Turizmde Kadın İşgücünün Cinsiyet Ayrımcılığı Algısı: Edirne İlinde Bir Araştırma

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: Ek 1, 54 - 63, 09.11.2020

Ceylan Çiçen , Ebru Zümrüt Boyacıoğlu , Adil Oğuzhan

Öz

Turizm; emek-yoğun özelliği ve çalışma olanaklarının uygunluğu nedeni ile kadın işgücünün yüksek olduğu bir sektördür. Turizm sektöründe kadınlar, ekonomik ve sosyal açıdan güçlenerek, toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamada fırsat alanları elde edebilmektedirler. Çalışma; konaklama işletmelerinde istihdam edilen kadınların cinsiyet ayrımcılığına maruz kalıp kalmadıklarını ve cinsiyet ayrımcılığı algılarının demografik özelliklere göre farklılık düzeylerini ölçmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışma, nicel veri toplama ve değerlendirme tekniklerini kapsayan keşfedici bir araştırmayı kapsamaktadır. Çalışmada Edirne’deki 58 konaklama işletmesinde çalışan toplam 157 kadın ile görüşülerek anket uygulanmıştır. Yapılan testler sonucunda Faktör Analizi ile beş alt boyut belirlenmiş ve katılımcıların işe alma, ücret ve terfi gibi konularda cinsiyet ayrımcılığına maruz kalmadıkları tespit edilmiştir. Katılımcılar cinsiyet ayrımcılığı yaşadıklarını belirtmeseler de sosyo-kültürel ayrımcılığın orta düzeyde var olduğu araştırma sonucunda tespit edilmiştir. Kadın çalışanların cinsiyet ayrımcılığı algılarının medeni durum, gelir seviyesi ve işletme tecrübesine göre anlamlı farklılıklar gösterdiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Turizm, Cinsiyet Ayrımcılığı, Kadın İşgücü, Edirne

The Perception of Gender Discrimination of Women Labor Force in Tourism Sector: A Research in Edirne

Öz

Tourism is a sector with a high female labor force due to its labor-intensive nature and suitability of working opportunities. In tourism sector, women could gain opportunities for achieving gender equality by strengthening their economic and social aspects. The purpose of the study is to determine whether the women labor in accommodation establishments are exposed to gender discrimination and the differences in their perceptions of gender discrimination according to demographic situations. The study contains an exploratory researchusing quantitative data collection and evaluation techniques. A questionnaire was implemented to157 women labor force in 58 accommodation establishments in Edirne. Factor analysis was performed and data was sorted into Five sub-dimensions. As a result of the research, it was determined that the women participants were not exposed to gender discrimination in terms of recruitment, wage and promotion. Although the participants did not admit that they experienced gender discrimination, it was determined that socio-cultural discrimination existed at a medium level. In addition, women employees' perceptions of gender discrimination differs significantly according to marital status, income level and business experience.

