6360 Sayılı Yasa’nın Türkiye’nin Yerel Yönetim Dizgesi Üzerine Etkileri: Eleştirel Bir Değerlendirme

Year 2012, Volume: 6 Issue: 13, 153 - 176, 25.07.2016

Şenol Adıgüzel

Abstract

Türkiye’de büyükşehir belediyeciliği konusundaki düzenlemeler 1982 Anayasası’na dayanır. Belediyeciliğe farklı bir boyut katan büyükşehir belediyeciliği, birçok kentte bu yönde beklentiler oluşturmuştur. Bu beklentilere yanıt vermek amacıyla çeşitli dönemlerde farklı yasal düzenlemeler gerçekleştirilmiştir. Son olarak da 2012 yılında 6360 sayılı Yasa yürürlüğe girmiş ve büyükşehir belediyesi olma koşulları kolaylaştırılmıştır. Çokça tartışılan 6360 sayılı Yasa’nın geleneksel yerel yönetim dizgesinde önemli değişim ve dönüşümlere neden olacağı açıktır. Yasa, yerel yönetim dizgesinde ikili bir yapının ortaya çıkmasına neden olacağı gibi, yerel siyaset, yerel mali yapı ve kentleşme gibi konularda önemli değişimleri de beraberinde getirecektir.

Keywords

Yerel yönetim, 6360 sayılı yasa, büyükşehir belediye yönetimi, yerel siyaset

The Effects of the Law Numbered 6360 on Turkey’s Local Government System: A Critical Evaluation

Abstract

The regulations on metropolitan municipality in Turkey are based on the Constitution 1982. The metropolitan municipality approach incorporated with different dimension creates new expectations in many cities to be transformed a metropolitan municipality. To satisfy these expectations, different legal regulations have been realized at times. The law 6360 come into force in 2012 and transforming and being a metropolitan municipality is easier than before. It is clear that the law 6360 discussed much causes significant changes and transformations on the Turkish local government pattern. While the law creates a dual structure in local government pattern, it also carries out the important changes of local politics, local financial structure and urbanization.

Keywords

Local government, the law number 6360, government of metropolitan municipality, local politics

