SIR’I ÇAĞLAR İÇİNDE SAKLI OLAN SERAMİĞİN ÇAĞDAŞ SANAT İÇİNDEKİ ROLÜ

Year 2025, Volume: 15 Issue: 3, 1111 - 1123, 01.07.2025

Emine Cantürk

https://doi.org/10.7456/tojdac.1674086

Abstract

Geleneksel adı verilen tarihimizin çok eski dönemlerine dayanan ve birçok kültürü içinde barındırarak kendini geliştirmiş olan sanatlarımız Tarihi sürecimizde bize yön vermiştir ve önümüzdeki dönemlerde ise bize ışık tutacak şekilde kendini göstermeye devam edecektir. Doğu ve batı kültürünü sentezleyerek ortaya çıkmış olan geleneksel el sanatlarımız şu anda kendine özgü motifleri ve kendine özgü içeriği ile sanata ve sanatçıya ilham olmaktadır. Çağdaş sanat eğitimi veren fakültelerin ilgili alanlarında görevli olan hocalar ile alanında çalışma yapan sanatçı adaylarına verilen eğitim sayesinde çağdaş sanat için geleneksel sanat kendini devam ettirecektir. Sadece eğitim olan sanatçı adayları değil sanat hayatına devam eden sanatçılar da Anadolu kültürünü zengin coğrafyasından kendilerine pay çıkararak çalışmalarında bunları yansıtmaya devam etmektedir. Geleneksel sanatlarımız içerisinde yer alan halı kilim sanatı çini sanatı tezhip sanatı gibi alanlardaki kullanılmış olan motifler ve figürler şu an halen sanatçılar tarafından eserleri üzerinde uygulanmaya devam etmektedir. Buradaki amaç geleneksel el sanatlarımızdaki akışı çağdaş sanat eserlerinde kullanırken ikisinin arasındaki dengeyi koruyarak çok fazla bir karışıklık ortaya çıkarmadan standardı bozmadan yeniyi uyum sağlamasına yardımcı olmaktır.Bu araştırmanın amacı da yine geleneksel sanat dallarından bir tanesi olan seramik sanatının Çağlar boyunca hangi alanlarda ve hangi amaca yönelik kullanılmaya başladığını araştırmaktır. Çanak çömleğin kullanıldığı neolitik dönemden itibaren seramiğin ihtiyaçlar doğrultusunda kullanılmasının dışında bir sanat alanına nasıl dönüştüğünü gösterilmesi konunun önemini oluşturur. Araştırmanın içerisinde Çağlar boyunca kullanılmış olan toprak malzemenin günümüz çağdaş seramik sanatındaki yansımalarının çağdaş seramik sanatçılarının kısa hayat hikayelerinde ve eserlerinde göstermek amaçlanmıştır.

Keywords

Seramik , Seramik Tarihi , Çağdaş Sanat , Çağdaş Seramik

THE ROLE OF CERAMIC, THE SECRET OF WHICH HAS BEEN HIDDEN THROUGHOUT THE AGES, IN CONTAMPORARY ART

Abstract

Our traditional arts, which date back to very old periods of our history and have developed by incorporating many cultures, have guided us in our historical process and will continue to show themselves in a way that will enlighten us in the coming periods. Our traditional handicrafts, which emerged by synthesizing Eastern and Western cultures, are currently inspiring art and artists with their unique motifs and unique content. Thanks to the education given to the instructors who are on duty in the relevant fields of the faculties that provide contemporary art education and to the artist candidates who work in their fields, traditional art will continue to sustain itself for contemporary art. Not only the artist candidates who are educated, but also the artists who continue their art life continue to reflect these in their works by taking a share from the rich geography of Anatolian culture. The motifs and figures used in areas such as carpet, rug art, tile art and illumination art, which are among our traditional arts, are still being applied by artists on their works. The aim here is to help the new to adapt while using the flow of our traditional handicrafts in contemporary art works, without disturbing the standard and without creating too much confusion. The aim of this research is to investigate in which areas and for what purpose ceramic art, which is again one of the traditional art branches, has been used throughout the ages. The importance of the subject is to show how ceramics transformed from being used in line with needs to an art field since the Neolithic period when pottery was used. The aim of the research is to show the reflections of the earthenware used throughout the ages in today's contemporary ceramic art in the short life stories and works of contemporary ceramic artists.