Anahtar Kelimeler

Tourism, Gender Discrimination, Women Labor, Edirne

Kaynakça

• Acar, E. (2017). Kadın İşgücüne Yönelik Ayrımcılık Sorunu: Bursa Serbest Bölgesi Örneğinde Kadın Yöneticilerin Karşılaştıkları Ayrımcılık Uygulamaları. Yüksek Lisans Tezi, Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Arlı, E. (2013). Deniz Turizm Sektöründe Algılanan Cinsiyet Ayrımcılığı ve Cinsiyet Önyargısı: Karamürsel Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Çalışma ve Toplum, 2013/3.
• Anafarta, N., Sarvan F. & Yapıcı N. (2008). Konaklama İşletmelerinde Kadın Yöneticilerin Cam Tavan Algısı: Antalya İlinde Bir Araştırma. Akdeniz İ . İ .B.F. Dergisi, 15, 111-137.
• Başaran, M., & Ateş A. (2019). Kırsal Kalkınmanın Sağlanmasında Kadın İstihdamı: Afyonkarahisar Gazlıgöl Termal Turizm Bölgesi Araştırması. Journal of Yasar University, 14(54), 87-95.
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, Spss Uygulamaları ve Yorum. 9. Baskı, Ankara: Pegem Yayınları.
• Campos, S., Antonio J., Ortega B. & Ropero M. A. (2009). Gender Segregation and Wage Difference in the Hospitality Industry. Article in Tourism Economics 1-37, Erişim Tarihi: 6 Nisan 2019. <https://www.researchgate.net/publication/233689327 >.
• Campos, S., Antonio J., Marchante-Mera A. & Ropero-García M.A. (2011). Patterns of Occupational Segregation By Gender in The Hospitality Industry. International Journal of Hospitality Management, 30, 91-102.
• Çakır, P. G., Barakazı M. & Barakazı E. (2017). Turizm Sektöründe Çalışan Kadınların Karşılaştığı Sorunları Değerlendirmeye Yönelik Bir Araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 61, 461-474.
• Çelik, M. & Şahingöz S. A. (2018). İş Yaşamında Cinsiyet Ayrımcılığı: Kadın Aşçılar Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(3), 370-383.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu G. & Büyüköztürk Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: Spss ve Lisrel Uygulamaları. 4. Baskı cilt. Ankara: Pegem Akademi.
• Dalkıranoğlu, T. (2006). Çalışma Yaşamında Kadın İşgücü ve Cinsiyet Ayrımcılığı: Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir,
• Demir, M. (2011). İş Yaşamında Ayrımcılık: Turizm Sektörü Örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 760-784.
• Gülbay, M. (2012). Kadın Yöneticilerin Kariyer Sorunları: Cam Tavan Sendromu Üzerine Uygulamalı Bir Araştırma. İstanbul Aydın Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Jordan, F. (1997). An Occupational Hazard? Sex Segregation in Tourism Employment. Tourism Management, 18(8), 525-534.
• Jucan M. S. & Jucan C. N. (2013). Gender Trends in Tourism Destination, Social and Behavioral Sciences 92, 437-444.
• Karabıyık, İ. (2012). Türkiye’de Çalışma Hayatında Kadın İstihdamı. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(1), 231-260.
• Karaca, A. (2007). Kadın Yöneticilerde Kariyer Engelleri: Cam Tavan Sendromu Üzerine Uygulamalı Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı.
• Kartal, M. (2014). Emek Piyasasında Kadın Çalışanlara Yönelik Cinsiyet Ayrımcılığı: Kahramanmaraş Tekstil Sektörü Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Kaya, İ. (2012). Türk Turizm Sektöründe İstihdamın Temel Özelliklerinin ve Sorunlarının Ücretli Çalışanlar Açısından Coğrafi Bölgelere Göre Analizi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(28), 241-257.
• Kaya, Ş. (2017). Turizmde Kadın Emeği, Karatahta İş Yazıları Dergisi, 9, 1-22.
• Kozak, A. M. (1996). Konaklama Endüstrisinde Kadının Konumu. Anatolia, Eylül- Aralık, 16–23.
• Köse, Z. (2014). Turizmde Kadın İstihdamı ve Kadın Girişimciliği; Beypazarı Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• Marinakou, E. (2014). Women in Hotel Management and Leadership: Diamond or Glass?. Journal of Tourism and Hospitality Management, 2(1), 18-25.
• Ng, C. W. & Pine R. (2003). Women and Men in Hotel Management in Hong Kong, Perceptions of Gender and Career Development Issues. Hospitality Management, 22, 85-102.
• Pelit E., Göçer E. & Demirdağ Ş.A.. (2016). Kadın İş görenlerin Çalıştığı sorunların İş Bırakma Eğilimlerine Etkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 43-65.
• Sayar, G. (2008). İşveren ve Yönetici Profili Açısından Cinsiyet Ayrımcılığı (Ücret, Terfi, İşe Alma): Gaziantep İli Örneği. Dumlupınar Üniversitesi, Doktora Tezi. Kütahya, 2008.
• Şit, M. (2016). Türkiye’de Turizm Sektörünün İstihdama Katkısı, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7(1), 101-117.
• Tabachnick, B. G. & Fidel L. S (2014). Using multivariate statistics. USA: Pearson Education Limited.
• Tanyeli, Ç. (2008). Örgüt Kültürü İçinde Cinsiyet Ayrımcılığı Algılamasının Kadın Kariyeri Üzerine Etkileri: Kavramsal ve Uygulamalı Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
• Tajeddini, K. A., Vanessa R. B & Mela D. (2017). Female Tourism Entrepreneurs in Bali, Indonesia. Journal of Hospitality and Tourism Management, 31, 52-58.
• Thrane C. (2008). Earnings Differentiation in The Tourism Industry: Gender, Human Capital and Socio-Demographic Effects.Tourism Management, 29, 514-524.
• Tükeltürk Aydın, Ş. & Şahin Perçin N. (2008). Turizm Sektöründe Kadın Çalışanların Karşılaştıkları Kariyer Engelleri ve Cam Tavan Sendromu: Cam Tavanı Kırmaya Yönelik Stratejiler. Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(2), 113-128.
• UNWTO (2019). Gobal Report on Women and Tourism, Second Edition, https://www.e-unwto.org/doi/book/10.18111/9789284420384, Erişim Tarihi:14.01.2020.
• Yaşlıoğlu M. M. (2017). Sosyal Bilimlerde Faktör Analizi ve Geçerlilik: Keşfedici ve Doğrulayıcı Faktör Analizlerinin Kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Özel Sayı (46), 74-85.
• Yenipınar U. (2005). Otel İşletmelerinde Ücretlendirme: İzmir İli 4-5 Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Analiz. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(3), 148-176.