community reintegration in chronic stroke: a parallel-group randomized trial. Journal of Stroke and Cerebrovascular Diseases. 2018;27(4):1003-11.
• 8. Ryerson S, Byl NN, Brown DA, Wong RA, Hidler JM. Altered trunk position sense and its relation to balance functions in people post-stroke. Journal of Neurologic Physical Therapy. 2008;32(1):14-20.
• 9. Stillman BC. Making sense of proprioception: the meaning of proprioception, kinaesthesia and related terms. Physiotherapy. 2002;88(11):667-76.
• 10. Han J, Waddington G, Adams R, Anson J, Liu Y. Assessing proprioception: a critical review of methods. Journal of Sport and Health Science. 2016;5(1):80-90.
• 11. Genthon N, Vuillerme N, Monnet J, Petit C, Rougier P. Biomechanical assessment of the sitting posture maintenance in patients with stroke. Clinical Biomechanics. 2007;22(9):1024-9.
• 12. Özkan T, Gündüz AG, Fatih S, Özkul Ç, APAYDIN Y, Eldemir K, et al. Do the core stability and position sense of trunk affect balance in patients with Multiple Sclerosis? Clinical and Experimental Health Sciences. 2023;13(3):577-83.
• 13. Kılınç ÖO, Ayvat E, Ayvat F, Sütçü G, Kılınç M, Aksoy S, et al. The relationship between trunk position sense and postural control in ataxic individuals. Gait & Posture. 2019;68:258-63.
• 14. Goldberg A, Hernandez ME, Alexander NB. Trunk repositioning errors are increased in balance-impaired older adults. The Journals of Gerontology Series A: Biological Sciences and Medical Sciences. 2005;60(10):1310-4.
• 15. Verheyden G, Nuyens G, Nieuwboer A, Van Asch P, Ketelaer P, De Weerdt W. Reliability and validity of trunk assessment for people with multiple sclerosis. Physical Therapy. 2006;86(1):66-76.
• 16. Wade D, Collin C. The Barthel ADL Index: a standard measure of physical disability? International disability studies. 1988;10(2):64-7.
• 17. Ünlüer NÖ, Ozkan T, Yaşa ME, Ateş Y, Anlar Ö. An investigation of upper extremity function in patients with multiple sclerosis, and its relation with shoulder position sense and disability level. Somatosensory & Motor Research. 2019;36(3):189-94.
• 18. Jamali A, Sadeghi-Demneh E, Fereshtenajad N, Hillier S. Somatosensory impairment and its association with balance limitation in people with multiple sclerosis. Gait & Posture. 2017;57:224-9.
• 19. McLoughlin J, Barr C, Crotty M, Lord SR, Sturnieks DL. Association of postural sway with disability status and cerebellar dysfunction in people with multiple sclerosis: a preliminary study. International Journal of MS Care. 2015;17(3):146-51.
• 20. Korkmaz NC, Akman TC, Oren GK, Bir LS. Trunk control: The essence for upper limb functionality in patients with multiple sclerosis. Multiple Sclerosis and Related Disorders. 2018;24:101-6.
• 21. Ebenbichler Gr, Oddsson LI, Kollmitzer J, Erim Z. Sensory-motor control of the lower back: implications for rehabilitation. Medicine & Science in Sports & Exercise. 2001;33(11):1889-98.
• 22. Aliabadi S, Khanmohammadi R, Olyaei G, Ghotbi N, Talebian S, Moghadasi AN. Comparison of the position sense of the knee joint in patients with multiple sclerosis and healthy controls. Journal of Modern Rehabilitation. 2019;13(1):59-64.
• 23. Yasemin A, ÜnlÜer NÖ. An investigation of knee position sense, balance, and dual task performance in different phases of menstrual cycle in females with multiple sclerosis: a pilot study. Multiple Sclerosis and Related Disorders. 2020;44:102235.
• 24. Ünlüer NÖ, Özkan T, Yaşa M, Ateş Y, Anlar Ö. Investigation of the relationship between trunk motor control and balance, functional mobility, and gait capacity in patients with multiple sclerosis Multipl sklerozlu hastalarda gövde motor kontrolü ile denge, fonksiyonel mobilite ve yürüyüş kapasitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turk Noroloji Dergisi. 2021;27(3).
• 25. Lanzetta D, Cattaneo D, Pellegatta D, Cardini R. Trunk control in unstable sitting posture during functional activities in healthy subjects and patients with multiple sclerosis. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. 2004;85(2):279-83.
• 26. Franchignoni F, Tesio L, Ricupero C, Martino M. Trunk control test as an early predictor of stroke rehabilitation outcome. Stroke. 1997;28(7):1382-5.