References

• Adıgüzel, Ş. 2008, “Toplumcu Anlayıştan Neo-Liberal Anlayışa, Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Dönüşümü”, 18. Yüzyıldan 21. Yüzyıla Kamu Yönetiminde Reform, Kayfor 2008, TODAİE Yayınları, s. 411-425, Ankara.
• Bayraktar, S. U., Kurt, H., Yılmaz, B., Kamalak İ. & Doğan, A. E. 2011, Reform Sonrası İl Genel Meclisleri: Dönüşüm ve Statüko, Yayına Hazırlayan S. Ulaş Bayraktar, Kalkedon Yayıncılık, İstanbul.
• Yasa’nın gerekçesi, milletvekillerinin TBMM Başkanlığına sunmuş oldukları dilekçede
• “Genel Gerekçe” başlığı altında ayrıntılı olarak verilmiştir.
• http://www2.tbmm.gov.tr/d24/2/-1316.pdf], Erişim Tarihi: 04.10.2013.
• Gözler, K. 2013, “6360 Sayılı Kanun Hakkında Eleştiriler, Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyesi <http://www.idare.gen.tr/6360-elestiriler.pdf>, erişim tarihi, 21.09.2013.
• Güler, M. 2004, Türkiye’de Toplumcu Belediyecilik Anlayışının Evrimi, Yayımlanmamış
• Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun Mudur?”
• Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Güler, B. A. 2006, Yerel Yönetimler, Liberal Açılımlara Eleştirel Yaklaşım, İmge Yayınevi, Ankara.
• Güler, B. A. 2012, “Hükümetin 8 Ekim 2012 Günlü Bütünşehir Yasa Tasarısı Üzerine”, <www.yayed.org.tr>.
• İzci, F. & Turan, M. 2013, “Türkiye’de Büyükşehir Belediyesi Sistemi ve 6360 Sayılı Yasa ile Büyükşehir Belediyesi Sisteminde Meydana Gelen Değişimler: Van Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (1), s. 117-152.
• Kamalak, İ. 2013, “Yerelin Yerel Seçimlere Etkisi: Belediye Başkan Adayları Üzerinden Bir İnceleme”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (3), s. 419-446.
• Kamalak, İ., Kiriş, H. M. & Gül, H. 2013, ” Türkiye’de Siyasal Partilerin Belediye Başkan Adayı Belirleme Etkinliğinin 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt: 22, Sayı: 3, s. 1-30, Ankara.
• Karakaya, S. 2012, Büyükşehir Belediyelerinin Yapısı ve Yeniden Düzenlenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Keleş, R. 1994, Kent ve Siyaset Üzerine Yazılar, (1975-1992), IULA-EMME, İstanbul.
• Keleş, R. 2012, “Anakentlerin Dünü, Bugünü ve Yarını”, Kentsel ve Bölgesel Araştırma Sempozyumu-3, 6-7 Aralık 2012, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Koçak, S. Y. & Ekşi, A. 2010, “Katılımcılık ve Demokrasi Perspektifinden Türkiye’de Yerel Yönetimler”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 21, s. 295-307.
• Koyuncu, E. 2012, “Yenilenen Yerel Yönetim Sisteminde Belediye ve İl Özel İdarelerinin Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Alacakları Payların Karşılaştırmalı Analizi”, <www.tepav.org.tr>, erişim tarihi: 04.05.2013.
• Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, [http://www.migm.gov.tr/Istatistik/Illerin Köy Sayilari. Pdf], Erişim Tarihi: 07.09.2013.
• Orman Genel Müdürlüğü, [http://www.ogm.gov.tr/layouts/OGM/Orman köyü], erişim tarihi: 30.12.2012.
• Ortaylı, İ. 2000, Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880), Türk Tarih Kurumu, Ankara.
• Özefe, İ. 2005, “Köy İdarelerinin Sorunları ve Yeniden Yapılanması”, Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar I, ed. H. Özgür & M. Kösecik, Nobel, Ankara
• Özgür, H., Yavuzçehre, P. S. & Ciğeroğlu, M. 2007, “Türkiye’de Kentsel Alanların Yönetimi Sorunu”, Kamu Yönetimi Forumu, KAYFOR IV Bildiriler Kitabı, Muğla Üniversitesi, Muğla.
• Tekeli, İ. 1998, “Türkiye’de Cumhuriyet Döneminde Kentsel Gelişme ve Kent Planlaması”, 75. Yılda Değişen Kent ve Mimarlık, Tarih Vakfı, Ankara.
• TÜİK, (2009), 29 Mart 2009 İl Genel Meclisi Üyeleri Seçimi Sonucu, rapor//tuik.gov.tr.
• TÜİK Web Sitesi http://www.tuik.gov.tr
• Ulusoy, A. & Akdemir, T. 2008, Mahalli İdareler, Teori-Uygulama-Maliye, Seçkin Yayınevi, Ankara.
• Yıldız, M. 2013, “6360 Sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına www.tuhis.org.tr/resim/files/mustafa_yildiz_son(1),pdf, e. t. 02.09.2013. Kanun’un Değerlendirilmesi”,
• Yüksek Seçim Kurulu, [https://www.ysk.gov.tr], e. t. 05.08.2013.
• Sayılı Köy Kanunu
• Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, RG. 09.07.1984/18453
• , Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, RG. 23.07.2004/25531
• Sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, RG.06.12.2012/28489
• Sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, RG.22.03.2013/28595
• Sayılı Kanun Hükmünde Kararname, RG. 09.09.1993/21693
• Sayılı Kanun Hükmünde Kararname, RG. 06.03.2000/23985
• Seri Nolu Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliği, RG. 31.12.2012/28514.