Keywords

ceramic , Ceramic History , Contemporary Art , Contemporary Ceramics

References

• Acartürk, B. (2012). Toprağın binlerce yıllık macerası. Acta Turcıca Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi, 4(1), 1-17.
• Acartürk, B. (2012). [ Neolitik döneme ait obsidiyen eşyalar].[Görsel.1]. Acta Turcıca Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi, 4(1), 1-17.
• Ankara Antikacılık. (t.y.). Atilla Galatalı (1936-1994) İsimsiz Seramik Pano (İmzalı 1970 Tarihli37x3). [Görsel.8]. Erişim tarihi 26 Haziran 2022, https://www.ankaraantikacilik.com/urun/2197861/atilla-galatali-1936-1994-isimsiz-seramik-pano-imzali-1970-tarihli-37-x-3
• Ağatekin, M. (2002). Dünya’da ve Türkiye’de Çağdaş Seramik Sanatının Oluşum Süreci.
• Art-e Sanat Dergisi. (2017). Füreya Koral: Meclis Seramikleri. Art-E Sanat Dergisi, 10(19), 127-135.
• Aslanoğlu, İ. (2000). Cumhuriyet Dönemi Türk Sanatı. Remzi Kitabevi.
• Childe, G. (2006). Kendini Yaratan İnsan. (Çev.) Ofluğlu, F. İstanbul: Varlık Yayınları
• Çobanlı, Z. (2003). Cumhuriyet Dönemi Türk Seramik Sanatı. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Erman, D. O. (2010). Cumhuriyet Sonrası Türk Seramik Sanatının Çağdaşlaşma Süreci. Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(6), 77-93.
• Erman, O. D. (2010). [Füreya Koral ve seramik çalışmaları ].[Görsel.2]. Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(6).
• Galeri Artist. (t.y.). [Füreya Koral Kuşlar].[Görsel.4]. Erişim tarihi 21 Temmuz 2023, https://www.galeriartist.com/en/artists/fureya-koral
• Gürsoy, E. (2013). Toplumsal Bellek ve Geleneksel Sanatlar. Ankara Üniversitesi Sanat Tarihi Dergisi, 25(1), 45-62.
• Kacar, V. (2017). Geleneksel Türk Seramiğinin Seramik Eğitimindeki Yeri. Yedi, (19), 47-54. Köpüklü, Mutlu., Hititlerden etkilenen öncü çağdaş Türk seramik sanatçıları, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3), 2528-2548, 2018
• Köpüklü, M. (2018). [Hitit dönemine ait seramikler].[Görsel.3]. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3), 2528-2548.
• Köpüklü, M. (2018). [Hititlerden etkilenen öncü çağdaş Türk seramik sanatçılarına ait birden fazla görsel].[Görsel.5-6-7]. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3), 2528-2548.
• Landes, D. S. (2003). The Unbound Prometheus: Technological Change and Industrial Development in Western Europe from 1750 to the Present. Cambridge University Press
• McKendrick, N., Brewer, J., & Plumb, J. H. (1983). The Birth of a Consumer Society: The Commercialization of Eighteenth-Century England. Indiana University Press.
• Mellaart, J. (1967). Çatal Hüyük: A Neolithic Town in Anatolia. Thames & Hudson.
• Mülayim Oral, E. (2005). Türkiye’de Çağdaş Seramik Sanatının Gelişimi. Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları, Sayı:16
• Oggusto. (2023, Eylül 29). Füreya Koral: Hayatı, Eserleri ve Bilinmeyenleri. Erişim tarihi: 11 Nisan 2025, https://www.oggusto.com/sanat/sanatci/fureya-koral-kimdir-hayati-ve-eserleri
• Özsezgin, M. (1986). Türk Seramiği. Yapı Kredi Yayınları.
• Sözen, M. & Tanyeli, U. (1992). Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü. Remzi Kitabevi.
• Uludağ, K. (1997). Seramik sanatının kimlik sorunu. Alıntılama Adresi: https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11421/1273/126333.pdf?sequence=1 Erişim Tarihi: 15.07.2023
• Ünal, S. (2020). Çağların Akışında Anadolu Pişmiş Toprak Kültürü. USBAD Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi. Yıl 2. Sayı:4
• URL.1. https://hititterra.com/seramik-tarihcesi/ erişim tarihi: 26.06.2022